BİZE ULAŞIN
Engelli araç alımını ilk defa duyacaklar ya da detaylı bilgiye sahip olmayanlar, bu içerikte gerekli tüm bilgileri elde edebilirler. Engelli araç alımı ne demek ya da engelli araç alımı hangi şartlarda gerçekleştiriliyor gelin inceleyelim.
Türkiye’de engelli raporu olan bireyler, özel tüketim vergisinden (ÖTV) muaf olarak araç satın alabilmelerine engelli araç alımı denir. Engellilerin hayatlarında kolaylık sağlanması amacıyla yapılan indirimler, %40 üzeri ve %90 üzeri engellilik durumlarına göre 2 farklı şekilde uygulanır. %90 engelli raporu ile alınan araçlar, engelli kişinin yakınlarının yararlanabileceği indirimleri kapsarken, %40 engelli raporu ile alınan araçlar, engellinin kendi kullanacağı araçlar olarak sınıflandırılır.
%40 engelli olan birey, rapor şartlarını yerine getirdikten sonra, kendi aracını kullanacağı için H sınıfı ehliyete de sahip olmalıdır.
%40 ve üzeri engellilik ile ÖTV indiriminden yararlanarak araç satın almak isteyen bireylerin, öncelikle durumlarını gösteren engelli raporunu almaları gerekir. Raporda, engelli bireyin “özel engelli aracını” kullanmaya engel bir durumunun olmadığı belirtilmiş olması da önemli bir detaydır. Alınan aracı, alan kişinin dışında başkalarının kullanması yasaktır.
%90 ve üzeri engele sahip olan bireylerin engelli raporlarında “özel engelli aracını” kullanmaya engel bir durumlarının olmadığı belirtiliyorsa, özel araçlarını kullanabilirler. Bu bireyler tıpkı %40 ve üzeri engelli raporuna sahip bireyler gibi H sınıfı ehliyete sahip olmalıdırlar.
Bu şartlarda ÖTV’siz araçlarını satın alabilirler; ancak bireyin engel durumu araç kullanmasına izin vermiyorsa, kişinin birinci dereceden üçüncü dereceye kadar olan yakınları ÖTV’siz araç satın alabilir. Araç satın alma işlemi sırasında, aracı kullanacak kişinin de bulunması gerekir.
Şartlar Resmi Gazete Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan tebligata göre, engelli araç alım şartları bulunmaktadır. Bu şartlar %40 ve %90 engelli raporuna sahip kişiler için 2 ayrı başlık altında belirtilmiştir.
Tüm bu şartlar ortaktır ve ek olarak %40-%90 engelli bireyler için farklılık gösteren şartlar da bulunmaktadır. Şimdi bu iki konuyu ayrı bir başlıkta inceleyelim.
Ana şartlar yukarıda belirtildiği gibidir ancak en az %40 ve en fazla %89 engelli diliminde bulunuyorsanız aşağıda belirttiğimiz şartlara da uyum sağlamanız gereklidir.
%40 engelli araç alım şartları:
Sıfır alınacak olan aracın mutlaka engelli vatandaşın üzerine yapılmalıdır
Engelli sürücünün H sürücü belgesine sahip olması gereklidir. (Ehliyetinde özel tertibatlı engelli aracı kullanabilir ibaresinin yer alması da aranan koşullar arasındadır.)
Engelli aracının, engelli vatandaşın engelli durumuna göre özel olarak dizayn edilmesi gerekmektedir.
Kesinlikle özel olarak tertibat edilmiş olan engelli araç başka bir kişiye sürmek amaçlı olarak dahi verilemez.
%40 engelli kişinin uzuv kaybının olması gerekir.
%40 ile %89 arasında engelli olan vatandaşlar için engelli ÖTV %26.3 uygulanır iken KDV ise %15.24 olarak uygulanmaktadır.
%90 ve üzeri engelli için şartlar biraz daha farklıdır. Şayet %90 ve üzeri engelli bir yakına sahipseniz sıfır araç alırken, alınacak aracı kendi üzerinize alabilirsiniz. Kanun sizi engelli yakını şoförü olarak tanıyacağı için hem ÖTV hem de KDV indirimden yararlanarak sıfır araç satın alabilirsiniz. Üstelik %90 ve üzeri için ÖTV indirimi çok ama çok daha fazladır. Ana şartlar yukarıda belirtildiği gibidir ancak %90 ve üzeri engel yüzdesine sahipseniz ekstra şartları sağlıyor olmanız gereklidir.
%90 engelli araç alım şartları:
%90 ve üzerinde engelli raporuna sahip olduğunu gösteren sağlık raporu gereklidir.
Ağır engelli teşkil ettiği için herhangi bir sürücü belgesi istenmez.
Mutlaka araç satış işlemleri sırasında aracı, engelli yerine kim satın alacak ise trafik tescilde belirtilmesi gereklidir.
Aracı engelli yerine satın alacak kişinin ehliyetli olması gerekmektedir.
Vasi tayini istenilmektedir.
Buna göre %90 yada üstü bir engelli üzerinden alacağınız sıfır araç için %0 olarak ÖTV ödersiniz. KDV indirimi ise yine %40 ile 89 arası engelli raporlu ile aynı olup %15.24 civarındadır.
Engelli vatandaşların araç alımında gerekli olan belgeler, yeni bir araç sahibi olmak isteyen birçok engelli vatandaşı ve ailelerini yakından ilgilendirmektedir. Söz konusu belgelerin tamamlanması halinde engelli olan vatandaşlar özel tüketim vergisi (ÖTV) ödemeden araç sahibi olabilirler. Tabi bu belirli şartlar ve evraklar dahilinde gerçekleşmektedir. Şartları daha önce birlikte inceledik. Şimdi sıra engelli araç alımı için gerekli evraklar listesinde.
Engelli araç alımı için gerekli evraklar 2020 yılı için şöyle sıralanabilir:
https://www.pexels.com/tr-tr/fotograf/akilli-telefon-alim-satim-alip-satmak-araba-2068664/
Engelli araç alımı hesaplama işlemi oldukça basittir. Daha önce de belirmiş olduğumuz gibi %90 ve üzeri için yapılan KDV ve ÖTV indirimi %40 ile 89 arası için yapılan ile aynı değildir. Dolayısıyla, sıfır araç alımı için engellilere yapılacak olan fiyat indirimi 2 kısma ayrılır. ÖTV miktarı hesaplama yapılırken bir de göz önünde bulundurmanız gereken aracın mutlaka 1.6 motora sahip olmasıdır.Türkiye’de sıfır araçlarda ÖTV hesaplama işlemi bu iki özellik göz önüne alınarak yapılmaktadır.
Buna göre ÖTV oranları 1.6 motor için şu şekildedir:
1.6 Motor Sıfır Araç ÖTV Oranı
70.000 TL Kadar = 30%
70.000 TL ile 120.000 TL Arası = 35%
120.000 TL Üzeri Araçlarda = 60%
Bu ÖTV miktarı %90 ve üzeri için %0 olduğu için çok fazla bağlayıcı değildir. Ama %40 ile 89 arasındaki engelli için uygulanan indirim %26.3 olduğu için baya bağlayıcıdır.
Engelli araç alımı fiyatı hesaplamasında bu oranlar için uygulanan ÖTV indirimi sabit %26.3 olmaktadır. Yani aracın fiyatı 50.000 TL de olsa 100.000 TL de olsa bu ÖTV indirimi ile yine KDV indirimi uygulanmaktadır. Hesaplama işlemi ise şu şekilde yapılır.
100.000 TL araç ÖTV indirimi ile 73.700 TL olacaktır. KDV indirimi olarak %15 uygulanarak normalde %18 den 3 puan daha az olacağı için araç bu kez 71.489 olacaktır.
150.000 TL araç ÖTV indirimi ile 111.000 TL olacaktır. KDV indirimi sonrasında ise fiyatı 107.700 olacaktır.
