BİZE ULAŞIN
Mübarek Ramazan ayı başladı. ilk oruçların tutulduğu bugün, Google aramalarında "Diş fırçalamak orucu bozar mı?, Orucu bozan şeyler nelerdir?" gibi sorular yer almaya başladı. Oruç ibadetini yerine getirirken orucu bozan ve bozmayan durumlar nedir öğrenmek de gerekir. Böylece ifa ederken kafamızdaki şüpheleri gidermiş ve huşu ile orucumuzu tutmuş oluruz. Peki orucu bozan şeyler nelerdir? Diş fırçalamak orucu bozar mı? Diyanet bu konuda neler diyor?
Diş fırçalamanın orucu bozup bozmadığına dair Diyanet'in sitesinde yer alan Oruç ilmihalinde şöyle cevap veriliyor: Oruçlu iken diş fırçası veya misvak kullanmak: Peygamberimiz oruçlu iken dişlerini misvak ile temizlerdi. (Tirmizî, “Savm”, 29) şeklinde orucu bozmayan durumlar arasında yer alıyor. İslam'da genel olarak bir durumda şüphe var ise onu yapmamak en sağlıklı olanıdır şeklinde kaideye göre gün içerisinde zaten yemek yenmediği için diş fırçalamanın gerekli olmadığı ve orucu sıhhatini bozabileceği görüşüne göre "diş fırçalamak orucu bozabilir" diye düşünmek daha iyi olur.
Diş fırçalamak orucu bozar mı sorusu için çeşitli cevaplar verilmiş. Mesela Nihat Hatipoğlu bu soruyu şu şekilde cevaplandırıyor;
"Oruç tutan bir kişinin dişlerini fırçalarken macun kullanması doğru değildir. Hz. Muhammed, oruçluyken misvak kullanmayı mekruh saymıştır. Bu nedenle dikkat etmek gerekir. Diş etleri kanayabilir, kullandığınız macunun tadı boğazınızdan aşağı inebilir... Ama en azından ağız kokunuzun azalması için, macun sürmeden hafif şekilde dişlerinizi fırçalayabilirsiniz. Ama benim tavsiyem, iftardan sonra ve sahurdan önce dişlerin fırçalanmasıdır."
Orucu bozan haller nelerdir?
Orucun temel unsuru ve anlamı, yeme, içme ve cinsel ilişkiden uzak durmak, nefsi bunlardan mahrum bırakmak olduğu için, oruçlu iken bunlar ve bu anlama gelecek davranışlar orucu bozar. Yemek ve içmek, yenilip içilmesi mutat olan her şeyi kapsamı içine alır. Sigara, nargile gibi keyif veren tütün kökenli dumanlı maddeler ile uyuşturucular ve tiryakilik gereği alınan tüm maddeler oruç yasakları kapsamına girer.
Hem kaza, hem de kefareti gerektiren haller:
1- Gıda sayılabilecek şeyleri yemek, içmek, sigara, afyon gibi keyif veren maddeleri kullanmak, ağza giren yağmuru kasten yutmak, kar ve dolu gibi maddeleri bilerek yemek.
2- Cinsi münasebette bulunmak.
Sadece kaza etmeyi gerektiren haller:
1- Çiğ pirinç, hamur, un ve bir defada çok miktarda tuz yemek (az tuz yenirse kefaret gerekir).
2- Pamuk, kagit yemek, çakil, tas, toprak gibi maddeleri yutmak,
3- Makata veya mesaneye ilaç vermek, genize gidecek şekilde buruna ilaç damlatmak, kulağa yağ damlatmak
4- Ağıza alınan suyu veya ağıza giren yağmur, kar gibi maddeleri hata ile yutmak,
5- Unutarak bir şey yedikten sonra, orucunun bozulduğunu zannederek yeyip içmek,
6- İmsak vaktinin gelmediğini veya iftar zamanının geldiğini zannederek, yanılıp bir şey yemek,
7- Eşine dokunma, öpme suretiyle inzal olmak (boşalmak),
8- Kendi arzusu ile dışarıdaki sigara dumanını içine çekmek,
9- Kendi arzusu ile ağız dolusu kusmak,
10- Dişler arasında kalan nohut büyüklüğündeki kırıntıyı yutmak (daha küçük olan kırıntı orucu bozmaz),
11- Deri altına, kas'a veya damara yapılan her türlü ilaç ve aşılar,
12- Sakız çiğneyip suyunu yutmak,
13- Ramazan orucu dışında kalan diğer oruçları kasten bozmak.
Orucu bozan durumlar ile ilgili ayetler
Allah Teâlâ, orucu bozan şeylerin esaslarını şu âyet-i kerîmede toplamıştır:
"Artık (Ramazan gecelerinde) onlarla (eşlerinizler) birleşin (cinsel ilişkiye girin) ve Allah'ın sizin için takdir ettiğini (evlat) isteyin.Sabahın aydınlığı, gecenin karanlığından ayırt edilinceye kadar yiyin ve için. Sonra da (güneşin batışı ile gecenin başlangıcı olan) akşama kadar orucu tamamlayın." ( Bakara Sûresi: 187 )
Allah Teâlâ bu âyet-i kerîmede orucu bozan şeylerin esaslarını zikretmiştir. Bunlar: Yemek, içmek ve cinsel ilişkide bulunmaktır. Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem'de, orucu bozan diğer şeyleri sünnetinde açıklamıştır.
Orucu bozan şeyler 7 tanedir.
