Halep için yürütülen mücadele neden önemli?

Shashank Joshi

İngiltere Kraliyet Silahlı Kuvvetler Enstitüsü

Fetih Ordusu, Halep'in Ramuseh bölgesinde hükümetin kuşatmasını kırdıklarını söyledi.

Suriye'nin en büyük ikinci şehri Halep için uzun süredir yürütülen mücadele açısından sonucun alınacağı bir aşamaya geçilmiş olabilir.

Hükümet kontrolündeki Batı ile son dört senedir isyancıların kontrolündeki doğu arasında bölünen şehirde çatışmalar, Temmuz ayında isyancıların bölgesinin kuşatılmasıyla tırmandı.

Halep'in neden kilit öneme olduğu dört başlıkta toplanabilir.

1. İkmal hatlarıHalep, Suriye'nin kuzeyinde, Türkiye sınırına yaklaşık 50 km mesafede kilit öneme sahip bir şehir. Bu nedenle şehrin kontrolünü ele geçirmek, nüfuzdan daha fazlasını getirir. En önemli ödül de ikmal yolları.

Ordular, gıda, yakıt ve silahlar olmadan kurur, çürür. Suriye hükümeti, Şubat ayında Kilis'ten Halep'e uzanan ve isyancılar için de kilit öneme sahip Azez hattını Rusya hava saldırıları yardımıyla keserek bölgede büyük bir atılım yapmış oldu.

FT: Dışarıdan gelen destek Halep'te isyancıların ilerleyişine yardımcı oluyorSuriye güçleri bu adımın ardından şehrin isyancıların kontrolündeki doğusunda bulunan ve yine kilit öneme sahip bir yol üzerinde de üstünlük sağladı, bu 'yaşam hattını' kesti.

Hükümet, muhalifleri köşeye sıkıştırmış gibi görünürken, isyancılar karşı bir atakla hükümet kontrolündeki stratejik öneme sahip Ramuseh'ye saldırdı. Bu saldırı, isyancıların yalnızca kendi yollarından gitmeyebileceklerini, aynı zamanda hükümet kontrolündeki batı bölgelerine de karşı saldırılar düzenleyebileceklerini gösterdi.

Bu çok olağanüstü bir dönüş yaratabilir.

Uzunca bir dönem hükümetin kontrolüne geçeceği düşünülen bir şehir, şimdi ise büyük bir rekabet alanı oldu.

Özgür Suriye Ordusu da Ramuseh'de hükümete bağlı birliklerle karşı savaşıyor.

2. SivillerStratejik rekabet ikmal hatları üzerinden olabilir ama asıl büyük riskler insani meselelerle ilgili. Temmuz ayının başından bu yana Halep'te isyancıların kontrolündeki bölgelerde kuşatma altında kalan ve yardım bekleyen sivillerin sayısının 250-300 bin olduğu düşünülüyor.

Suriye hükümeti ve Rusya sivillerin yaşadığı bölgelerde ayrım yapmaksızın hava bombardımanı yapmaya niyetli olduğunu gösterdi. İsyancılar da yerleşim bölgelerinde çoğunlukla ağır silahlarla düzenledikleri saldırıları artırdı. Hastaneler çok büyük zarar gördü, bu da insani krizi derinleştirdi.

Eğer siviller, hükümet kontrolündeki yerleri ablukaya almaya çalışır ve Ramuseh'deki kazanımlarını genişletirlerse bu durum 1.2 milyon sivili daha belirsizliğe sürükleyebilir. Hızla artan gıda fiyatları da bu korkuyu yansıtıyor.

Birleşmiş Milletler (BM) ve diğerleri, Rusya'nın desteğiyle sivillerin bölgeyi boşaltmaları için dört 'insani koridor' açılmasına, bu koridorların geride kalanlara saldırıları yoğunlaştıracağı kaygısıyla temkinli yaklaştı.

İsyancıların kazanımları şimdi, Rusya'nın önerilerini kabul etme veya uygulanmaları durumunda ise saygı gösterme ihtimallerinin azaldığı anlamına geliyor.

Rus hava saldırıları ve Halep'in batısındaki baskı arttıkça bunun yükü sivillerin omzuna biniyor. Bu da nihayetinde Avrupa'ya mülteci akınına etki edebilir.

3. MuhalefetHalep'teki silahlı muhalif örgütlerin sayısı farklı koalisyonlar halinde onlarca fraksiyondan oluşuyor.

Bu koalisyonların en büyüğü ve en güçlüsü Fetih Ordusu. Fetih Ordusu'nun içinde, 2016 yılı ortasına kadar El Nusra Cephesi olarak bilinen Fetih el Şam Cephesi de var. El Nusra Cephesi, El Kaide'nin Suriye'de güçlü bir cephesiydi. Örgüt adını daha sonra, ana kuruluşu El Kaide'yle arasına mesafe koymak, diğer isyancılarla ittifakını güçlendirmek ve Rusya ile ABD'nin hedefi olmaktan sakınmak için değiştirdi.

Fetih Ordusu, Halep için yürütülen mücadelede güç ve prestijle öne çıkıyor.

Bu durum, önceden daha ılımlı ama daha az yetenekli savaşçıları destekleyen Batılı ülkeler için baş ağrısı ama daha tutucu İslamcıları sahiplenen Suudi Arabistan, Katar ve Türkiye için iyi haber.

Halep'in Menbic kasabasında da Suriye Demokratik Güçleri savaşıyor.

Diğer yandan Halep, doğuda IŞİD ve kuzeybatıda Suriyeli Kürt gruplar arasında sıkışmış durumda. IŞİD ve Kürtler birbirileriyle çatıştı ve her ikisi ayrı ayrı da Esad karşıtı Fetih Ordusu gibi isyancılarla mücadele etti.

Eğer isyancılar Halep'te bozguna uğrarsa, IŞİD ve KüRler, yeni toprak kazanımında avantaj ele edebilir.

Bu da, Devlet Başkanı Beşar Esad, IŞİD ve Kürtlere karşı çıkan Türkiye'yi telaşlandırıp kışkırtabilir.

Diğer yandan isyancıların Halep'te ve çevresindeki kazanımları Türkiye, Suudi Arabistan ve Katar açısından Rusya'ya ve İran'a karşı ek baskı anlamına gelir.

Bir diğer deyişle, Halep bölgedeki jeopolitiğin belirlenmesinde bir etken.

4. Çıkmaza mı gidiyor?Halep için yürütülen mücadele savaşın en kritik öneme sahip mücadelelerinden biri. Rusya'nın müdahalesi Devlet Başkanı Esad güçlerini çöküşten kurtardı ve başarıya itti.

Batıda, siyasetçiler Esad'ın derhal görevi bırakması talebinden, fiilen zaferini kabullenmeye yöneldi.

İsyancılar bozguna uğratılsaydı, Esad'ın muhalifleri ile her şeyden önce son aylarını geçiren mevcut ABD yönetimi, cömert bir anlaşmada uzlaşabilirdi.

Şimdi ise etrafı kuşatılan isyancılar, savaşın sona ermekten çok uzak uzak olduğunu gösterdi. Suriyeli güçler bitkin ve Rusya'nın hava gücüyle, İran'ın milisleriyle ve Lübnan Hizbullahı'yla askeri desteğe ihtiyacı var.

İsyancıların başarısı, Moskova ve Tahran'ı daha büyük tavizler vermeye ikna edebilir. Tabi bu çatışma halinden çıkmak istiyorlarsa.