Bağdat'taki Osmanlı kışlası kaderine terkedildi

BAĞDAT (İHA) - Irak'ta yaşanılan savaşlar sonrasında, Bağdat'ta bulunan, Osmanlı dönemine ait çok sayıda eser tanınmayacak hale geldi.

Bir yanında Dicle nehri, diğer yanında Kanuni Sultan Süleyman'ın emriyle 1534'te yaptırılan Saray camii bulunan Bağdat'ın önemli kültürel miraslarından sayılan Bağdat Kışlası, bugün yıkılan bölümleri ve bakımsızlığı ile dikkat çekiyor.

Klasik Osmanlı mimarisine sahip olan bina, "L" harfi şeklinde tasarlanmış ve dönemin Bağdat Valisi Namık Paşa tarafından 1861 yılında yapılmaya başlanmış. Ancak bir sonraki Bağdat Valisi Mithat Paşa zamanında, 1870 yılında son şekline kavuşmuş.

Yanı başındaki, bugün bekçi ve ailesini barındıran Vali konağı ile pek çok önemli tarihi olaya sahne olmuş bu kışlada, en son 1921 yılında Kral I. Faysal'ın taç giyme töreni düzenlenmiş, daha sonraki yıllarda yapı, halkın ziyaretine açılmıştı.

Kışlanın bekçilerinden Seyit Kasım, Çokuluslu Güçlerin Bağdat'a girişine kadar, kışlanın yoğun ilgiyle ziyaret edildiğini söyledi. Kasım, yapının Saddam Hüseyin zamanında restore edildiğini fakat Irak'ın şu an içinde bulunduğu durumdan ötürü hiçbir yenileme çalışmasının yapılamadığını ifade etti.

Seyit Kasım, "Bina Osmanlıdan kalma bir eserdir. Kışla, Türkçe'de askerlerin kaldığı bina anlamına gelmektedir. Osmanlı İmparatorluğunun Bağdat Valisi, bu binayı yaptırmıştır. Binanın yüzölçümü yaklaşık 1.600 metrekare olup L harfi şeklinde imar edilmiştir. Yapım sırasında tek katlı olarak tasarlanan bina, bundan sonra Bağdat'a gelen yeni bir vali tarafından genişletilip iki katlı haline kavuşmuştur" dedi.

Kasım, "Osmanlı askerinin yatakhanesi ve zindanlar bu binada bulunmaktadır. İşgalden bu yana, bu bina talan edildi. Cahil insanlar, binanın içindeki her şeyi çaldılar. Saddam döneminde, gerek duyulmadığından, burada hiçbir güvenlik önlemi alınmamıştı. Talan etmeye gelenler Iraklı değildi, dışarıdan gelmişti. Kültür Bakanlığı, restorasyon çalışmalarına başlamıştı fakat şimdi çalışmalara ara verildi. Bu bina 1990 yılında, Saddam Hüseyin tarafından restore ettirildi. Binanın, kulesindeki saat, 5. George'un Bağdat Valisine hediyesidir. Mekanik özellikleri ile Londra'daki Big Ben ile aynıdır. Geçtiğimiz yıl kışlanın arkasındaki El Mutenebbi caddesinde meydana gelen bir patlama, bu saate de zarar verdi. Bağdat'ın en tecrübeli saat ustalarından Cüneyt Abdülkerim saati tamir etmişti ama bu kıymetli eseri çalmak için uğraşan bazı insanlar saati yeniden bozdu. Şu anda binaya ve kuleye giriş çıkışlar kontrol ediliyor ve böylece hırsızlıklar önlenebiliyor" diye konuştu.
Yapının ikinci bekçisi, ailesiyle birlikte Vali konağına yerleşen Hıdır İbrahim. Bir tarihi eserin içinde yaşayan İbrahim, kışlayı kendi evi gibi gördüğünü ve bu önemli kültürel mirasa gözü gibi baktığını söylüyor.

Hıdır İbrahim, "Bu bina, Bağdat'ın önemli tarihi eserlerdendir. Eskiden Bağdat halkı, kışlayı ziyaret edip, içini gezmek için her gün burayı doldururdu. Irak'ın işgalinden sonra, kışla çok ihmal edildi. Hırsızlar da burayı viran etmek için ellerinden geleni yaptı. Şimdiki durum, bir yenileme için uygun değil. Kışlanın yakın zamanda restore edilmesini temenni ederim" dedi.

Bağdat'ın Babil Muazzam bölgesindeki Saray mahallesinde bulunan yapı, bahçesindeki saat kulesi ile hala yıllara meydan okuyor. Irak'ta yaşanan çatışmalar ve hergün patlayan bombalardan nasibini alan kışla, 2007 yılı içinde, yanındaki cadde üzerinde düzenlenen bir bombalı saldırıda büyük zarar görmüş, bir bölümü de neredeyse tamamen yıkılmıştır. Yağmacıların, el bombaları ile duvarlardaki demirleri çıkarmak istemesi, Irak'ta savaş sonrası ortaya çıkan denetimsizliği göstermektedir. Irak'ın yakın zamanda istikrara kavuşması beklenmediğinden, Osmanlı kültürüne ait bu kışla, yıkılmaya mahkum gibi görünüyor.