İntikam pornosu kurbanlarının rol modeli
Bir fotoğraf çektirdi ve bütün hayatı değişti. Hem de hiç istemediği şekilde. Mahrem fotoğrafları internete sızdırılınca dünyası kararan Danimarkalı aktivist-gazeteci Emma Holten çareyi sıradışı bir çözümde buldu. Bu defa kendi rızasıyla fotoğraf çektirdi
Bir fotoğraf çektirdi ve bütün hayatı değişti. Hem de hiç istemediği şekilde. Mahrem fotoğrafları internete sızdırılınca dünyası kararan Danimarkalı aktivist-gazeteci Emma Holten çareyi sıradışı bir çözümde buldu. Bu defa kendi rızasıyla fotoğraf çektirdi ve internette yayımladı... O, artık dünyanın dört yanında intikam pornosu kurbanı kadınların rol modeli.
Bilgisayarını açtığında başına geleceklerden habersizdi. Bir türlü mail kutusuna ulaşamıyordu. Birkaç kez denedi; olmadı. “Yine şifremi unuttum” diye söylendi. Unutmamıştı. Hack’lenmişti aslında. Emma Holten, bunu ancak şifresini sıfırlayıp, hiç tanımadığı insanlardan gelen ve hakaret içeren onlarca maili görünce anladı:
“Ailen senin bir fahişe olduğunu biliyor mu?”
“Bana hemen daha fazla fotoğraf at, yoksa bunları patronuna gösteririm.”
Peki ama bu insanlar ne fotoğrafından bahsediyordu? Anlamak için mail’deki linke tıkladı. Bir ‘intikam pornosu’ sitesinde yayımlanan çıplak fotoğraflarıyla göz göze geldiğinde, Holten’ın ‘yarı açık cezaevi’ günleri de başlamış oldu.
Sevgilisine ancak ikisi arasında kalacak mahrem fotoğraflarını atmış, sonra da bunları ‘gönderilenler’ kutusunda unutmuştu. Zaten ilişkileri de bir süre sonra bitmişti. Gazeteler, fotoğrafları eski sevgilisinin sızdırdığını yazmıştı ancak Emma Holten’la konuştuğumda, bu bilgiyi yalanladı. Dört yıl sonra bugün hâlâ, ona bunu kimin yaptığını bilmiyor.
Bu süre zarfında mail’ler ve hakaretler sürdü. Dünyanın her tarafından ve sadece erkeklerden gelen hakaretler... O da bedeninin cinsel obje olmadığını anlatmaya çalıştı. Görüntülerin kaldırılması için dört yıl boyunca didinirken travması da hep harlandı: “Bana ya bir ‘kaltak’ olduğumu ve bu fotoğrafları hiç çektirmemem gerektiğini ya da internete aslında kendimin yükleyip sonradan pişman olduğumu söylediler.”
Emma Holten, bugün 23 yaşında. Bir yandan edebiyat eğitimini sürdürüyor, bir yandan feminist Friktion dergisinde editörlük yapıyor. Yazılarında tek amacının, her fikre bir konuşma alanı yaratmak olduğunu söylüyor.
Kendisini beş cümlede anlatmasını istediğimde şu sıralamayı yapıyor: “Feministim. Aktivistim. Yoğunum. İnsanlar bu kadar iktidar meraklısı olmasaydı dünya daha güzel bir yer olurdu diye düşünüyorum. Herkesin bir fark yaratabileceğine inanıyorum.”
Emma Holten’ın kendisi de fark yarattı zaten. Hem de kendisine yapılan insafsız muamelenin üstüne giderek. İş görüşmelerinde önüne çıplak pozları konunca kendine olan saygısını yitiren Holten, fotoğrafçı arkadaşı Cecilie Bødker Jensen’le bir çekim yaptı. Bu çekim sonucu çalıştığı dergide yayımlattığı fotoğraflarda yine çıplaktı. Aradaki farkın ne kadar önemli olduğunu şöyle anlatıyor:
“Bu durumdan nasıl kurtulabilirim diye çok düşündüm ve ömrümün sonuna kadar bununla yaşamak zorunda olduğumu anladım. Bilinçle çekilmiş çıplak fotoğraflarla, kişinin rızası dışında yayılmış çıplak fotoğraflar arasında fark var. İnternette çıplak fotoğraflarımın olması benim için sorun değil. Sorun, görüntülerimin rızam dışında yayımlanmış olması. Bu, bir tür şiddet. Ben bedenimden utanmıyorum. Bu yeni fotoğrafları çektirerek, bedeni metalaştıranlara yanıt vermek istedim. Bu durum, suiistimal edildiğim gerçeğini değiştirmez ama en azından artık fotoğraflarımı bana karşı kullanamazlar. Ben bu fotoğraflarla bu gücü onlardan aldım. Artık kendimi daha mücadeleci hissediyorum.”
Kendini kadınların biat etmeye zorlandığı kuralları yıkmaya adayan Emma Holten, erkeklere “Kadınlara olan davranışlarınız üzerine kafa yorun”, kadınlara da “Metalaştırılmanız konusunda daha fazla çığlık atın” çağrısı yapıyor: “Kadınlara saygı göstermeyen erkeklerle bırakın evlenmeyi, ne arkadaşlık etmeli ne de birlikte çalışmalıyız. Cinsiyetçi erkeklere hiçbir borcumuz yok. İşe, bunu kendinize sürekli hatırlatarak başlayın.”
Kadınları konuşurken söz Türkiye’ye de geliyor. Holten, kürtaj olamayan, kocası, sevgilisi ya da ailesi tarafından öldürülen, söz hakkı tanınmayan kadınlardan haberdar: “Bence Türk kadınları çok güçlü. Size daha iyi organize olmanız, haklarınızı öğrenmeniz ve güçlenmeniz için internette daha fazla araştırma yapmanızı öneririm. Erkeklerin bir adım gerisinde olduğumuza dair sözlere inanmayın! Siz sizsiniz ve güçlüsünüz!”
Eski eşlerin veya sevgililerin ayrıldıktan sonra, partnerlerinin mahrem görüntülerini internete vermelerine ‘intikam pornosu’ adı veriliyor.
TÜRKİYE’DE DURUM NE?
Emma Holten’ınkine benzer bir durum Türkiye’de birinin başına gelirse ne olur? Türkiye’de pek çok ünlü ismin internette rızaları dışında yayımlanmış görüntülerini kaldırtan avukat Gizem Tan anlatıyor:
“Önce ilgili içerik sağlayıcısına başvurarak içeriğin yayından çıkarılmasını istiyor, aynı zamanda sulh ceza hâkimine başvurup içeriğe erişimin engellenmesini talep ediyoruz.
Hâkim, başvuruyu en geç 24 saat içinde duruşma yapmaksızın karara bağlıyor. İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik haklarının ihlal edildiğine ilişkin talepler, içerik ve/veya yer sağlayıcısı tarafından en geç 24 içinde cevaplandırılmak zorunda. İstenmeyen fotoğraflar, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB) desteğiyle bu sitelerden tamamen çıkartılabilir, internet sitesine erişim bile engellenebilir.”
Her 10 kişiden biri sevgilisini internetten çıplak fotoğraflarını yaymakla tehdit ediyor. Bunların yüzde 90’ı erkek. (Güvenlik yazılımları üreticisi McAfee’nin araştırmasından)
