Çok fazla deneyime sahip örgü ören kişinin örgüsü çok düzgün olacaktır ve sizinki onlarınki gibi görünmeyebilir ancak bu zamanla düzelecektir. Örneğiniz tam olarak gördüğünüz örneklere benzemiyorsa cesaretiniz kırılmasın. Bütün mesele, pratik yapmak.
ÖRGÜYE NASIL BAŞLANIR?
Örgüye başlamak için önce yün seçimi önemlidir. Daha sonra şişleri seçmemiz gerekir. Bunun için yün ve şişin uyumlu olması gerekir. Yün ince, şiş kalın olursa örülen örgü çok gevşek olur. Tam tersi şişler ince olursa çok sert olur. O yüzden alınan yünlerin üzerinde genellikle kaç numarayla örülmesi gerektiği gösterilmektedir.
İlk adım olarak ilmek atmak gerekir. İlmek atmak için şişe düğüm yapar gibi ilmek geçirilir. Hafif sıktıktan sonra, boşta kalan küçük ip parmağa dolanır, diğer ip alttan üste geçirilir. Bu şekilde ilmekler atılarak örgüye başlanır.
Kazak yaparken 80 ilmek atın demek yanlış olabilir, çünkü bu bedeninize göre değişebilir.
ÖRGÜ NASIL KAPATILIR?
Örgü işlemi bittikten sonra yapılması gereken, yünü şişin önüne almak, iki tane ilmeği beraber atmak ve ikisini birlikte örmektir. Ardından çıkarılır, çıkarılan ilmek tekrar sol şişe takılır, ikisi birden örülür ve çıkarılır. Sağ şişteki ilmek sola alınır, örülür ve çıkarılır. Bu şekilde devam edilir. Artık yün kesilmiş olur.
Çok fazla sıkmadan yapmak daha iyidir, biraz gevşek bırakmakta fayda vardır.
ÖRGÜ TEKNİKLERİ NELERDİR?
Örgü teknikleri sonsuzdur, yapılacak yüzlerce örnekler vardır. Bu örnekleri yapabilmek için gerekli malzemeler vardır. Bunlara örnek vermek gerekirse, büyük tığ ile Tunus işi yapılabilir. İki taraflı tığ olanla iki renkli Tunus işi yapılabilir.
Tığlar çeşitli boy ve ebat şekillerindedir. Beş şişle çorap, şapka, kazak gibi malzemeleri örebiliriz. Misinalı şişlerle kazaklar, boğazlı kazakların boyun kısımları, şapkalar örülebilir.
İKİ ŞİŞLE İLMEK NASIL ATILIR?
Örgü yaparken iki şişle ilmek atılabilmesi için, yün önce düğüm şeklinde şişe geçirilir. Daha sonra yapılan ilmeğin arasından şiş geçirilir. Uzun olan yün alttan üste geçirilir ve bir ilmek çıkarılır. Çıkarılan ilmek sol şişe takılır. Aynı işlem tekrarlanarak istenilen sayıda bu ilmekler çoğaltılabilir. Bu ilmek biraz daha esnektir, özellikle berelerde daha kullanışlı olmaktadır.
ÖRGÜNÜN GEVŞEK YA DA SIKI OLMASI NASIL SAĞLANIR?
Örgünün gevşek ya da sıkı olması, kullanılan yün ve şişle alakalıdır. Şiş ve yünün uyumunun sağlanması için, alınan yünlerin üzerinde kullanılacak şişlerin numarası yazar. Eğer gevşek örüyorsanız önerilen numaranın bir ince şişiyle, sıkı örüyorsanız bir kalın şişiyle örebilirsiniz.
ÖRGÜDE YATAY İLİK NASIL AÇILIR?
Örgüde yatay ilik enlemesine olan iliktir. Bunu açmak için örülen hırkanın ya da kazağın kenar kısmını tam ortalayarak örülür. İlik açılırken düğmenin çapı çok önemlidir, çapı kadar ilik açılmalıdır.
Yeteri kadar ördükten sonra ilmekler kesilir. Örgünün diğer tarafına geçildiğinde ise, yapılan kesme işlemine kadar hangi örnek örülüyorsa o şekilde devam edilir. Kesilen yere gelindiğinde şişe 4 tane ilmek atılır. 4 ilmeği attıktan sonra örgüye devam edilir.
ÖRGÜDE DİKEY İLİK NASIL AÇILIR?
Örgü yaparken dikey ilik, yatay iliğe göre biraz daha uğraştırıcıdır. Fakat montlarda çok güzel durmaktadır. Bunun için ilik açacağımız yere kadar örülen örgüye devam edilir. İlik açılacak yerde, geri dönülür ve aynı şekilde örgüye tersten devam edilir. Dikey ilik açarken kullanılan düğmenin çapı çok önemlidir.
İliğin tek tarafı yüksek bir tarafı alçaktır. İp kesilir ve iple diğer taraf yükseltilir. Aynı sıra sayısında yükseltmek gerekir. Yükseltmeye başlamadan önce ilmeklerin arasından geçirilen ip sabitlenir. Aynı yüksekliğe geldiği zaman, bu kez hiç ara vermeden bütün ilmekleri örmek gerekir. Böylelikle ilik birleştirilmiş olur. Bu şekilde dikey oluşturulur.
ÖRGÜDE ARTTIRMA NASIL YAPILIR?
Örgüde arttırma aralardan ilmek çıkararak yapılır. Bazen arttırmak gereken yerler olabilir oralarda bu arttırma işlemini kullanabiliriz. İlk ilmek boş alınır. Bir altındaki ilmeği alıp sol şişe takmak gerekir. Bu şekilde örmeye devam edilir. Başta iki olan ilmek sayısı böylelikle üç olur.
Ajurlu arttırma tekniğinde ise, bir ilmek örüldükten sonra, ip şişin üzerine atılır ve ardından ilmek örülür. Bu şekilde de ilmek sayısı arttırılabilir. Arkadan örüldüğü zaman, boşa atılan ip ve bir sonraki ilmek de örülmektedir.
ÖRGÜDE EKSİLTME NASIL YAPILIR?
Örgü örerken eksiltmeleri, yaka, kol ve gerekirse omuz oyuntularında kullanırız. Birinci ilmek her zamanki gibi boş alınır. İkinci ilmek örülür. Sağ şişte iki ilmek oluşur. Sağdaki ilmeği soldaki ilmeğin üstünden geçirip tek ilmeğe düşürmek gerekir. Kol keserken ya da örgü bittiğinde boydan boya kesmek istediğinizde bu işlemi uygulayabilirsiniz.
ÖRGÜYE BAŞLAMADAN ÖNCE İLMEK SAYISI NASIL BELİRLENİR?
Örgüye başlamadan ilmek sayısını belirlemek için aldığımız yün ve şişle 10 ilmek atıp bir kaç sıra örmemiz gerekir. Bunu ördükten sonra metreyle kaç santim olduğuna ve beden ölçümüze bakarız. Beden ölçümüzün santimine göre, buradaki santimi ayarlayıp ilmek sayısını belirlemek gerekir. Bu şekilde ayarlanan örgüler çok daha düzgün olabilir.
ÖRGÜ ÖRMEYE YENİ BAŞLAYANLAR İÇİN İPUÇLARI
- İlk kez örgü örecekseniz daha az zaman alması açısından kalın bir iplik ve büyük şişler kullanmanız daha iyi olur.
- İlk defa örecekseniz pahalı ipler almaktan kaçının.
- İlmeklerinizi çok sıkı atmayın ki şiş kolayca girebilsin.
- Yapılışını unutmadığınızdan emin olmak için her gün örgü örün. Örgü çok fazla odaklanma ve güçlü hafıza gerektirir ve uzunca bir süre ara verince tekrar örmek zor olabilir.
- İlk işin için tutacak ya da atkı gibi basit bir şey seç ve sonrasında tek parmaklı eldiven gibi biraz daha zor bir şeye geçin. Zor işlerle başlamak çok can sıkıcı olabilir ve örgüye daha yeni başlamışken kendine olan güvenini azaltabilir.