Aslıhan ALTAY KARATAŞ/ANKARA, (DHA) - DEFİNE arama projelerine 'Çevresel Etki Değerlendirmesi' (ÇED) raporu talep edilmesini içeren, 'ÇED Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik' Resmi Gazete'de yayımladı. Buna göre define aramak isteyenler Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri'ne başvuracak. İl Müdürlüğü gerekirse define arayacak kişiden ÇED raporu talep edecek.
Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yer alan yönetmelik değişikliğiyle artık define aramak isteyenler, define arayacakları yerin bağlı olduğu mülki amirin yanı sıra Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne de başvurup, onay almak zorunda olacak. Define arama projeleri çevresel etki yönünden de incelenecek. İl Müdürlüğü 'Proje Tanıtım Dosyası' ile başvuruda bulunan kişiden gerekli görürse ÇED raporu da isteyebilecek.
'ÇEVRE İL MÜDÜRLÜĞÜ'NE DE BAŞVURACAK'
Yönetmelik değişikliğini DHA'ya değerlendiren TMMOB Çevre Mühendisleri Odası Genel Başkanı Baran Bozoğlu, "Bundan sonra define araması faaliyeti yapacak olan herkes, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüklerine gidip, proje tanıtım dosyası vermek zorunda kalacak. Bundan önce başvuru yapılırken Valilikten onay alınıyordu; ama herhangi bir rapor hazırlanmıyordu. Yani bu aramanın çevresel etkisinin ne olacağı, yapılacak faaliyetin kimleri, nereleri, nasıl etkileyeceğine dair herhangi bir rapor hazırlanmıyordu. Artık Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yaptığı bu düzenlemeyle projenin detaylı bir şekilde tanıtımını içeren ve etkilerini genel olarak değerlendiren bir dosyanın Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne verilmesi gerekiyor" dedi.
'BİLİMSEL İNSANLARIN SÜERCE KATILDIĞI BİR RAPOR'
Bozoğlu, Ek-1 listesinde olanların doğrudan ÇED raporu hazırlaması gerektiğini, Ek-2 listesindekilerin ise talep edildiği takdirde ÇED raporu hazırladığını anlatarak "Yönetmeliğe eklenen ifade ile, herhangi bir coğrafi alan, aranacak definenin büyüklüğü tanımlanmadan doğrudan define aramaları kastediliyor, yani bu ufacık bir define aransa da, çok ekosisteme etkisi olmayacak bölgede bile olsa, yine o dosyanın hazırlanması zorunluğu getirilmiş durumda. Bu anlamda olumlu. İl müdürlüğü başvuru dosyasını reddedebilir ya da başvuru dosyasını kabul edip, ‘tamam yapabilirsiniz’ diyebilir ya da başvurusunu dosyasını alıp, 'ÇED gereklidir' kararı verip, bakanlık sürecini başlatabilir. ÇED raporu olumsuz çıkarsa zaten arama yapılamaz. ÇED raporu derken daha bilimsel, teknik, akademik ve farklı disiplinlerdeki insanların da sürece katıldığı bir rapordan bahsediyoruz. Yani Ek 2 listesinde bulunması da yararlı" diye konuştu.
'ÇEVRESEL ETKİLERİ DENETLENECEK'
Bozoğlu, bunun Dipsiz Göl’deki define aranmasının yol açtığı çevre tahribatı gibi sonuçların önlenmesi için önemli bir adım olduğunu; ancak gerekli denetimlerin düzenli yapılmadığı takdirde yeterli olmayacağını vurguladı. Bozoğlu, "Burada önemli olan şey kontrolün ve denetimin yapılabiliyor olması, yani Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri onay verdikleri projeleri an be an kontrol etmeli, denetlemeli. Bütün aşamalarında bunun incelemesi yapılmalı ve laboratuvar çalışmalarıyla da desteklenmeli. Bunlar yapılmadığı zaman, sadece proje tanıtım dosyası hazırlayarak kuşkusuz Dipsiz Göl gibi olayların olmasını engelleyemeyiz; ama önemli bir adım olarak da görmek lazım" dedi.
FOTOĞRAFLI