NUR EBU IYŞE - İsrail ablukası altındaki Gazze'de yaşanan ekonomik kriz nedeniyle alım gücünün azalması, satıcıları zarar edecek şekilde fiyatları düşürmek zorunda bırakıyor.
Ramallah merkezli Filistin hükümetinin, Gazze'deki memurların maaşlarında neredeyse bir yıldır kesintiye gitmesi ve bu ay hiç ödeme yapmaması, ay başından bu yana düzenlenen indirim kampanyalarını daha önce görülmemiş şekilde artırdı.
Konuyla ilgili resmi bir açıklaması bulunmayan hükümetin, maaş ödemesi yapmayarak attığı bu adımın, Hamas'ı Gazze'nin kontrolünden vazgeçmeye zorlama amacı taşıdığı belirtiliyor.
Gazze'deki esnaf da ellerindeki ürünlerin bozulmaması için kimi zaman yüzde 50'ye varan kimi zamansa daha fazla bir oranda indirime giderek zarar ediyor.
- Ürünler bozulma riskiyle karşı karşıya
Zaviye halk çarşısında konserve ürünleri satan 23 yaşındaki Ahmed Fayiz, konservelerin depoda yığın halinde beklediğini ve hava sıcaklığının artması nedeniyle bozulma riskiyle karşı karşıya bulunduğunu söyledi.
Konserveleri ailesinin temel ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde çok uygun bir fiyata sattığını belirten Fayiz, insanların bu konservelere artık rağbet etmediğini, çocuklarını doyurabilmek için sebze tercih ettiğini aktardı.
- "Elimizdeki ürünleri zararına satıyoruz"
Çocuk kıyafetleri satan 37 yaşındaki Hafız el-Yazıcı da elbiselerin üzerine düşük fiyatların bulunduğu kağıt etiketler, dükkan vitrinine de yüzde 50 indirim afişi astı.
"Gazze en zor zamanlarından geçiyor. Alım gücünün azlığı nedeniyle elimizdeki ürünleri zararına satıyoruz." diyen Yazıcı, kıyafetleri borçla aldığını, satış yapamadığı için bu borçları da ödeyemediğini dile getirdi.
Muhasebeci Huseyin el-Medhun ise çalıştığı kurumda işverenin zor ekonomik koşullar nedeniyle 11 kişiyi işten çıkarmak ve 4 çalışan ile yetinmek zorunda kaldığını söyledi.
Asıl işinin gazetecilik olduğunu ve kameramanlık yaptığını belirten Medhun, ekonomik durumun kötüye gitmesi nedeniyle yerel kanaldaki işini bırakıp muhasebecilik yapmaya başladığını ifade etti.
- "Maaşlar konusu alım gücünü çok düşürdü"
Gazze Sanayi ve Ticaret Odası Halkla İlişkiler Müdürü Mahir et-Tabba, "Gazze, halihazırda en kötü ekonomik şartlardan geçiyor. İsrail ablukası, 3 savaş ve cezai uygulamalar ekonomiyi kötüye götürdü." dedi.
Filistin hükümetinin maaşları neredeyse 1 yıldır kesintili ödemesi nedeniyle ekonominin önce durgunlaştığını, ardından tam bir felce maruz kaldığını aktaran Tabba, "Bu da ticari hareketliliği olumsuz etkiledi, alım gücünü çok düşürdü." ifadesini kullandı.
Tabba, ay başından bu yana yapılan büyük indirimlere rağmen çarşıların boş olduğunu söyledi.
Abluka yıllarında Gazzelilerin ihtiyaçlarını gidermede temel olarak maaşlara dayanıldığını, maaşların Gazze ekonomisinin temel taşı olduğunu hatırlatan Tabba, maaşlarla ilgili sıkıntının devam etmesi durumunda Gazze'de tam bir ekonomik çöküşün yaşanacağı uyarısında bulundu.
- "Maaşlar bizim için hayat demek"
Filistin Maliye Bakanlığı'na bağlı olarak çalışan memur Ayiş Sıyam ise biri engelli 5 çocuk babası olduğunu belirtti.
Sıyam, "Maaşlar bizim için hayat demek. Başka bir gelir kaynağımız yok. Maaş ödemelerinin tamamen durması, bize ölü olarak muamele ettikleri anlamına geliyor." diye konuştu.
Filistin hükümeti\ Gazze'deki memurların maaşlarını yaklaşık 1 yıldır kesintili ödüyordu. Memurlar ay başından bu yana ise hiç maaş alamadı. Filistin yönetimi ve yetkililerinden konuyla ilgili henüz bir açıklama yapılmadı.
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, 19 Mart'ta yaptığı açıklamada, Gazze hakkında hukuki, yasal ve mali kararlar alacağını dile getirmişti.
Gazzeli memurlar Filistin yönetiminin maaşlarına uyguladığı kesintilere ve ödemelerdeki gecikmelere tepki amacıyla sık sık gösteriler düzenliyor.
Gazze'de yönetimi 2007'de devralan Hamas, Batı Şeria'daki Filistin hükümetinin Gazze'deki memurlardan işe gitmemelerini istemesi üzerine yaklaşık 40 bin memur atamıştı.
"Memur maaşları dosyası" Hamas ile Fetih arasında geçen yıl 12 Ekim'de, Filistin'deki bölünmüşlüğü bitirme amacıyla imzalanan son uzlaşı anlaşmasında da aksaklıklara neden olmuştu.
Ramallah hükümetinin sorumluluklarını üstlenmemesi, Hamas'ın Gazze yönetimini elinde bulundurduğu dönemde tayin ettiği memurların durumu gibi meseleler yüzünden anlaşmanın uygulama aşamasında sıkıntılar yaşanıyor.