İsrail'de koalisyon hükümeti kuruldu

Yolanda Knell

BBC Muhabiri, Kudüs

İsrailli yetkililer, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun koalisyon hükümeti oluşturmak için anlaşmaya vardığını açıkladı.

Netanyahu'nun liderliğini yaptığı Likud-Yisrael Beitenu partisinin, merkez Yesh Atid (Bir Gelecek Var), Hatnua ve aşırı sağcı Yahudi Evimiz Partisi ile koalisyon oluşturacağı açıklandı.

Netanyahu ulta Ortodoks partiler olan Shas ve Birleşik Tevrat Yahudiliği ile işbirliğine son vermek zorunda kaldı.

22 Ocak'ta yapılan genel seçimlerin ardından koalisyon için anlaşmaya varılması beş hafta aldı.

Reuters haber ajansı Likud sözcüsünün "hükümet kuruldu" ifadesine yer verirken, Yesh Atid lideri Yair Lapid facebook sayfasında koalisyon anlaşmasının büyük ihtimalle bugün imzalanacağını söyledi.

Koalisyon ortakları dün geç saatlere kadar Bakanlar Kurulu'nda kimlerin yer alacağını tartıştı.

Kurulda, Başbakan dışında 21 bakanın olması planlanıyor.

İsrail medyasına göre bu uzun bir süredir oluşturulan en küçük bakanlar kurulu. Yesh Atid'in maliye ve eğitim alanlarından sorumlu olması planlanırken, Likud ise İçişleri Bakanlığı'na bakacak.

Anlaşma, imzalandıktan sonra İsrail Parlamentosu Knesset'in onayına sunulacak.

ABD Başkanı Barack Obama'nın 20 Mart'ta yapacağı ziyaret, koalisyonun bir an önce oluşturulması baskısını artırdı.

Bu, Obama'nın 2008 yılında Başkan seçilmesinden bu yana İsrail, Filistin ve Ürdün'e yapacağı ilk ziyaret olacak.

Askerlik tartışması

Yesh Atid beş bakanlığı alırken, Yahudi Evimiz Partisi üç bakanlık aldı.

Seçimlere birlikte katılma kararı alan Likud ve Yisrael Beitenu'nun aldıkları oy oranı önceki seçime oranla büyük oranda azaldı.

120 sandalyelik Parlamento'da aldıkları sandalye sayısı 42'den 31'e düştü.

Yesh Atid 19 sandalye alırken, Naftali Bennett'in liderliğini yaptığı sağcı Yahudi Evimiz partisi ise 12 sandalye aldı.

İki parti koalisyon görüşmelerinde ultra Ortodoks yahudilerin askeri hizmet ve diğer kamu işlerini yapmalarının sağlanması konusunda ortak hareket etme kararı aldı.

Görüşmeler sonucunda bu konuda yeni bir yasa taslağı çıkarılması sözü verildi.

"Toplumsal yükümlülüğü" paylaşmak seçimlerdeki en hassas konulardan biriydi.

Birçok laik İsrailli dini okullarda (yeşiva) öğrencilerin askerlik hizmetinden muaf tutulması ve bu tür kurumlara yapılan geniş devlet yardımlarına karşı.

Bakanlar Kurulu

Yeni kabinede eski televizyon sunucusu Lapid'in Maliye Bakanı olması ve milyoner Bennett'in Ekonomi ve Ticaret Bakanı olması planlanıyor.

Uzun süren görüşmelerden sonra Lapid'in yardımcısı Rabbi Shair Piron'ın Eğitim Bakanı olmasına, İçişleri Bakanlığı'nınsa Likud'da kalmasına karar verildi.

Yisrael Beitenu (İsrail Evimiz) Partisi'nin lideri Avigdor Lieberman yolsuzluk ve güveni suistimal suçlamaları ile yargılandığı için, Netanyahu'nun bu süre içinde Dışişleri Bakanlığı görevini de yürütmesi bekleniyor.

Eski İsrail Genelkurmay Başkanı ve Likud üyesi Moshe Yaalon ise Savunma Bakanı olacak.

Parlamento'da altı sandalyesi olan Hatnua Partisi'nin lideri Tzipi Livni, Adalet Bakanı ve Filistinle görüşmelerde baş müzakereci olarak görev yapacak.

Netanyahu'nun kontrolü altındaki sandalye sayısı toplam 68 olacak.

Muhalefet ise, 15 sandalye ile Parlamento'da üçüncü büyük parti olan İşçi Partisi, ultra Ordodoks ve Arap partileri ve merkez Kadima Partisi'nden oluşuyor.

Yeni hükümeti bekleyen zorluklardan biri kemer sıkma önlemlerinin de yer aldığı 2013 bütçesini geçirmek olacak. Netanyahu koalisyon ortakları ile bütçe konusunda anlaşamaması üzerine Ekim ayında erken seçim kararı almıştı.

Obama ile gelecek hafta yapılacak görüşmelerde İran'ın nükleer silah programı, Suriye'deki savaş ve Filistin'le yeniden barış görüğşmelerine başlamak olacak.