İnfaz paketi: Uyuşturucu ve cinsel istismar suçlarına indirim, terör ve örgütlü suçlar kapsam dışı

Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti), koronavirüs salgını nedeniyle öncelikli gündemine aldığı yeni infaz düzenlemesine ilişkin taslak teklifi muhalefet partileri CHP ve İYİ Parti'ye iletti.

AK Parti'nin ittifak ortağı MHP ile yaptığı çalışma sonucu hazırlanan taslak teklife göre, kasten adam öldürme, terör ve örgütlü suçlar hariç olmak üzere cezaevinde geçirilecek süre verilen cezanın yarı oranına indirilirken, AK Parti'nin ilk teklifinde yer almayan uyuşturucu ve cinsel istismar suçları da indirim kapsamına alındı.

AK Parti'nin sunduğu teklif taslağında, denetimli serbestlik süresi de bir kereye özgü olmak üzere bir yıldan üç yıla çıkarılıyor. Düzenleme ile yaklaşık 60 bin uyuşturucu suçu hükümlüsünün de aralarında bulunduğu 100 bin dolayındaki kişinin tahliyesi bekleniyor.

BBC Türkçe'nin edindiği bilgiye göre AK Parti'nin genel çerçevesini muhalefet partilerine sunduğu teklif taslağında yer alan bazı önemli düzenlemeler şöyle:

UYUŞTURUCU VE CİNSEL SUÇLAR İNDİRİM KAPSAMINDA

Cezaevinde kalma süreleri üçte ikiden 1/2'ye (yüzde 67'den yüzde 50'ye) düşürülüyor. Buna göre örneğin 10 yıl ceza alan kişi cezasının 5 yılını çektikten sonra koşullu salıverme hükümlerinden yararlanabilecek.

Mükerrer suçlar, cinsel suçlar ve uyuşturucu ticareti suçları bakımından 3/4'lük koşullu salıverilme oranı ise 2/3'e düşürülüyor. Yani bu suçlardan hüküm giyenler cezasının yüzde 75'i yerine, yüzde 67'sini çekmeleri halinde koşullu salıverilebilecek. Kasten adam öldürmede 2/3, terör ve örgütlü suçlarda 3/4 oranında uygulanan cezaevinde infaz süresinde ise değişiklik yapılmıyor.

HER HÜKÜMLÜ CEZEVİNE GİRECEK

Tüm hapis cezaları için bir yıllık sabit denetimli serbestlik süresinin uygulanması, toplumda cezasızlık algısına yol açtığı gerekçesiyle değiştiriliyor. Buna göre denetimli serbestliğin herkese bir yıl maktu olarak uygulanması yerine koşullu salıverilmeye esas alınan sürenin yarısında cezaevine girmesi, bu sürenin beşte birinin denetimli serbestlikle geçirilmesi öngörülüyor.

Böylece her hükümlü en az yüzde 40 oranındaki cezasını çekmek için cezaevine girecek. Buna göre örneğin, bir ay hapis cezası alan kişinin cezası önce koşullu salıverilme hükmü gereği 15 güne düşecek, bu sürenin beşte biri olan süre düşüldüğünde (3 gün), bu kişi 12 gün hapis cezası yatacak. Mevcut sistemde bir ay hapis cezası alanlar, bir yıllık denetimli serbestlik hükmünden yararlandığı için cezaevine girmiyordu.

DENETİMLİ SERBESTLİK GEÇİCİ OLARAK ÜÇ YIL UYGULANACAK

Halen bir yıl uygulanan denetimli serbestlik süresi, geçici süreyle üç yıla çıkarılıyor. Muhalefete sunulan teklifte, "belli bir tarihten önce işlenen suçlar" diye ifade edilen geçici sürenin, yasanın yürürlüğe girdiği tarihten önceki suçlar olması bekleniyor. Geçici denetimli serbestlik hükümlerinden, terör, kasten adam öldürme ve özel hayatın gizliliğine ilişkin suçlar kapsam dışı bırakılıyor.

0-6 yaş grubu çocuğu bulunan kadınlar ile 70 yaşını bitirmiş hükümlüler yönünden denetimli serbestlik hükmü, bir kereye özgü olmak üzere dört yıl olarak uygulanacak. Bir kereye özgü olmak üzere çocuk hükümlülerin 18 yaşını dolduruncaya kadar cezaevinde geçirdikleri bir gün, üç gün olarak kabul edilerek indirim uygulanacak.

KADIN, ÇOCUK, HASTA HÜKÜMLÜLKERİN EVDE İNFAZI

Kadın, çocuk, yaşlı, hasta hükümlüler için konutta infaz usulünün uygulanacağı hapis cezalarının sınırı artırılıyor. Bu kapsamda konutta infazın sınırı kadın, çocuk ve 65 yaşını bitirmiş erkeklerde altı aydan, bir yıla, 70 yaşını bitirmiş kişilerde bir yıldan iki yıla, 75 yaşını bitirmiş kişilerde, üç yıldan dört yıla çıkarılıyor.

Beş yıl veya daha az süreli hapis cezasına mahkum olan veya adli para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilen hükümlülerden maruz kaldığı ağır bir hastalık veya engellilik nedeniyle ceza infaz kurum koşullarında hayatını yalnız idame ettiremeyeceği adli tıp kurumu raporuyla tespit edilenler de cezasını konutunda çekecek. Yeni doğum yapan üç yıl veya daha az süreli hapis cezası alan kadınlar için de evde infaz hükmü uygulanabilecek.

Hapis cezalarının hafta sonu ve geceleyin infaz kurumunda kalmak suretiyle infaz edilebilmesine ilişkin altı aylık sınır, kasıtlı suçlar bakımından bir yıl altı aya, ölüme neden olma hariç, taksirli suçlar bakımından ise üç yıla çıkarılıyor.

CEZA ERTELEME, İZİN VE SALGIN HASTALIK DÜZENLEMELERİ

Yeni doğum yapan kadınların cezası altı ay yerine, bir yıl altı ay ertelenebilecek.

Çocuk hükümlülere verilebilecek ödül olanakları ile hükümlülerin hediye kabul etme hakkı genişletiliyor. Hükümlünün bakıma muhtaç çocuklarının barındırılmasına ilişkin hükümler tutuklular yönünden de uygulanabilecek. Açık cezaevinde olanlara verilen üç günlük mazeret izni, yedi güne çıkarılıyor.

Salgın hastalık halinde kuruma ait telefon ve faks cihazlarından derhal yararlandırılması olanağı sağlanıyor.

YARALAMA SUÇUNA "CANAVARCA HİS" ARTIRIMI, KAÇAKÇILIĞA İNDİRİM

"Yaralama" suçlarının "canavarca his saiki" ile işlenmesi halinde (örneğin yüze kezzap atmak gibi) cezanın üst sınırı 13 yıl altı aydan, 18 yıla çıkarılıyor.

Ayrıca kaçakçılık suçlarında malın değerinin hafif veya pek hafif olması halinde cezadan oransal bir indirim yapılması öngörülüyor. Ayrıca kovuşturma evresi için de etkin pişmanlık getirilerek, kaçakçılık konusu malın değeri iki katı parayı devlet hazinesine ödediği taktirde cezada belli bir oranda indirim yapılması sağlanıyor.