BİZE ULAŞIN
Uykuyu öğretmek anne ve babaların elindedir. Burada çeşitli uyku eğitim metotları devreye girer. Yanında olarak ve ona destek olarak yeni uyku alışkanlıkları öğrenilmesi sağlanabilir. Bu alışkanlıkların korunması için uyku düzenine özen göstermek gerekir.
Çocuklara uyku eğitimi verirken öncelikle göz önünde bulundurulması gereken şey çocuğun yaşıdır. Çünkü her yaşa göre uyku eğitimi farklılık gösterir. Bebek küçükse ve ilk 4 ayda, hiç ağlatmamaya çalışarak el üstünde uyku eğitimi vermek gerekir.
4 ayı geçtikten sonra ağlamaları dinleyerek bunları anlamaya çalışmak gerekmektedir. Uyku eğitiminde zamanlama çok önemlidir. Evinizde yatılı bir misafir olacaksa veya siz tatile gidecekseniz, kesinlikle bu dönemin geçmesini beklemek gerekir.
Uyku eğitiminde gece beslenmeleri de önemli bir konu olduğu için, bu konuda doktorun onayını almak gerekir. Uyku eğitimi zorlu bir süreç olabileceği için aile içerisinde herkesin bu konuda hemfikir olması çok önemlidir.
Çocuk ve bebeklerin iyi uyuyabilmeleri için etrafta çok fazla uyaran olmaması gerekir, etraf rahatlatıcı olmalıdır. Soft renkler tercih etmek, desensiz yumuşak çarşaflar tercih etmek gerekir.
Bebek yatağının sert olması lazımdır. Çarşafı gergin olmalıdır. Parmaklık yüksekliği çocuğun hareketlerine göre ayarlanmalıdır. Oda sıcaklığı 20 - 22 derece arasında olmalıdır. Çocukların üstlerinin örtülmesinden değil de uyku tulumu kullanılmasından yanayım.
Bebek ve çocuklardaki uyku sorunlarının farklı bir çok sebebi olabilir. Öncelikle bebeğin yaşına bakmak gerekir. Eğer hala gece beslenmesine ihtiyacı olan bir yaştaysa, gece beslenmek için uyanıyor olması çok normaldir. 6 ayı geçtiyse ve hala gece 2-3 defa uyanıyorsa bu artık açlık değil alışkanlıktır.
Anne ve babalar, her küçük seste bebeğin yanına giderek aslında ona iyilik etmez. Aksine kendi kendine uykuya dönebileceği varsa da anne ve babalar bunu engeller.
Alışkanlıklar en önemli uyku problemi nedenidir. Bebeği istemeden de olsa sallamaya, emerek uyumaya, pusette uyumaya alıştırıldı ise uyku problemleri net olarak bundan kaynaklanır.
Bebek ve çocukların aileleriyle birlikte yatmaları sakıncalıdır diyemem çünkü bu bir tercihtir. Doğal ebeveynlik denen bir kavram vardır. Bazı ebeveynler aile yatağını tercih edebilir. Tabii bu duygusal olarak çok tatmin vericidir fakat aynı anda uyku problemlerine neden olabilir.
Kesinlikle ayrı yatak ve ayrı oda düşüncesindeyim. Bebeğimin bağımsız bir birey olarak uyumayı kendi kendine öğrenmesinden yanayım.
Uyku rutini bebeğinize uyku zamanının geldiğini anlatmanın en kolay yoludur. Bebeğinizi günlük aktivitelerinden ayırıp uykuya hazırlayan bir süreçtir.
Küçük bebeklerde, rutinin içerisinde odaya götürme, perdeleri kapatma, güneşe ve dışarıdaki hayvanlara el sallama, müziği açma, ninni söyleme ve öpüp yatağa koyma olabilir. İlk aylarda mutlaka kundak ve emzik olmalıdır.
Ondan sonraki anlarda artık ninninin yerini masal alabilir. Odaya girerek masal okuyabilirsiniz, o esnada bebeğinizi emzirebilirsiniz.
Uyku rutini, bebeği rahatlatmak, aktiviteyi düşürmek ve ona işaret vermek için kullanılır. Bebeği yatağa mutlaka uyanıkken koymak gerekir.
0-4 ay arası bebeklerin uyku düzeninde uyanıklık süreleri büyük önem taşır. Bu bebekler yaklaşık 1-2 saat arasında uyanık kalabilirler. Gündüz uykuları da buna göre belirlenir. Bu aydaki bebeklerin yaklaşık 4 tane gündüz uykusu vardır. Bu gündüz uykularının süreleri belirsiz olabilir, bazen uzun bazen kısa olabilir.
Gece uykuları ise emzirmeler ile bölünebilir. Henüz kesintisiz bir gece uykusu beklenemez. 0-4 ay arası bebeklerin daha iyi uyuması için kundak kullanılmasını önermekteyim. Bebeği uyku rutinlerine alıştırmak, uyku zamanının geldiği mesajını bebeğe çok rahat bir şekilde vermemizi sağlar. Hafif ve güzel müzikler uyku öncesinde kullanılabilir.
İlk aylar bebeklerin uykusuyla ilgili çok kıymetlidir. Yatakta uyumayı, sallanmadan ve emmeden uyumayı bu dönemde öğretmek mümkündür.
4-7 ay arası bebekler artık yeni doğanlıktan çıkmış ve bebekliğe girmişlerdir. Bebekler 4.ayda genellikle kundaktan çıkmaya başlarlar. Kol hareketleri artar ve yavaş yavaş yatakta dönmeye başlarlar. Eğer doktorunuz da onay veriyorsa, yüz üstü yatırmak çok daha rahat uyumalarını sağlar.
Bu aylarda bebeklerin 3 gündüz uykusu olur. Bu uykular en az 1,5 saatliktir. Akşam yatışı erkene çekilmiştir, yaklaşık 7-8 arasında yatılır. Bu aylarda katı gıdaya geçiş söz konusudur. Beslenme düzenini doğru ayarlanarak, gündüz uykularının daha uzun olmasını, beslenmenin gündüz olmasını sağlayabilirsiniz. Uyku eğitimi açısından iyi değerlendirilmesi gereken bir dönemdir.
7 - 18 ay arası bebeklerin uyku düzeni oldukça büyük değişikliklere neden olur. Burada bebekler artık ayağa kalkar ve emekler. 12. aydan sonra yürümeye başlarlar. Bunların hepsini yatakta uygulamak isterler. Bu tür fiziksel gelişimler uykuyu direkt etkiler.
Bebeğin yeni öğrendiği aktiviteleri olabildiğince gündüz deneyimlemesini sağlamanızı öneririm. Çok fazla müdahale edilmemelidir. Yatakta ayağa kalkan bir bebeği yatırırsanız bu bir oyuna dönüşür. Oysa ki müdahale etmeden bırakırsanız eninde sonunda kendisi yatacaktır.
Uyku eğitimi için bazen zorlu olabilen bir dönemdir. Gündüz uykuları artık sıkıntıya girmeye başlayabilir. İki uykudan tek uykuya geçiş bu zaman dilimi arasındadır. Bebekler genellikle 16.aya kadar tek uykuya pek hazır olmazlar ama iki uykunun fazla tek uykunun az olduğu bir dönem 12 - 15. aylar arasında vardır. Akşam yatışı yine erken olmalıdır.
1.5 - 3 yaş arası çocuklar artık gündüz tek uykuya geçmişlerdir. Bu tek uykunun günü ortalayacak şekilde olması idealdir.
Gece beslenmeleri artık ortadan kalkmıştır. Çok ihtiyaç olmadıkça su,süt gibi gıdalar verilmemesini öneririm.
Bebek yatağından çocuk yatağına geçişin olabildiğince geç olmasını öneririm. Bebek hala sizin komutlarınızı uygulayacak yaşta değildir.
Bu yaşlarda en sık görülen problem gündüz uykusunun geç olması ve bu nedenle de akşam uykusuna geç yatılmasıdır.
3-4 yaşlarındaki çocukların bir çoğu hala tek gündüz uykusu uyumaktadırlar. Ama çocuğunuz gündüz uykusu uyumak istemiyorsa onu zorlamamak gerekir.
Uyumak yerine odada sakin vakit geçirmek, kitap okumak, belki de gözlerini dinlendirmek onu rahatlatacaktır. Bu yaşlarda gündüz uykusu ortadan kalktığında akşam çok erken yatılması gerekmektedir.
Gece uyanma problemi varsa mutlaka uyku eğitimiyle çözülmelidir. Uykuyla ilgili bir kural koyduysanız, ona sakince yatağında uyuması gerektiğini anlatabilirsiniz. Bu yaş çocukların uyku eğitimi çok daha fazla sabır ister.
