ABD İsrail'in tecridinden rahatsız

ABD Savunma Bakanı Leon Panetta İsrail'e Türkiye, Mısır ve diğer Ortadoğu ülkeleriyle ilişkilerini düzelterek, giderek artan ''tecride'' son vermesi çağrısında bulundu.

Panetta, Washington'da yaptığı bir konuşmada, İsrail'in bölgede giderek artan ''tecridinden'' duyduğu rahatsızlığı dile getirdi.

Brookings Enstitüsü'ndeki konuşmasında Türkiye-İsrail ilişkilerine de değinen Panetta, ''İki ülke ilişkilerinin gidişatından çok derin kaygı duyuyorum'' dedi.

ABD'li bakan ''Maalesef son bir yıl içinde İsrail'in bölgedeki geleneksel güvenlik ortaklarından izolasyonunun büyüdüğünü ve kapsamlı bir Ortadoğu barışı gayretinin fiilen beklemede olduğunu görüyoruz'' diye konuştu.

Panetta, İsrail'in, güvenlik için sadece güçlü bir orduya bel bağlamaması gerektiği, güçlü bir diplomasinin de gerekli olduğu mesajını verdi.

Türkiye'nin kilit bir NATO müttefiki ve gerçek ortak olduğunu belirten Panetta, ''İsrail'in Türkiye ile uzlaşması, İsrail'in de Türkiye'nin de ABD'nin de çıkarına'' diye konuştu.

''Hem Türkiye hem de İsrail, ilişkilerini yeniden rayına oturtmak için daha fazlasını yapmalı'' diyen ABD Savunma Bakanı, bu mesajını İsrailli yetkililere ilettiğini, bu ay içerisinde Türkiye'ye yapacağı ziyarette Ankara'ya da ileteceğini sözlerine ekledi.

Bu izolasyonun tek sorumlusunun İsrail olmadığını, ancak İsrail'in, bu gidişatı tersine çevirecek adımlar atabileceğini ifade eden Panetta, bu çerçevede İsrail'in, Türkiye, Mısır ve Ürdün gibi ülkelere açılıp, bu ülkelerle ilişkilerini onarabileceği önerisinde bulundu.

Panetta, ''İsrail, bölgesel istikrarda ortak bir çıkarı paylaşan Türkiye, Mısır ve Ürdün gibi ülkelere açılıp, bu ülkelerle ilişkilerini onarabilir. Bu kritik bölgede bu kilit ilişkileri geliştirip yeniden tesis edebilme açısından çok önemli bir zamandayız. Bu imkansız değil'' diye konuştu.

Bakan Panetta, ayrıca, İsrail'i, Mısır'daki devrime dair kaygılarını Mısırlı yetkililerden ''uzaklaşarak'' değil, onlarla daha fazla iletişim ve işbirliği kurarak ele alması gerektiğini söyledi.

İran'a baskı politikaları

ABD'nin, İsrail'in güvenliğini koruma, bölgesel istikrarı temin etme ve İran'ın nükleer silah edinmesini engelleme yönündeki kararlılığının altını çizen Panetta, ''İsrail'in de bu ortak hedefler için gayret gösterme, kendisi ve ABD'nin güvenlik hedefleri için bölgesel destek inşa etme yolunda sorumluluğu bulunuyor'' dedi. İran'a olası askeri operasyon konusuna da değinen Panetta, nükleer silah sahibi bir İran'ın, Ortadoğu'nun güvenliği ve refahına en büyük tehdit oluşturduğunu söyledi ve ABD Başkanı Barack Obama'nın İran'a karşı askeri güç seçeneğini dışlamadığını hatırlattı.

Yaptırımlar ile diplomatik baskıların sonuç vermekte olduğunu ifade eden Panetta, bu ülkeye olası bir operasyonun İran yönetimini daha da güçlendirme ve İran'a yönelik bölgesel desteği artırma gibi istenmeyen sonuçlar yaratabileceğini belirtti.

''Bu istenmeyen sonuçlara karşı dikkatli olmalıyız. Son seçenek olarak askeri harekat seçeneğine her zaman sahipsiniz. Ama bu son seçenek olmalı, ilk değil'' diyen Panetta, İran'a olası bir harekatın, bu ülkenin nükleer programını ''en iyi ihtimalle'' bir ya da iki yıl erteleyebileceğini kaydetti.

Filistinlilerle görüşme çağrısı

Panetta, İsrail'in, Filistinlilerle barış müzakerelerine yeniden hayat kazandırmak için bazı riskleri de alması gerektiğini de belirtti.

Dün gece, Panetta'nın konuşmasından bağımsız olarak yapılan bir açıklamada, ABD sınırlar ve güvenlik konusunda herhangi bir müzakereden önce, İsrail ve Filistinlilerin doğrudan görüşmelere başlamaları gerektiğini bildirmişti.

ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Mark Toner, ülkesinin ve diğer Ortadoğu arabulucularının, İsrail ve Filistinlilere müzakere masasına dönmeleri için baskı yaptıklarını belirterek, tarafların ancak bundan sonra bağımsız Filistin devletinin kurulmasını ve 60 yıldır süren çatışmaya son verilmesini sağlayacak anlaşmanın parametreleri üzerinde çalışabileceklerini kaydetti.

Toner ayrıca, Filistinlilerin, güvenlik ve sınırlar konusundaki tekliflerini arabuluculara sunduğu, arabulucuların da bu teklifi İsrail'e ilettiği iddiasında bulunan İsrail kaynaklı haberi yalanladı.

Tarafların ABD'nin desteklediği arabuluculuk çabası çerçevesinde Ocak ayı sonuna kadar güvenlik ve sınırlarla ilgili planlarını sunmaları gerekiyor.

İsraillilerle Filistinlilerin bu bağlamda Ekim ayından bu yana doğrudan görüşmelere başlaması gerekiyordu.