Ergani'de 12 bin yıllık olduğu tahmin edilen ve neolitik çağın izlerini taşıyan Çayönü Höyüğü'nde, 5 bin yıllık sandık mezar bulundu.
Arkeolojik alanda incelemelerde bulunan Vali Münir Karaloğlu, mezar içinde pişmiş ve farklı formlarda kapların bulunduğunu belirterek, "Kazı başkanı hocam bir müjde verdi, 'Sandık tipi bir mezar açtık ve Çayönü'nü 3 bin yıl daha yaklaştırdık' dedi. Biz de heyecanlandık, geldik, gördük. İçinde pişmiş ve farklı formlarda kapların bulunduğu, çok ince, zarif, estetik kapların olduğu bir mezar" dedi.
İÇİNDE PİŞMİŞ KAPLARIN DA OLDUĞU 5 BİN YILLIK SANDIK MEZAR BULUNDU
Ergani'deki neolitik çağın izlerini taşıyan Çayönü Höyüğü, arkeolojik kazılarla tarihe ışık tutuyor. Göçebelikten yerleşik yaşama geçilip, tarıma ilk başlanılan yerler arasında bulunan ve 10- 12 bin yıllık olduğu tahmin edilen Çayönü Höyüğü'nde 5 bin yıllık sandık mezar bulundu. Mezar içinde bütünlüğünü koruyan insan iskeletinin yanı sıra ince işlenmiş kaplar ve eşyalar bulunuyor.
Kazı Başkanı Prof. Dr. Aslı Erim Özdoğan, neolitik çağın sonu ile bulunan mezar arasında 3 bin sene fark olduğunu ve mezarın yaklaşık 5 bin yıl öncesine ait olduğunu belirterek şunları söyledi:
Neolitiğin sonuyla bu mezar arasında aşağı yukarı 3 bin sene fark var. Yani bu mezar bize 3 bin sene daha yakın yani aşağı yukarı 5 bin sene önceki bir mezar. Halbuki buradaki yerleşme çok daha eski bir yerleşme; onlar çanak çömlek kullanmıyorlar, çok farklı bir kültürleri var ama çok dinamik ve sürekli olarak da yeniliğe açık bir dönem ve topluluk. Dünyanın ilk radye temelini yapıyorlar, ilk betonunu yapıyorlar, kerpicini döküyorlar, o açıdan hakikaten mimari çok önemli şeyleri yapıyorlar ve tabi Çayönü, aynı zamanda neolitik için kullanılan terminolojinin de annesi. Bu tip yapılara hücre planlı yapılar sal taşı döşemeli yapılar diyorlar.
KARALOĞLU: GÖÇEBE HAYATTAN YERLEŞİK HAYATA GEÇİLEN YER
Diyarbakır milletvekilleri Mehmet Mehdi Eker ve Oya Eronat ile birlikte kazı alanında incelemelerde bulunan Vali Münir Karaloğlu da insanoğlunun göçebe hayattan yerleşik hayata Çayönü'nde geçtiğini söyledi. Bulunan mezar içinde pişmiş ve farklı formlarda kapların bulunduğunu aktaran Vali Karaloğlu, şöyle konuştu:
İnsanoğlu, göçebe hayattan yerleşik hayata burada geçti. İnsanoğlu ilk kez gıda üretimine, kültürel tarıma, buğdayın arpanın kültürel olarak ilk defa işlendiği yer yine bu bölge; Çayönü, Diyarbakır ile çevresi ve dolayısıyla Mezopotamya. Madenciliğin tarihi bakımından da ilk defa bakırın maden olarak sıcak ve soğuk olarak işlendiği, dericiliğin ilk defa yapıldığı bölgedir Çayönü. Çayönü, insanlığın gerçekten yeryüzü macerası bakımından, özellikle göçebe hayattan yerleşik hayata geçmesi bakımından çok önemli bir yer. İnşaat teknolojisinin tarihsel temellerinin bulunduğu bir bölge aynı zamanda.
BİZE ULAŞIN
