Yaş otuz beş! Yolun yarısı eder.
Dante gibi ortasındayız ömrün.
Delikanlı çağımızdaki cevher,
Yalvarmak, yakarmak nafile bugün,
Gözünün yaşına bakmadan gider.
Şakaklarıma kar mi yağdı ne var ?
Benim mi Allah'ım bu çizgili yüz?
Ya gözler altındaki mor halkalar?
Neden böyle düşman görünürsünüz;
Yıllar yılı dost bildiğim aynalar?
Cahit Sıtkı Tarancı' nın 35 YAŞ şiirini bilmeyen yoktur. 35 yaşın ruh ve beden hali ne güzel anlatılmıştır. Şakaklara yağan karlar… Çizgili yüz…Ve gözler altındaki mor halkalar…
Gözler altındaki mor halkalar sadece yaşlanmanın bir belirtisi değildir. 7'den 70' e her yaştan insanda görülebilir ve bazı hastalıkların habercisi de olabilir. Bu nedenle, sadece estetik olarak önemli olmayıp araştırılması, üzerinde durulması gereken bir bulgu olarak ele alınmalıdır.
Gözler altında mor halkaların oluşmasına neden olan hastalıkların en önemlileri aşağıda sıralanmıştır.
SAMAN NEZLESİ
Gözlerde kaşıntıya yol açan hastalıklarda, derinin ovalanması ve kaşınması derinin rengini koyulaştırır. Saman nezlesi olanlarda, özellikle polen mevsiminde bu halkalar daha belirgindir. Bazı besin alerjileri de göz altlarının koyulaşmasına neden olabilir.
GÜNEŞTE KALMA
Esmer tenli insanlar bile yazın güneşe maruz kaldıklarında, gözlerin altındaki deride pigment artışı olabilir, çünkü güneş ışınları derideki hücrelerde melanin yapılmasını artırır. Melanin de deriye koyu bir renk verir.
KALITSAL
Varisli venler gibi, gözler altındaki koyu halkalar da kalıtsal bir özelliktir. Gözler altındaki deri çok incedir ve deri altındaki geniş damarlardan kan akarken deriye mavimsi bir renk verir. Deri ne kadar saydam ve açık ise bu halkalar da o kadar belirgin gözükür.
İLAÇLAR
Damarları genişletme özelliği olan bütün ilaçlar gözler altında mor halkalara neden olabilir. Gözler altındaki deri ince ve narin olduğundan, damarların genişlemesi ve kan akımındaki artış deriye koyuluk verir.
BESLENME
Beslenme bozukluklarında da gözler altında morarmalar oluşabilir.
YORGUNLUK VE UYKUSUZLUK
Uykusuzluk ve aşırı yorgunluk derinin solmasına, bu da derinin hemen altındaki damarların daha belirgin olarak görülmelerine, yani mor halkalara yol açar.
GEBELİK VE ADET DÖNEMİ
Gebelik sırasında ve adet dönemlerinde de deri daha solgundur. Böylece deri altında seyreden damarlar daha belirgin olarak görülür, deri koyulaşır.
Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Göğüs Hastalıkları Bölümü Öğretim Üyesi