Çiftçi de artık TMO'ya "emanet" ürün veriyor

Ankara (AA)- Kuraklığa bağlı rekolte düşüşü, Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) alımlarını da olumsuz etkiliyor. Rekolte düşüşü ve "partilerin seçim vaatleri" nedeniyle fiyat artışı beklentisine giren üretici ürünün satmazken, tüccarın da spekülatif amaçla TMO'nun satış fiyatlarından ürün topladığı belirtiliyor.

A.A muhabirinin edindiği bilgiye göre bugüne kadar TMO, 48,7 bin tonu buğday, 2,6 bin tonu da arpa olmak üzere toplam 51 bin 432 ton hububat alırken, çiftçi, 127 bin 368 bin ürünü Ofis'e "emanete" bıraktı.

Ofisin depolarına, bu sezon 178,8 bin ton hububat girdi.

TMO, geçen yıl hasat sezonunun aynı dönemlerinde 600 bin ton civarında ürün almıştı. Geçen yılın tamamında 300 bin ton civarında emanete ürün alan TMO'ya, emanet için gelen ürün miktarının düşüklüğü de dikkat çekiyor.

Finansman yükünü azaltmak, hasat sonrası ürünün hemen piyasaya çıkarılmasını önlemek amacıyla TMO, son yıllarda "emanete alım" uygulaması yapıyor ve bu konuda özel teşvikler uyguluyor. Emanet olarak TMO depolarına konan ürün için depo ücreti alınmazken, TMO'nun bu ürün için verdiği makbuz senedine dayalı olarak çiftçi bankalardan kredi kullanıyor. Çiftçi, ürününü daha sonra isterse TMO'ya, isterse tüccara satıyor.

Emanete alıma verilen bu desteğe rağmen, 'emanet' olarak bile beklenen düzeyde ürün gelmemesin, tamamen spekülatif beklentilerden kaynaklandığı belirtiliyor. Üreticinin, rekoltedeki düşüş nedeniyle fiyatların yükseleceği, "60 YKr olacağı" beklentisi ile ürün satmaya yanaşmadığına işaret eden yetkililer, tüccarın da aynı beklenti ile TMO'nun satış fiyatı olan kilosu 45-47 YKr'den ürün topladığını kaydediyorlar.

Buğdayda rekolte 18 milyon ton civarında beklenirken, Türkiye'de, şu anda fiyatların bu kadar artmasına yol açacak bir "ürün kıtlığı" olmadığını vurgulayan yetkililer, aylık ortalama 1 milyon ton olan ihtiyacın karşılandığını, ancak gelecek yıl Şubat ayından sonra piyasada ürün sıkıntısı yaşanabileceğini anlattılar.Buğday fiyatındaki artış ekmek fiyatı konusundaki tartışmaları da artırırken, TMO'nun "açıkladığı alım ve satış fiyatlarının arkasında duracağı", spekülatif fiyat hareketlere izin vermeyeceği vurgulanıyor. Yetkililer, "seçimlerden sonra, spekülatif fiyat hareketlerini önlemeye yönelik her türlü tedbirin alınacağını" bildirdiler.

Ofis'in günlük alım miktarı, 2 bin ton civarında seyrediyor.