İngiliz basınına göre bu yıl "en zorlu yıl"

LONDRA (İHA) - İngiliz basınında bugün "İngiltere'de bankacılara ikramiye verilmeyecek", "Türk bankacılar sorunlu kredilerin sıcağını hissediyor", "AB Türkiye'yi doğalgazda ikna etmeli" ve "Irak'tan Madoff'tan da büyük yolsuzluk çıkabilir" başlıkları öne çıkıyor.

BBC'nin Türkçe internet sitesi "http://www.bbc.co.uk/turkish/"te yer alan basın özetlerine göre İngiltere gazetelerinden Daily Telegraph, "İngiltere ekonomisi, ekmeğin karne ile alındığı günlerden bu yana en zorlu yılında" diyerek, Başbakan Brown adına çıkarılmış temsili bir ekmek karnesi veriyor. Daily Telegraph, "İngiliz Sanayi Konfederasyonu'nun tahminlerine göre bu yıl ekonomik büyüme dibe vuracak, işsizlik şahlanacak, çok sayıda İngiliz daha da yoksullaşacak. Konfederasyon, milli gelirin bu yıl yüzde 3,3 küçüleceğini tahmin ediyor. İngiltere'de en son bu ölçüde bir ekonomik durgunluk yaşandığında, insanlar karne ile gıda alabilmek için kuyruklara giriyordu. Sanayi Konfederasyonu'na göre bu yılın ikinci çeyreğinde işsizlik de 3 milyon 40 bin kişiyle zirveye ulaşacak. Ortalama maaş artışı ise sadece yüzde 1,1'de kalacak" ifadelerine yer veriyor.

Guardian gazetesi, manşette İngiliz hükümetinin bankalarda üst düzey yöneticiler için ikramiyelere yasaklama getireceğini yazıyor. Gazete, "Devletin de hissedar olduğu bankacılık kuruluşları, artık sadece alt düzey çalışanlarına ikramiye verebilecek. Hükümet dün bu konudaki pozisyonunu sertleştirdi. Buna göre hükümet artık sadece yılda 20 bin sterlin civarında mütevazı kazançlar elde eden alt düzey memurların ikramiye almasına izin verecek. Muhalefet lideri David Cameron, hükümetin ikramiyeleri kısıtlamasını, ikramiyede ısrar eden yöneticileri ise dava etmesini istemişti. Bu gelişme, Lloyds bankasının binlerce çalışanına 120 milyon sterlin tutarında ikramiye vermeyi planladığı haberlerini izliyor" diye yazıyor.

Guardian gibi Times gazetesi de bu konuyu ön sayfasına taşıyor. Gazete "İkramiye kesintisi, şişman kediye benzeyen bankacılar devrini sona erdirecek" manşetiyle verdiği haberinde, "Muhafazakar lider David Cameron'ın ikramiyelerin kişi başı 2 bin sterlini geçmemesi gerektiği yönündeki önerisinin ardından hükümet de pozisyonunu sertleştirdi. 120 milyon sterlin ikramiye dağıtacağını açıklayarak tartışmalara yol açan Lloyds bankası, Cuma günü yan kuruluşu HBOS'un beklentilerin 1,6 milyar sterlin üzerinde, 10 milyar sterlin zarar ettiğini açıklamıştı" ifadelerine yer veriyor.

Daily Telegraph gazetesi de HBOS konusunu manşete çekiyor. Gazete, "Başbakan Gordon Brown Lloyds-HBOS birleşmesi nedeniyle sanık sandalyesinde" manşetiyle verdiği haberde, "Başbakan Brown'ın, sonunda her iki bankayı da felaketin eşiğine getiren ve Lloyds bankasının HBOS ile birleşmesine dayanan planı dayatmadan da HBOS'u kurtarabileceği, hükümetin kendi mali izleme birimince kabul edildi. Ülkedeki bankacılık sistemini denetleyen Mali Hizmetler İdaresi'nin başkanı, dün yaptığı açıklamada, bankanın herhangi bir devir işlemine gerek kalmadan, hükümetin vereceği parayla da kurtarılabileceğini söyledi. Brown, Lloyds bankasına rekabet mevzuatı konusunda bir engel çıkmayacağı güvencesi vererek, perakende bankacılık sektörünün yüzde 40'ını kontrol eden bir ortaklık kurulmasına önayak olmuştu" diyor.

Financial Times gazetesinde bugün İstanbul'dan Delphin Strauss imzasıyla yayınlanan bir haberde, "Türk bankalarının da sorunlu kredilerin sıcağını hissetmeye başladığı" yorumu yer alıyor. Haberde ayrıca, "Sorunlu kredilerdeki büyük artış, 2008'in son çeyreğinde, uzun süredir şube ağlarını genişletip tüketici ve KOBİ kredilerini artırmakta olan Türk bankalarının karlarını da kötü etkiledi. Piyasa değeri açısından Türkiye'nin en büyük kredi kuruluşu olan Akbank'ın 2008'in son çeyreğindeki net geliri üçüncü çeyreğe göre yüzde 39 düştü. Kısmen General Electric'e ait olan Garanti Bankası'nda ise konsolide olmayan net kar, yılın son çeyreğinde bir önceki döneme göre yüzde 14 azaldı. Uzmanlar, piyasa değeri açısından Türkiye'nin ikinci büyük bankası olan İş Bankası'nın da bugün yıllık kazancında yüzde 7'lik bir azalma açıklamasını bekliyor. Piyasa ortalamasına oranla iyi durumda olsalar da Garanti Bankası 2008'in son çeyreğinde sorunlu kredilerinin yüzde 46, Akbank ise yüzde 35 oranında arttığını açıkladı" ifadeleri yer alıyor.

Financial Times'ın sadece İnternet baskısında yer alan Brüksel'deki Stratejik Çalışmalar Enstitüsü'nden Borut Grgic'e ait olan ve "AB, Hazar doğalgaz koridorunda hakimiyeti kaybediyor" başlıklı bir yorum yazısında, "Avrupa Birliği, kıtanın Rus enerji kaynaklarına bağımlılığını azaltmak amacıyla Hazar havzasının güney koridorundan geçecek bir doğalgaz boru hattı oluşturma projesinde iki engel ile karşı karşıya. Bunlardan biri Türkiye'nin tavrı. Diğeri ise Rus devlet petrol tekeli Gazprom'un Balkanlar'daki faaliyetleri. Ankara'nın hedefi Türkiye'yi bölgesel bir enerji merkezi yapmak. Yani Türkiye, Hazar doğalgazını alıp, Avrupalı müşterilere kendisi satmak istiyor. Türkiye başbakanı Erdoğan elbette bu statüyü elde etmek için çalışıyor. Ama bu AB'nin reddetmesi gereken bir teklif. Türkiye bir transit ülke olarak vazgeçilmez değil. Azerbaycan ve Gürcistan arasında bir hat zaten var. Mesela Gürcistan'dan Romanya'ya doğalgaz Karadeniz'den taşınabilir. Romanya bir süredir inceden inceye kendini Türkiye'ye bir alternatif olarak sunmakta. Ama Gürcistan riskli bir opsiyon. Ortaya çıkan sonuç ise çok açık. Azerbaycan gazını Avrupa'ya getirmek için tercih edilecek yol Türkiye üzerinden geçiyor. Ama bu, her ne pahasına olursa olsun yapılamaz. Erdoğan esnek olmak zorunda. Avrupa da öyle. Türkiye başbakanı, AB'nin müzakerelerde enerji faslını da açmasını istemekte haklı" ifadelerine yer veriliyor.

Financial Times'ın İnternet baskısında yer alan yorumun devamında da Rus doğalgaz devi Gazprom'un yavaş yavaş Güneydoğu Avrupa doğalgaz piyasasını ele geçirmeye başladığı, bunun da Hazar doğalgaz üreticilerinin alternatif yollara olan ilgisini azaltabileceği yazılıyor. Yorumcunun Avrupa Birliği'ne tavsiyesi de bu yıl içinde Ankara ile muhakkak bir an dayatmadan da HBOS'u kurtarabileceği, hükümetin kendilaşmaya varılması. Independent gazetesi, "Madoff'tan daha büyük bir dolandırıcılık" başlıklı haberinde, "Üst düzey Amerikalı askerler, kayıp milyarlarla ilgili olarak soruşturuluyor. Irak'ın yeniden inşası sürecinde üst düzey askeri yetkililerin 125 milyar dolarlık bir kaynağın suiistimalindeki rolüne ilişkin olarak Amerikalıların yetkililerin başlattığı araştırmanın sonunda, Amerikan tarihinin en büyük dolandırıcılığı ortaya çıkabilir. Kaybolan miktar tam olarak asla ortaya çıkmayabilir. Ancak konuyla ilgili resmi rapora göre bu rakam 50 milyar doları aşabilir. Eğer böyle olursa bu hırsızlık vakası, Bernard Madoff'un meşhur Ponzi Sistemi ile dolandırdığı miktarı da geçmiş olacak" ifadeleri yer alıyor.