DERGİ Kuşlar neden grup halinde suda boğuluyor?

Melissa Hogenboom

BBC Earth

Son zamanlarda onlarca yavru sığırcık kuşlarının gruplar halinde boğulduğu görüldü. Kuşların intihar etmesi düşünülemeyeceğine göre bu toplu ölümlerin nedeni ne olabilir?

Kuşlar normalde boğulmaz, ama bazen bu tür olaylara rastlanır. Yavru bir kuş derin suya konar ve kanatları ıslanırsa kendisini kurtaramayabilir.

Geçen 100 yıl boyunca 800 binden fazla kuşa gözlem amacıyla halkalama yapıldı. Boğulma, bu kuşların yüzde 1'ine denk gelecek sayıda sadece 2901 kuşun ölüm nedeni olmuştu.

Yavru sığırcık kuşlarının gruplar halinde boğulması haberleri yaygınlaşmaya başladığında, Londra Zooloji Derneği'nden veteriner Becki Lawson konuyu araştırmaya karar verdi.

Halktan gelen bilgiye dayanan Lawson ve ekibi, İngiltere ve Galler'de son 20 yılda 12 toplu boğulma olayına rastlandığını tespit etti. Bu ölümler bahçelerdeki havuzlarda, kuyularda, hatta su dolu kovalarda görülmüştü.

Kuşların tümü birkaç aylık yavrulardı. Vakaların çoğunda 10'dan fazla kuş grup halinde boğulmuş halde bulunmuştu.

Genelde toplu ölümler hastalık ya da kirlilik nedeniyle ortaya çıkar. Fakat bu kuşların hepsi de sağlıklı görünüyordu.

Ölümlerin başka bir nedeni olmalıydı. Lawson, bu sığırcıkların boğulmasına neden olan bir özelliklerinin olup olmadığını, neden bu kadar çok sayıda kuşun birbirini takiben suya girdiğini araştırdı.

Sığırcıklar sürü halinde yaşar. Binlercesi gökyüzünde birbirini takip ederek ilginç dalgalanmalar oluşturur.

Bu grup halinde hareket etme eğilimi yavruyken başlar; çok sayıda sığırcığın birlikte boğulmasına yol açan şey de bu olabilir.

Lawson sığırcıkların sosyal kuşlar olduğunu, birlikte su içip banyo yaptıklarını söylüyor.

Yavrular deneyimsiz olduğu için biri tehlikeli bir suya girdiğinde bile diğerleri körlemesine takip ediyor olabilir.

Bu fikri sınamak için araştırmacılar sığırcıklar ile yalnız yaşayan karatavuklarda boğulma vakalarını kıyasladı.

İngiltere Kuş Bilimleri Derneği BTO'dan Rob Robinson, sığırcıklarda boğulmaya daha fazla rastlandığını, sığırcık yavrularının sürü halinde dolaşırken birbirini itip kakar şekilde davrandığını söylüyor.

Susuzluklarını gidermek için bir su birikintisine yaklaştıklarında, kendilerine özgü sürü içi davranışlarıyla boğulmaya yol açtıklarını belirtiyor.

Boğulma olayları kaza sonucu olmakla birlikte asıl nedenleri sırrını koruyor.

Fakat uzmanlar bu olaylara çok sık rastlanmadığı için insanların dışarıya su koymaktan geri durmamasını salık veriyor.

Lawson, özellikle Mayıs ve Haziran aylarında kuş yavrularının sayısı arttığında, suya düşmeleri halinde çıkmalarını kolaylaştırmak için rampalar kurulmasının sığırcıkları koruyabileceğini söylüyor.

Sığırcık İngiltere bahçelerinde en çok rastlanan kuşlar arasında yer almakla birlikte, son 25 yılda sayıları yüzde 79 oranında azaldı. BTO bu kuşları koruma altına alınması için aday listesine aldı.

Bu makalenin İngilizce aslını BBC Earth'te okuyabilirsiniz.

Dergideki diğer makalelere buradan ulaşabilirsiniz.