Çevreci Obama uyandı

Paul Rincon

BBC News, Bilim Editörü

ABD Başkanı Barack Obama, iklim değişikliğiyle mücadele için aralarında elektrik santrallerine karbon salımı kısıtlamasının da bulunduğu bir önlemler paketi açıkladı.

Obama ayrıca, yenilenebilir enerji projelerinin genişletilmesi, sel felaketlerine karşı direncin arttırılması ve uluslararası bir iklim anlaşması çağrısına yönelik planlarını duyurdu.

Beyaz Saray yetkilileri daha önce 'karbon vergisi' fikrini reddetmişlerdi.

Başkan Obama, geçen Ocak ayında ikinci kez başkan seçilmesinden sonra yaptığı ilk konuşmada, ikinci başkanlık döneminde iklim değişikliğiyle mücadele için harekete geçmeyi taahhüt etmişti.

Washington'daki Georgetown Üniversitesi'nde konuşan Obama, "Bir Başkan, bir baba ve bir Amerikalı olarak buraya 'harekete geçmemiz gerek' demeye geldim" dedi.

Obama iklim değişikliği tehdidi bulunmadığını savunanlara da yüklendi.

Barack Obama, "Bu tehdidin gerçekliğini reddedenlere karşı sabrım yok. Dünya Düzdür Derneği'yle toplantı yapacak zamanımız yok' dedi.

Kayıtlara geçen en sıcak 12 yılın son 15 yılda yaşandığına dikkat çeken Obama iklim değişikliğinin yakın bir tehdit olduğunu vurguladı.

Başkan Obama, "Hepimizin ömrü amacımıza ulaştığımızı görmeye yetmeyebilir. Ama yaptıklarımız sayesinde çocuklarımıza daha iyi bir dünya bırakacağımızı bilmenin tatminini yaşayacağız" diye konuştu.

Obama'nın önerilerinden pek çoğu ABD Kongresi'nin onayı olmadan yapılabilecek şeyler, ama bazı konularda muhalefetle karşılaşması olasılığı da bulunuyor.

Temsilciler Meclisi'ndeki en üst düzey Cumhuriyetçi Partili olan Meclis Başkanı John Boehner Obama'nın planlarını 'kesinlikle çılgınlık' diye tanımladı.

Obama ayrıca, dört yıl önce verdiği karbon salımı seviyelerini 2020 itibariyle, 2005'teki seviyenin yüzde 17 altına çekme taahhüdünü tekrarladı.

Bu hedefi eleştirenler, indirimin çok az ve Avrupa Birliği'nin hedeflerinin altında olduğuna dikkat çekiyor.

Santrallere karbon kısıtlaması

Planlar uyarınca ilk kez, yeni yapılacak ve mevcut elektrik santrallerine karbon salımı kısıtlaması konulacak.

Elektrik santralleri ABD'nin karbon salımının yüzde 40'ını oluşturuyor.

Ancak konulacak kısıtlamanın ne düzeyde olacağı henüz net değil.

Geçen yıl ABD Çevre Koruma Örgütü yeni yapılacak santrallere kısıtlama konmasını önermiş, ancak plan ertelenmişti.

Yedi eyalet valisi Obama'dan, bunun termik santrallerin kapanmasına ve yenilerinin yapılmasına engel olacağı gerekçesiyle bu öneriyi geri çekmesini talep etmişti.

Senato'daki azınlık lideri Cumhuriyetçi Partili Mitch McConnel, elektrik santrallerine karbon salımı kısıtlaması getirilmesinin 'kömüre karşı savaş' anlamına geleceğini söyledi.

Başkan Obama, ABD'nin ülke dışındaki yeni termik santrallerin yapımına verdiği desteği de durdurması çağrısında bulundu.

Plan, mevcut en temiz teknolojiyi kullanan en yoksul ülkelerin kapsam dışında bırakılmasını öngörüyor.

Kamu arazilerinde daha çok güneş ve rüzgâr enerjisi projesinin hayata geçirilmesi çağrısı yapan Obama, 2020'ye dek altı milyon haneye bu yolla elektrik verilmesinin hedeflendiğini söyledi.

Obama, federal iskan projelerindeki yenilenebilir enerji hedeflerini de yükseltti.

Barack Obama yeşil teknolojilere yatırımı arttırmak için 8 milyar dolarlık bir federal fonu da kamuoyuna açıkladı.

Uluslararası Çevre ve Kalkınma Enstitüsü'nden Salimül Hak ise Obama'nın planının 'çok az ve çok geç kalmış' olduğunu belirtti.

Hak, 'Dünyanın en zengin ve en çok kirleten ülkenin liderinin adım atma sözü verdiğini görmek iyi. Ama 10 yıldır bunu yapmayı reddetmeleri sonucu, sorun daha da büyüdü' dedi.