AK Parti'nin kuruluşunun 14. yılı

Kuruluşunun 14. yıl dönümünü yarın kutlayacak AK Parti 2002, 2007, 2011 ve 7 Haziran 2015 milletvekili genel seçiminin yanı sıra, 2004, 2009 ve 2014 yerel seçimlerinden de birinci çıktı. 2014 yılında yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimini de yine AK Parti adayı Recep Tayyip Erdoğan kazandı.

15 aylık bir parti olarak 3 Kasım 2002 tarihinde yapılan seçimlerde geçerli oyların yüzde 34,3'ünü alan ve 363 milletvekili çıkaran AK Parti ile Abdullah Gül başkanlığında 58. Cumhuriyet Hükümeti kuruldu.

Aldığı siyaset yasağı nedeniyle kabine ve TBMM'de yer alamayan Genel Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın yasağı, anayasa değişikliği ile kaldırıldı.

Erdoğan, 8 Mart 2003 tarihinde Siirt'te yapılan yenileme seçimlerinde milletvekili olarak Meclis'e girdi. Bunun üzerine Abdullah Gül başkanlığındaki 58. Hükümet'in 11 Mart 2003 tarihindeki istifasının ardından, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'den hükümeti kurma görevini alan Recep Tayyip Erdoğan, 15 Mart 2003 tarihinde 59. Cumhuriyet Hükümeti'ni kurdu.

AK Parti, 2004 yılında yapılan yerel seçimde, İl Genel Meclisi seçim sonuçlarına göre yüzde 41,67'lik oyla birinci oldu ve belediyeler bazındaki sonuçlara göre, bin 950 belediye kazandı. 15 büyükşehir belediyesinden 11'ini alan AK Parti, Ege ve Güneydoğu Anadolu'daki bazı il belediyeleri hariç tüm Türkiye'de başarılı oldu.

- 367 kararı ve Gül'ün Cumhurbaşkanı seçilmesi

2007 yılındaki cumhurbaşkanlığı seçiminde aday olarak Abdullah Gül gösterildi. CHP, ilk oturumda 367 milletvekili bulunmasına rağmen, toplam oy sayısı 367'nin altında kalınca cumhurbaşkanlığı seçimi oturumlarının iptali için Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu. Mahkemenin seçimi iptal etmesi üzerine, erken seçime gidilmesi kararı alındı. AK Parti, 22 Temmuz 2007 seçiminden yüzde 46,6'lık oranla oylarını artırarak çıktı.

AK Parti, 2007 genel seçiminde, daha öncesindeki cumhurbaşkanlığı seçimi ve 27 Nisan e-muhtırası tartışmalarının ardından, yüzde 46,66'lık oy oranıyla Türkiye tarihinde hükümette bulunan bir parti olarak girdiği seçimlerde oy oranını artıran az sayıdaki partiden biri oldu ve 341 milletvekilini aldı.

AK Parti, Tunceli hariç 80 ilden milletvekili çıkardı. Recep Tayyip Erdoğan, 60. Cumhuriyet Hükümeti'ni kurdu.

Seçimin ardından yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminde yeniden aday gösterilen Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül, Türkiye Cumhuriyeti'nin 11. Cumhurbaşkanı oldu.

2009 yerel seçiminde 15 milyon 513 bin 554 seçmenin oyunu alan AK Parti, yüzde 38,8 ile oy oranı düşse de Türkiye genelinde birinci parti durumunu korudu.

AK Parti, İstanbul ve Ankara gibi 10'u büyükşehir olmak üzere toplamda bin 442 belediye kazandı.

2011 genel seçiminde ise yüzde 49,83 ile yaklaşık 21,5 milyonun oyunu alan AK Parti, 326 milletvekili çıkararak, iktidarını devam ettirdi.

Abdullah Gül'ün görev süresinin dolmasının ardından AK Parti, Kurucu Genel Başkanı ve Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ı cumhurbaşkanı adayı gösterdi. Erdoğan, CHP ve MHP'nin çatı aday olarak gösterdiği Ekmeleddin İhsanoğlu'nun yüzde 38,44, HDP'nin aday gösterdiği Selahattin Demirtaş'ın yüzde 9,76 oy aldığı seçimde, yüzde 51,79'luk oy desteğiyle halk tarafından seçilen ilk cumhurbaşkanı oldu.

Erdoğan'ın cumhurbaşkanı seçilmesinden sonra AK Parti kongresinde genel başkan seçilen Ahmet Davutoğlu, 62. Cumhuriyet Hükümeti'ni kurma görevini aldı.

Davutoğlu'nun başbakan olarak girdiği 7 Haziran 2015'te yapılan genel seçimde de AK Parti, yüzde 40,87 oy oranıyla dördüncü kez ve yine birinci parti olarak parlamentoya girme hakkını elde etti.

- Referandumlar

14 yaşındaki AK Parti, siyasi hayatında iki referandumu da kazandı. Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi, milletvekili genel seçimlerinin beş yıl yerine dört yılda bir yapılması ve TBMM'nin, yapacağı seçimler dahil bütün işlerinde üye tam sayısının en az üçte biri ile toplanması gibi anayasa değişikliklerini içeren referandum, yüzde 31,05 "hayır" oyuna karşılık yüzde 65,95 "evet" oyuyla kabul edildi.

AK Parti döneminde gerçekleştirilen diğer referandumla, Anayasa'da yapılan bazı değişiklikler için12 Eylül 2010 tarihinde halk oylamasına gidildi. 26 maddelik değişikliği içeren paket, TBMM tarafından kabul edildikten sonra, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından referanduma sunuldu.

Vatandaşlara Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru yapma hakkı veren pakette, Yüce Divan kararlarına karşı yeniden inceleme başvurusu yapılabilmesi, Yüksek Askeri Şura'daki ihraç kararlarına yargı denetimi getirilmesi, memurlara verilen uyarma ve kınama cezalarına karşı yargıya gidilebilmesi, askeri yargının görev alanının daraltılması, 12 Eylül Darbesinin sorumlularının yargılanmasını engelleyen geçici 15. maddenin kaldırılması, Kamu Denetçiliği Kurumu (ombudsmanlık) kurulması ile partisinin kapatılmasına eylem ve söylemleriyle neden olan milletvekillerinin milletvekilliğinin düşmemesi de yer aldı.

2010 yılı referandumu yüzde 42,12 "hayır" oyuna karşılık, yüzde 57,88 "evet" oyuyla kabul edildi.

- Kapatma davası

AK Parti'nin tarihindeki önemli olaylardan biri, parti hakkında açılan kapatma davası oldu. AK Parti hakkında 14 Mart 2008 tarihinde dönemin Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya tarafından, "Laikliğe aykırı eylemlerin odağı durumuna geldiği" savıyla, temelli kapatılması istemiyle Anayasa Mahkemesi'nde dava açıldı. Başsavcı, Cumhurbaşkanı Gül ile Başbakan Erdoğan'ın da aralarında olduğu 71 kişinin, siyasetten 5 yıl uzaklaştırılmasını istedi.

Yüksek Mahkeme, 30 Temmuz 2008'de açıkladığı kararıyla partinin kapatılmamasına ancak hazine gelirinin yarısının kesilmesine hükmetti.

- Üç dönem kuralı

Kuruluşunda siyasi yelpazedeki yeri "Muhafazakar demokratlık" olarak tanımlanan AK Parti'nin kurucuları ve önde gelen isimlerinden bir bölümü, eski Fazilet Partisi'ne yakın ya da Fazilet Partisi kadrosundan olup, partinin kapatılmasından sonra kurulan ve devam niteliğinde kabul edilen Saadet Partisi'ne katılmayanlardan oluştu. Parti kadroları değişik parti ve siyasi görüşlerden pek çok kişiyi barındırdı.

Kuruculardan Recep Tayyip Erdoğan, Abdullah Gül ve Bülent Arınç, partinin önde gelen isimleri oldu.

AK Parti tüzüğündeki "En fazla üç dönem" kuralı nedeniyle 68 isim, 7 Haziran Milletvekili Genel Seçimi'nde milletvekili adayı olamadı.

Bu isimler arasında, Meclis başkanlığı görevlerinde de bulunan Bülent Arınç, Köksal Toptan, Mehmet Ali Şahin ve Cemil Çiçek, bakan olarak görev alan Ali Babacan, Binali Yıldırım, Hüseyin Çelik, Nurettin Canikli, Beşir Atalay, Nimet Baş, Ömer Çelik, Vecdi Gönül, Sadullah Ergin, Bekir Bozdağ, Nihat Ergün, Mehdi Eker, Mevlüt Çavuşoğlu, grup başkan vekilliği görevindeki Mustafa Elitaş ile Salih Kapusuz da yer aldı.

(AA)