İnsanlar, başkalarından farklı olduklarını anladıkları zaman yüzlerine kan hücum ediyor; ne yapacaklarını, ne diyeceklerini bilemiyorlar. Utanma duygusu, çocukluk yıllarından bize miras kalan bir duygu. Belki de büyüklerimiz bize yaptığımız her yanlış harekete ya da söylediğimiz her uygunsuz söze karşılık ‘‘Utanmıyor musun?’’ sorusunu yönelttikleri için utanma duygusu benliğimizin bir parçası olmuş. Gerçekten de yapılmaması gereken, doğru sayılmayan bir hareket yüzümüze vurulduğu zaman bizi etkisi altına alan duygu, utanma duygusudur. Bazen bir şey söylemeden önce, kendimizle mücadele ederiz. Çünkü o sözün ağzımızdan çıkması bizi utandıracaktır. Utanmak, aslında yadırganmaması gereken bir duygu. Fakat utanma duygusu, bizi sadece hata yapmaktan korumakla kalmayıp, günlük yaşantımızı da etkileyecek derecede yoğun olursa o zaman sorun ciddi demektir.
Yetiştiriliş şeklinize bağlı
Bazı insanlar, doğuştan utangaç olurlar. Aile içinde ve toplum içinde duygularını, düşüncelerini dile getirecek gücü kendilerinde bulamazlar. Utanma duygusu onların karşısına aşılmaz bir engel olarak dikiliverir. Çocukların utangaçlığını hoş karşılarız. Ama yetişkin birinin ona adıyla hitab edildiği zaman bile utanması, kızarıp bozarması, bir çocuğun utanması gibi hoş bir görüntü yaratmaz.
Utangaçlık, kadınlar için de erkekler için de başarıya ve mutluluğa ulaşmayı zorlaştıran, hatta imkansız hale getiren büyük bir engeldir. Aşk hayatı da iş hayatı da, arkadaş ilişkileri de utanma duygusu yüzünden derin yaralar alabilir. Bir insan, doğuştan utangaç ise ya da çocukluğunda çok büyük baskı altında yaşadığı için utangaç olmuşsa bu duygu, ona ömrünün sonuna kadar hükmetmemeli. Utangaçlığı yenmenin yolları var. Yapılan araştırmalara göre; bugün Batı dünyasında her dört kadından biri utangaçlığı yüzünden hedeflerine ulaşamıyor, aradığı mutluluğu bulamıyor. Psikologlar ve toplum bilimciler, utangaçlığı yenmenin yollarını arıyorlar. Onların önerdikleri yöntemlerin uygulanması ise hiç zor değil. Öncelikle utangaçlığı övülmesi gereken bir özellik saymaktan vazgeçmeliyiz. Yapmamız gereken ikinci iş, aşağılık duygusundan kurtulmak. Kendini küçük gören kişilerin utanma duygusunun pençeleri arasına sıkışıp kaldıkları biliniyor.
Kurtulmak çok kolay
Utangaçlığınız yüzünden sıkıntı çekmek istemiyorsunuz. O halde, hemen bu duyguya karşı mücadeleyi başlatın. Kalabalık bir topluluk içine karıştığınız zaman, bir köşeye çekilip dudaklarınızı kenetleyerek öylece durmayın. Size en yakın olan kişiye sorular sormaya başlayın.
Karşınızdaki kişi, sizin sorularınıza cevap verirken aranızda bir yakınlaşma olur. Hiç tanımadığınız bir kişiye soru sormanın size güç geleceği kesin ama utangaçlıktan kurtulmak için güç olanı başarmalısınız. İçinizden geldiği gibi hareket etmek istersiniz ama yaşınızı ya da mevkiinizi düşünerek bunu yapmaktan utanırsınız. Unutmayın, herkesin herşeyi bilmesine imkan yoktur. Yeterince bilgili olmadığınızı düşünüyorsanız, bundan utanmak yerine bilgi hazinenizi zenginleştirmeye bakın. Kendinize güvenin. Utangaçlığı bir gecede üzerinizden atamayacağınızı kabul edin ve mücadeleyi sürdürün.