BİZE ULAŞIN
Danıştay’ın son türban kararına göre üniversitelerde türban yasağının kaldırılması laikliğe aykırı ve türban yasağı bütün sınavlarda geçerli Danıştay’ın hükmü 23 Eylül 2012’ye kadar geçerli. Anayasa Mahkemesi bireysel başvuru yoluyla Danıştay’ın türban kararını değiştirebilir
Danıştay’ın, Eğitim-İş sendikasının açtığı davada Akademik Personel ve Lisans Üstü Eğitim Giriş Sınavına (ALES) türbanla girilmesine olanak sağlayan sınav kılavuzunun yürütmesinin durdurulmasına ilişkin kararında türban tartışmalarını yeniden gündeme taşıyabilecek tespitler yer aldı.
Danıştay 8. Dairesi’nin kararının en önemli sonuçlarından biri laikliği ilgilendiren davaları açma konusunda, dava konusu işlemin menfaatini doğrudan ihlal etmesinin gerekmediği yönündeki karar oldu.
Vatan Gazetesi'nin haberine göre, davayı açanın ALES’e giren bir öğrenci olmamasına rağmen Danıştay’ın davayı görüşmesi, AKP’lilerin de tepkisine neden oldu. Danıştay, davalı ÖSYM ve YÖK’ün de savunmalarında bu duruma işaret etmelerine karşın “Anayasada yer alan cumhuriyetin nitelikleri ile temel insan haklarını ihlal edip etmediği ve yargı kararlarının uygulanmaması veya geçersiz kılınması gibi hukuk devleti ilkesini zedeleyen bir durum söz konusu olup olmadığına bakılarak menfaat ilgisi olaya özgü değerlendirilebilir. Bu doğrultuda, tüzüğünde, cumhuriyetin bağımsızlığını, laik düzenini korumak maddesi bulunan sendika laiklik ilkesini zedelediğini düşündüğü idari işlemle ilgili dava açabir” denildi. Bu yoruma göre, laiklikle ilgili davaları açmak konusunda menfaatin doğrudan ihlal edilmesi aranmayacak.
Kılavuza iptal yolda
Kararda sınavlardaki kılık ve kıyafete ilişkin önceki uygulamaların yargısal kararların da onayıyla devam etmiş olduğuna dikkat çekildi ve “Uygulama fiilen ve hukuken istikrar kazanmıştır. Kaldı ki mevzuatımızda aksine bir yasal düzenleme de yapılmamış olduğundan verilen kararlarda yapılan hukuki değerlendirmeler bugün için de geçerliğini sürdürmektedir” denildi. Buna göre Eğitim-İş’in üniversite giriş sınavının kılavuzuna karşı açtığı ve halen Danıştay’da devaml eden benzer bir davada da aynı yönde karar çıkması yüksek olasılık olarak görülüyor.
Türban yasağı
Kararda, AİHM’nin türbanlı öğrenci Leyla Şahin’in üniversiteye alınmamasını doğru bulan kararının yanısıra, Anayasa Mahkemesi’nin, türbanın laiklik ilkesine aykırı olduğu ve üniversitelerde takılamayacağına yönelik 1989, 1991, 2008 tarihli kararları özetlendi. Bu kararlara göre, türbanın üniversitelerde takılmasının anayasanın değiştirilemez ilkelerine aykırı olduğuna atıf yapıldı. Danıştay’ın bu yorumunun birçok üniversitede artık kalkan türban yasağının yeniden getirilmesi konusunda da önemli bir dayanak teşkil edebilecek.
Eylül 2012’ye kadar
Hükümet, bir süre önce 12 Eylül referandumuyla bireysel başvuru yolu açılan Anayasa Mahkemesi’ne bu başvuruların nasıl yapılacağını düzenleyen tasarıyı TBMM’ye sevk etmişti. 23 Eylül 2012’den itibaren bireysel başvuru yolunun kullanılabileceğini düzenleyen tasarıya göre, AYM, bireşysel başvuru yoluyla önüne gelen bir davada hak ihlali olduğuna karar verdiği yargı kararını ve idari işlemi iptal edebilecek. Buna göre, AYM Danıştay kararını iptal ederek, türbanla ilgili içtihatlarını da hükümsüz hale getirebilecek.
