“Al Capone modeliyle işler yürümez”

NEW YORK(ANKA) – Tahran mutabakatı nedeniyle Obama Yönetiminin Türkiye ve Brezilya’ya “yeterince sert tepki” göstermediği yönündeki eleştiriler sürerken Newsweek dergisi editörü, tanınmış yorumcu Fareed Zakaria, “Obama, Al Capone’ye karşı” başlıklı yazısında, “Bir fotoğrafın, bin kelimeye değer olduğunu söylüyorlar. Ancak, Türk Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ve Brezilya Cumhurbaşkanı Luiz İnacio Lula da Silva’nın İran Cumhurbaşkanı Mahmut Ahmedinejad’a sarıldıkları fotoğraf karesi, on binlerce kelimelik yorumu tetikledi. Çok ender, tek bir fotoğraf o kadar kişiyi sinirlendirmişti” diye yazdı. Zakaria, “Nazik bir sözcük ve bir tabanca ile sadece nazik bir sözcükten daha fazla yol katederseniz” diyen Al Capone modelinin yürümeyeceğini de vurguladı.

Newsweek dergisi, Türkiye ve Brezilya’nın İran ile sağladıkları nükleer yakıt takası anlaşmasına ve bu mutabakat nedeniyle Obama Yönetimine yöneltilen tepkilerin değerlendirildiği “Obama, Al Capone’ye karşı” başlıklı bir yorumu yayımladı. Newsweek editörü ve tanınmış yorumcu Fareed Zakaria imzasını taşıyan yazıda “Bir fotoğrafın, bin kelimeye değer olduğunu söylüyorlar. Ancak, Türk Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ve Brezilya Cumhurbaşkanı Luiz İnacio Lula da Silva’nın İran Cumhurbaşkanı Mahmut Ahmedinejad’a sarıldıkları fotoğraf karesi, on binlerce kelimelik yorumu tetikledi. Çok ender, tek bir fotoğraf o kadar kişiyi sinirlendirmişti” diye yazdı.

“ÇOĞU ELEŞTİRİLER TAHRAN FOTOĞRAFINDA BULUNMAYAN OBAMA’YA”

Ancak yapılan eleştirilerin çoğunun, fotoğrafta bile olmayan ABD Başkanı Barack Obama olduğuna işaret eden Zakaria, Wall Street Journal’ın “Bu fiyaskonun sorumlusu Obama Yönetimidir” yönündeki ifadeleri Beyaz Saraya yöneltilen sert eleştirilerin örneklerini de aktardı. Obama’nın dış politikasında “fazla yumuşak” olduğu suçlamasının Obama’ya yönelik saldırıların ana teması oluşturduğunu kaydeden Zakaria, “Fazla yumuşak ve diğer ülkeler onu istismar ediyor. Önce, Ruslar, sonra Çinliler ve İranlılar. Şimdi de Brezilyalılar ve Türkler” denildiğine dikkat çekti.

Fareed Zakaria, Obama’yı eleştirenlerin, İran’da “Yeşil Devrim”in başarısını sağlanamaması nedeniyle de kızdıklarını belirtirken kendi deyimiyle “sert ve agresif” bir dış politikası çizgisini benimseyen Bush Yönetiminin Savunma Bakanı Donald Rumsfeld’in sık sık ünlü ganster Al Capone’nin “Nazik bir sözcük ve bir tabanca ile sadece nazik bir sözcükten daha fazla yol katederseniz” sözlerini sık sık tekrarladığını belirtti.

TÜRKİYE, “BİR MÜTTEFİĞE NASIL DAVRANILMAMALI” ÖRNEĞİDİR

Ancak Bush Yönetiminin sertlik politikasının sonuçlarının unutulmadığını, Avrupa’daki en eski müttefiklerinin bile ABD’ye sırt çevirdiğini anımsatan Zakaria, bu çerçevede Türkiye’ye değinirken şu görüşleri dile getirdi:

“Esasen, Türkiye, bir müttefike nasıl davranılmaması konusunda incelenecek bir örnek oluşturduğunu kanıtladı. Bush Yönetimi, ülkeyi, her zamanki zorbalık ve küstahlık karışımıyla muamele etti ve Türkiye üzerinden Irak’a saldırmak için ABD kuvvetlerine izin vermemesi halinde vahim sonuçları olacağı tehdidinde bulundu. Türk kamuoyunun yüzde 95’inin Irak ile savaşa karşı çıktığı farkında bile olmayan Bush Yönetimi için Türk Parlamentosu’nun ABD’nin savaş planlarını altüst ederek hayır oy kullanmasına çok şaşırdı.”

“TÜRKİYE VE BREZİLYA’NIN EKONOMİDE BÜYÜDÜĞÜ FARKINDA DEĞİLLER”

Newsweek editörü, Obama’yı eleştirenlerin ayrıca Türkiye ve Brezilya gibi ülkelerin son 20 yılda ekonomik güç olarak büyüdüklerini de gözden kaçırdıklarını, 1995 yılında üçte biri olan yükselen ülkelerin dünya ekonomisindeki payının bu yılda yarısını oluşturduğunu belirtti.

“ABD TEHDİT EDERSE TÜRKİYE VE BREZİLYA DAHA ÇOK İŞBİRLİĞİNİ YAPMAZ”

Yükselen ülkelerin küresel krizden Batı dünyasından çok daha az etkilendiklerini de kaydeden Zakaria, “Siyasi olarak istikrarlı, zengin, öz güvenleri artıyor ve dünya sahnesinde daha büyük bir rol oynamaya kararlılar” yorumunu yaptı. Zakaria, yazısına şu uyarıyla noktaladı:

“Bu koşullarda Obama’nın yapması gereken, ‘Amerika’nın gücünü hissettirmektir’ fikri, saçma ve tehlikeli. Brezilya ve Türkiye, Washington’un daha çok tehdit ederse bir daha işbirliğini yapmayacak. Amerika’nın görevi, dünyanın yükselen güçleri ile ortaklıklar kurmak ve onları, daha istikrarlı ve makul bir dünyanın sağlanmasının, çıkarlarına olduğuna inandırmak için yollar bulmasıdır. Ve Al Capone, bunun nasıl sağlanacağı konusunda bir model olamaz.”