Gaz üretiminin aslında doğal bir vücut fonksiyonu olduğunu bilmelisiniz. Bir şey yiyip-içtiğinizde bilmeden yuttuğunuz hava gaza neden olabiliyor. Bununla birlikte kalın bağırsakta yaşayan ve ince bağırsakta sindirilemeyen karbonhidratları fermente eden bakteriler de gaz oluşturuyor. Maalesef meyve-sebze, tam tahıllar ve baklagiller gibi sağlıklı yiyecekler lif yönünden zengin olduklarından gaz üretimini diğer besinlere göre daha fazla tetikliyor. Ayrıca hızlı, sinirli, aceleyle yenen yemekler, sakız çiğnemek ve bazı ilaçlar da gaz sorununu arttırıyor. Uzmanlar günde 6-20 kere arası gaz çıkarmanın sağlıklı olduğunu belirtiyor. Sağlıklı bir şekilde gaz çıkaramayan kişilerde ise keskin, kramp şeklinde karın ağrıları ve karında şişkinlik hissi meydana gelebiliyor. Peki ne yapacaksınız?
Aşağıdaki öneriler gaz sorunundan şikayetçi olanlar için:
YAVAŞ YİYİN!
Bence işe öncelikle sizde gaz sorunu yaratan yiyeceklerin neler olduğunu araştırarak başlayın. Bir beslenme günlüğü tutarak yediğinizde sizi rahatsız eden yiyecekleri kaydetmeniz, daha sonra da bu yiyeceklerden kaçınmanız oldukça faydalıdır. Fasülye, soğan, brokoli, Brüksel lahanası, karnabahar, kabak, baklagiller, enginar, armut, elma, şeftali, erik, yumurta, şekersiz sakızlar, tam tahıllı ekmek, bira, soda, süt ve dondurmanın gaz yapma olasılığı olan yiyecekler olduğunu bilmelisiniz. Kızartılmış, yağlı yiyecekler de mide boşalmasını geciktirip, doluluk hissinizi arttıracaktır. Bir süre yüksek lif içeren yiyeceklerden uzak durun. Bunları beslenmenize yavaş yavaş haftalar içinde ekleyin. Sütün içindeki laktoza hassassanız veya buğdayda bulunan glutene alerjikseniz de aşırı gazınız olabilir. Düşük laktozlu süt ürünleri, yoğurt tüketin. Eğer gaz şikayetleriniz devam ederse süt ürünlerini beslenmenizden tamamen çıkarmanız da gerekebilir. Aynı şekilde gluten alerjiniz varsa buğdaydan kaçınmalısınız. Bu önerilere küçük porsiyonlar halinde yemek yemeyi, yediklerinizi iyice çiğnemeyi de ekleyin. Heyecanlı, sinirli ve aceleyle değil, yavaş, keyifli, rahat bir şekilde yemek yemeği alışkanlık haline getirin. Sakız çiğnemekten, sert şekerlemelerden ve içeceklerinizde kamış kullanmaktan kaçının. Sorbitol ve mannitol gibi yapay tatlandırıcılardan uzak durun. Bunlarla birlikte sigara içmemek ve düzenli egzersiz yapmak da gaz probleminize iyi gelecektir.
DOĞAL ÇÖZÜMLER
Gaz sorununuz için doğal bir çözüm arıyorsanız nane çayını deneyebilirsiniz. Nane yağı içindeki mentol’un spazm çözücü etkisi olduğundan sindirim sisteminizdeki yumuşak kasları rahatlatacaktır. Ancak reflü sorununuz varsa nane çayı yerine papatya çayı da deneyebilirsiniz. Yiyeceklerinizi lezzetlendirmek için zerdeçal, zencefil ve rezene kullanmanız da şişkinliğinizi azaltacaktır. Probiyotikler kalın bağırsakta yaşayan dost bakterilerdir. Bu bakterileri içeren yoğurt veya kapsüller kalın bağırsakta gaz üretimi yapan bakterileri sınırlayarak gaz sorunuyla mücadelede size yardımcı olacaktır. .
Tüm bu önerilere rağmen gaz sorununuz devam ediyorsa mutlaka bir gastroenteroloji uzmanına başvurmalısınız. Gaz sorununun daha ciddi sağlık sorunlarının habercisi olabileceğini bilmelisiniz. Reflü sorunu, divertikülit, Crohn ile Ülseratif kolit gibi enflamatuar hastalıklarda gaz sorunu altta yatan hastalığa işaret edebiliyor. Özellikle bağırsak alışkanlığında değişiklik yaşayanlar, kronik ishal veya kabızlık sorunundan yakınanlar ve ailesinde kalın bağırsak hastalığı hikayesi olan kişilerin gaz sancılarını ciddiye almalarında fayda var. Bu durumda doktorunuz altta yatan bir sorun olup olmadığını anlamak için bazı incelemeler yapacak ve uygun tedavi planını oluşturacaktır.
Dr. Ece Hattat
ece.hattat@mynet.com