Dünya Bankası başkanlığına sürpriz aday

Başkan Obama Dünya Bankası başkanlığı için Kore doğumlu Amerikalı öğretim üyesi Jjim Yong Kim'i aday gösterdi.

Dartmouth Koleji Dekanı, doktor ve Dünya Sağlık Örgütü'nün HIV/AIDS dairesi eski başkanı Jim Yong Kim'in Başkan Obama tarafından Dünya Bankası Başkanlığına aday gösterilmesi sürpriz oldu.

Üç Afrika ülkesi, Güney Afrika, Nijerya ve Angola ise şimdiye kadar hep bir Amerikalıya verilen Dünya Bankası başkanlığına bir Afrikalı önerdiler.

Dünya Bankası'nı kurulduğu 1944 yılından bu yana hep bir Amerikalı yönetti. Ama gelişmekte olan ülkeler artık bunun değişmesi gerektiğini savunuyor.

"Uluslararası tecrübe"

Başkan Obama Dr Kim'in adaylığını açıklarken, "dünyanın en önde gelen kalkınma kuruluşunu bir kalkınma uzmanının yönetmesinin zamanı gelmiştir. Jim küresel deneyim sahibi biri. Hayat öyküsü ülkemizin olağanüstü çeşitliliğini yansıtıyor ve dünya çapında ortaklıklar oluşturmak için ideal bir birikime sahip" diye konuştu.

Dünya Bankası başkanlığını şu anda yürüten Robert Zoellick'den devralmaya aday isimlerin bildirilmesi için süre bugün Washington saatiyle 18.00'de sona eriyor (TSİ 24.00).

Dr. Kim'in ismi şu ana kadar Başkan Obama'nın değerlendirdiği kişiler arasında sayılmıyordu bu nedenle sürpriz bir gelişme oldu.

52 yaşındaki Dr Kim dünya sağlık çevrelerinde iyi bilinen bir isim. Dünya Sağlık Örgütü içindeki çalışmalarının yanısıra 1987 yılında Partners in Health adlı sağlık örgütünün kurucularından biri.

Seul doğumlu olan Dr. Kim'in ailesi, o beş yaşındayken ABD'ye göçmüş.

ABD'lı kalkınma iktisadı uzmanı Jeffrey Sachs da Butan, Doğu Timor, Haiti, Kenya, Guatemala ve Şili gibi daha küçük kalkınmakta ülkeler tarafından aday gösterildi.

Profesör Sachs Dünya Bankası'nın bir kalkınma uzmanı tarafından idare edilmesi gerektiğini söylüyor.

Afrika'dan güçlü aday

Üç Afrika ülkesi tarafından aday gösterilen Okonjo-Iwela da güçlü bir aday.

Güney Afrika, Nijerya ve Angola Nijerya Maliye Bakanı'nın adaylığının arkasında olduklarını açıkladılar.

Üç ülke tarafından yapılan ortak açıklamada bankanın yeni başkanının seçiminin açık ve şeffaf bir şekilde ve haketme ilkesine uygun olarak yapılması gerektiği kaydedildi.

Afrika'dan üç ülke, dünya bankası başkanlığına aday gösterdikleri Nijerya Maliye Bakanı Ngozi Okonjo-Iwela'nın sıradışı bir lider olmanın tüm vasıfları ve tecrübesine sahip olduğunu belirttiler.

Fakat 187 üyeli Dünya Bankası'nın başkanının seçildiği oylamada ABD oyların çoğunluğuna sahip o nedenle başkanın seçimi işlemine genellikle bir formalite olarak bakılıyor.

Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu IMF 1944 yılında Bretton Woods'da toplanan bir konferansta Büyük Bunalım ve İkinci Dünya Savaşı ardından dünya ticaretini düzenlemeye yardımcı olmaları için oluşturulmuşlardı.

Geleneksel olarak ABD Dünya Bankasının, Avrupa da IMF'nin yönetimini belirliyor.

Ama gelişmekte olan ekonomiler bu durumdan hoşnut değil.

Dünya Bankası'nın üç önde gelen baş iktisatçısı Joseph Stiglitz , Nicholas Stern ve François Bourguignon Dünya Bankası yönetiminde ABD tekelinin artık son bulması gerektiğini savunan ortak imzalı bir makale yayımladılar.

Halen Dünya Bankası başkanlığını yürüten Robert Zoellick 30 Haziran'da görevi yeni başkanı devredecek. Zoellick bu göreve 2007 yılında Başkan George W. Bush tarafından önerilmişti.