İngiltere basınında bugün

LONDRA (İHA) - İngiliz gazeteleri haftaya, hem iç hem de dış gelişmeler açısından yüklü bir gündemle başladı. Muhalefetteki Muhafazakar Parti lideri Michael Howard'ın, gelecek yıl yapılacak seçimler öncesinde yaptığı çıkış, bütün gazetelerde büyük yer buldu. Howard, dünkü parti kongresinde, Blair hükümetine, özellikle de mali politikalarına yüklenmiş, iktidara geldiklerinde vergileri düşürme vaadinde bulunmuştu.

Times, başyazısında, hükümeti bu sözlere kulak vermeye çağırdı. Independent'ın başyazısında ise, Howard'ın kaynağı nasıl bulacağı sorgulandı.

Guardian ise, Anayasa krizi olarak nitelendirdiği bir konuyu manşete taşıdı. Haberde, Lordlar Kamarası'nda bugün oylanacak anayasa değişikliğinin reddedilmesi durumunda, hükümetin, değişikliği Avam Kamarası'ndan geçirme tehdidi anlatıldı.

Hükümet ile Lordlar Kamarası'nı karşı karşıya getiren anayasa değişikliği, Adalet Bakanlığı makamı yerine bir yüksek mahkeme kurulmasını öngörüyor.

Guardian'ın, "karar günü" başlıklı başyazısında, İngiltere'nin bu geceki oylama ile yeni bir siyasi ve anayasal krize gireceği yorumu yapıldı. Gazete, hükümetin çok tehlikeli bir oyun oynadığını vurguladı.

İngiliz gazetelerinde büyük yer tutan bir başka başlık da, sabıkalı mali danışman Peter Foster'ın, Cherie Blair'e imaj danışmanlığı yapan eski sevgilisi Carole Caplin'in, Tony Blair ile ilişkisi olduğu iddiası. Foster, Caplin'in Blair'e, giydiği iç çamaşırlara kadar akıl verdiğini de ortaya atmıştı.

Daily Telegraph, Caplin'in, Foster'ı hayal kurmakla suçladığını ve Cherie Blair'in hala arkadaşı olduğunu söylediğini yazdı. Times gazetesi, birçok insanın, Foster'in bir şarlatan olduğuna inandığını söylerken, Guardian, İçişleri Bakanı David Blunkett'ın, Foster ile ilgili; "Tek amacı para kazanmak, ben bir fincan çay bile vermezdim" sözlerine yer verdi.

İçişleri Bakanı David Blunkett'ın, muhtemel bir terör saldırısına karşı iki ülkenin ortak planlarını konuşmak için Amerika Birleşik Devletleri'ne yapacağı ziyaret de İngiliz gazetelerinde büyük yer buldu. Ancak başlıklarda öne çıkan unsur, Blunkett'ın, Washington'daki görüşmelerde, geçen hafta İngiltere'ye iade edilen 14 kişinin ardından, hala Guantanamo Üssü'nde tutulan 4 İngiliz vatandaşının durumunu dile getirecek olması. Guardian, "Blunkett, Amerikalılar'ın elindeki İngilizler'i kurtarma sözü verdi" başlığını kullandı. Ancak, Daily Telegraph, manşetinde, Amerika'nın, bu dört kişinin çok tehlikeli oldukları için salınamayacakları açıklamasını duyurdu.

CAMPBELL PİŞMAN Guardian gazetesi, ön sayfasında, İngiltere Başbakanı Tony Blair'in eski basın danışmanı Alastair Campbell ile yaptığı bir mülakata yer verdi. Campbell, mülakatta Hutton raporunun yayınlanmasının ardından BBC'ye yönelik sert suçlamalarından üzüntü duyduğunu söyledi.

Campbell, Guardian'a, hükümetin, Doktor David Kelly olayını daha farklı ele alabileceğini de itiraf etti. Campbell, Irak Savaşı sürecinde bozulan hükümet-basın ilişkilerini de şöyle değerlendirdi:

"Bu işi başka nasıl yapabilirdik bilmiyorum. Medya ile nasıl böyle kötü bir duruma düştük bilmiyorum. Bunda benim de payım olduğuna hiçbir şüphem yok"

İngiltere gündeminden hiç düşmeyen bir konu; hükümetin Irak'ta savaşa girmek için ortaya koyduğu gerekçeler, bu kez eski Birleşmiş Milletler silah denetçisi Hans Blix'in açıklamaları ile gündemde. Times gazetesi, Blix'in, "terör tehdidi abartıldı" açıklamasına yer verdi.

Independent ise haberin başlığına, Blix'in ağzından; "Bush ve Blair, Irak'ın kitle imha silanları konusunda cadı avına çıkmış gibi davrandılar" sözlerini taşıdı.

Haberde, silah denetçilerinin eski şefi Blix'in ikiliye kızgın olduğu, şu sözleriyle anlatıldı: "Silah denetçilerinden çok, istihbarata inandılar ve malesef istihbaratları yanlış çıktı. Bize kulak vermeliydiler"

BOYCE'NİN AÇIKLAMALARI Irak Savaşı'nda istihbarat ve yasallık başlığı altında, Başbakan Blair'in "başını ağrıtacak" yorumlarına neden olan bir başka haber de, İngiltere'nin Genelkurmay eski Başkanı Sir Michael Boyce'nin açıklamaları. Guardian, Boyce'nin, "Irak Savaşı öncesinde, savaşın yasal olduğuna dair güvence istedim. Ancak bunu harekata sadece 5 gün kala alabildim" sözlerine yer verdi.

Guardian, Boyce'nin açıklamalarına, Başbakanlık'ın tepkisine de yer vermiş. Açıklamada, "Genelkurmay Başkanı'nın savaşın yasallığına ilişkin değerlendirmeyi savaşa sadece 5 gün kala elde etmesinin sebebi, bu talebini savaştan sadece 8-9 gün önce bildirmiş olmasıdır" denildi.

İngiliz gazetelerinde dikkat çeken bir başka haber de Irak'ta, anayasa pazarlığında yaşanan ilerleme. Times gazetesi, yönetimin 30 Haziran'da Iraklılar'a devri için zemin oluşturacak anayasa metninin bugün imzalanacağını duyurdu. Gazete, daha önce metni imzalamayı reddeden Şiiler'in, dün bu tutumlarını değiştirdiğini yazdı. Haberde krizin, Yönetim Konseyi'nin Şii üyelerin, metine itiraz eden Şiiler'in önemli liderlerinden Ayetullah el Sistani ile yaptıkları görüşme sonrası çözüldüğü anlatıldı.

Şii toplumunun önemli liderleri, Ayetullah el Sistani'nin taslak metinle ilgili ciddi çekinceleri bulunduğunu, ancak süreci tıkayan kişi olarak görülmek istemediği için, tutum değiştirdiğini söyledi.

YUNANİSTAN'DAKİ SEÇİM Yunanistan'da, Yeni Demokrasi Partisi'nin zaferiyle sonuçlanan genel seçimler de İngiliz gazetelerinde yerini aldı. Guardian gazetesi, PASOK Lideri Yorgo Papandreu'nun, kişişsel karizması ve partiyi baştan ayağa yenileme sözünün, seçimi kazanmasına yetmediği yorumunu yapmış. Gazete, PASOK'un, 10 yılı aşkın süredir iktidarda olmanın verdiği politik kibir ve yolsuzluk suçlamalarıyla da zayıfladığını söyledi.

Financial Times "Yunanistan'da, Karamanlis liderliğindeki muhafazakarlar, 10 yıllık Sosyalist yönetime son verdi" başlığını kullandı. Haberde, Kıbrıs'ta Rum tarafının, birleşme yönünde isteksiz davrandığı, dolayısıyla hükümetin, tarafların anlaşmaya varmaları için uluslararası baskı altına gireceği hatırlatıldı.

Daily Telegraph ise, hükümetin el değiştirmesinin, bu yaz Atina'da düzenlenecek Olimpiyat Oyunları hazırlıklarını kötü etkileyebileceği yorumunu yaptı. Olimpiyat oyunları için ayrılan bütçenin yarısının şimdiden kullanıldığının hatırlatıldığı haberde, uzmanların Olimpiyatların bir ay gecikebileceği değerlendirmesine yer verildi.

Financial Times'ın Türkiye ile ilgili bir haberinde ise Avrupa Birliği'nin tek pazardan sorumlu üyesi Frits Bolkestein'in, Türkiye'nin birlik dışında kalması gerektiği yönündeki uyarısı var. Bolkestein, Türkiye'nin, Avrupa'yı, Suriye, İran ve Irak'a karşı koruyacak bir kalkan işlevi görmesi için, Avrupa Birliği dışında tutulması görüşünde.

Financial Times, haberinde, Ankara'nın reform çabalarını sürdürmesi ve Kıbrıs'ın birleşmesine destek olması durumunda, yaygın çekincelere rağmen, Komisyon'un, Türkiye'nin üyelik başvurusunu kabul edeceği tahminine de yer verdi.