'Karabağ'da gerginlik kontrolden çıkabilir'

Avrupa Birliği'nin üst düzey temsilcilerinden biri, Karabağ bölgesinde yoğunlaşan ufak çaplı çatışmaların yoğunlaşıp, kilit enerji geçiş bölgesi için tehlike yaratabileceği uyarısında bulundu.

AB'nin Güney Kafkaslar Elçisi Peter Semneby, Azerbaycan ile Karabağ'daki Ermenistan destekli kuvvetler arasındaki ateşkesin güçlendirilmesi gerektiğini kaydetti.

Semneby'ye göre bunun için, daha fazla sayıda uluslararası gözlemci yerleştirilmesi fikri değerlendirilebilir.

Bölgede yaz boyu aralıklarla çatışmalar yaşandı. Son olarak geçen hafta sonu, dört Azeri asker öldü.

Bölgedeki şiddetin yeniden alevlenmesi ise Batı'ya enerji arzının aksaması riskini gündeme getirebilir.

BP, ExxonMobil ve Chevron gibi dünya devi şirketler, Azerbaycan petrollerini batıya taşıyor.

BP konsorsiyumunun işlettiği Bakü-Tiflis Ceyhan boru hattı ise bölgenin güneyini teğet geçerek günde 850 bin varil petrolü Akdeniz'e taşıyor.

Risk ve maliyetler yüksek Bakü ve Tiflis'i ziyaret eden Semneby, Reuters haber ajansına açıklamasında "Bence her iki taraf da durumun tırmanmasının risk ve maliyetlerinin bilincinde.... ancak her zaman işlerin kontrolden çıkması riski de bulunuyor" dedi.

20 yıl önce Sovyetler parçalanırken, Ermenistan destekli birimlerin Azeri yönetimine karşı başlattığı ayaklanmayla patlak veren çarpışmalarda 30 bin kişi yaşamını yitirmiş, bir milyon kişi evlerinden olmuştu.

Bölgeyi Bakü'nün fiili denetiminden çıkaran çarpışmalar ardından 1994'te ateşkes ilan edilmiş; ancak çatışmalar 2008'den bu yana yeniden canlanmıştı.

Gerginlik, Türkiye-Ermenistan arasındaki yakınlaşma sürecinin başlaması ve Türk-Ermeni sınırının açılması olaslığı ile eşzamanlı tırmandı.

1994'ten bu yana aralıklarla devam eden çatışmalarda çoğu asker 3 bin kişi öldü.

Semneby, halen görev yapan altı kişilik Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı AGİT gözlem ekibinin bölgedeki tüm gelişmeleri izleyip araştırmak konusunda sınırlı imkanlara sahip olduğunu belirterek, bu gücün genişletilebileceğini savunuyor. AGİT'in yıllardır yürüttüğü arabuluculuk girişimlerine rağmen bölgede hala nihai bir barış anlaşmasına varılamadı. Moskova'nın bu yıl bir anlaşmaya varılması girişimleri de sonuçsuz kaldı.

Askeri uzmanlar Azerbaycan'ın bölgeyi güç kullanarak yeniden elde etme tehdidini hayata geçirmesinin olumsuz sonuçları olabileceğini belirtiyor; Karabağ'ın savaştan bu yana askeri olanaklarını pekiştirdiğini belirtiyorlar.