"Kazaların nedeni taşeronlaşma"
ANKARA (ANKA) CHP nin İstanbul Tuzla tersanelerinde meydana gelen kazalarla ilgili hazırladığı raporda, sorunun kaynağında taşeronlaşmanın yattığı belirtildi. Yaklaşık bin taşeron firmanın bulunduğu sektörde, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı nın derhal harekete geçmesi istendi.
CHP İstanbul Milletvekili ve eski Türk-İş Başkanı Bayram Meral başkanlığındaki heyet tarafından hazırlanan raporda, tersane işçilerinin ana ve alt taşeron firmalara çalışmaları nedeniyle kazaların sorumlularının bulunmasında zorluk yaşandığına dikkat çekildi.
Raporda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı nın verilerine göre, tersanelerde çalışan 16 bin 173 işçiden, 12 bin 427 sinin taşerona bağlı olarak çalıştığı belirtilerek, İşçiler, işyerlerinde ölümle sonuçlanan kazaların fazlalılığını, taşeronlaşmaya bağlıyorlar denildi.
-YILDA 276 İŞ KAZASI-
Gemi İnşa Sanayicileri Birliği (GİSBİR) verilerine göre, Türkiye genelinde 44 tersane bulunduğu ve Tuzla bölgesindeki tersanelerde 24 bin 200 civarında işçinin çalıştığı kaydedilen raporda, sektörün yıllık olarak yaklaşık 2.5 milyar dolar döviz sağladığına dikkat çekildi.
Raporda, yine Çalışma Bakanlığı verilerine göre geçen yıl tersanelerde 276 iş kazasının olduğu, bu kazalarda 12 işçinin hayatını kaybettiği, 258 işçinin yaralandığı ve 6 işçinin ise sakat kaldığı belirtildi. Raporda, Bakanlık yetkililerine göre, tersanelerde yaşanan kazaların en önemli nedeninin eğitimsizlik olduğu bildirildi. Raporda, Ölüm ve yaralanmalar, daha çok yüksekten düşme, metal kalıpların düşmesi, araç ve elektrik çarpması neticesinde yaşanmaktadır denildi.
-TAŞERON TAŞERONA DEVREDİYOR
CHP heyeti tarafından hazırlanan raporda, taşeronlaşma sonucu gündeme gelen kazalarla ilgili süreç şu şekilde anlatıldı:
Ana tersane sahibi asıl işi aldıktan sonra, kârını alarak işi, yapacak olan firmaya devrediyor. Bu firma da kârını alarak işi ana taşerona devrediyor. Ana taşeron da kârını alarak işi bir başka alt taşerona veriyor. Dolayısıyla alt taşeron, işi bedelinin çok altında yapmak zorunda olduğundan, her türlü maliyet artışından kaçınmak zorunda kalıyor. Böylece işçi sağlığı ve iş güvenliği tehlikeye giriyor. Ana tersane sahibi işi devrederek sorumluluktan kurtuluyor. Alt taşeronun ise resmi bir sorumluluğu olmuyor. Böylece bir iş kazası halinde sorumlu ya da muhatap bulmakta sorun yaşanıyor.
-26 İŞÇİ TEK GÖZ EVDE YATIP KALKIYOR
Raporda, sektörde çalışan taşeron işçilerin genelde Gaziantep, Şanlıurfa, Şırnak ve Ağrı illerinden geldikleri ve işçilerin en önemli sorunlarından birinin de barınma olduğu belirtildi.
Raporda, taşeron firmaların bu işçileri 20-25 kişilik gruplar halinde tuvalet, banyo, mutfak ve yatma yeri ortak kullanılan, gecekondu tipindeki tek odalı veya çok küçük evlerde barındıkları bildirildi.
Raporda, Örnek vermek gerekirse, Aydınlı da tek odalı bir evde, 8 i Şanlıurfa, 18 i ise Şırnak lı olmak üzere toplam 26 işçinin kaldığı yer heyetimizce görülmüştür. İnsanlık koşullarına aykırı bu tablo, tersanelerde çalışma barışı sağlanmasının önündeki en büyük engeldir denildi.
- SİGORTA VE SENDİKA YOK
CHP heyeti, ayrıca mevcut yapının sigortasız, kayıtdışı işçi çalıştırmayı özendirdiği ve yasalara aykırı uygulamaya adeta meşruiyet kazandırdığı, sendikalı olmanın işten kovulma nedeni haline dönüştürüldüğü belirtildi. Sigorta primlerinin düzenli olarak ödenmediği kaydedilen raporda, işçilerin sadece taşeron firma tarafından işe alındıklarında sigorta girişlerinin yapıldığını ve daha sonra ne zaman çıkış verildiğini işçinin bile bilmediği ifade edildi.
-ÇÖZÜM BAKANLIKTA
Raporda, Eşit işe eşit ücret verilmesi ilkesi bu yapı içinde çalışmamaktadır. Taşeron uygulaması, 'çağdaş köle çalıştırılma uygulamasına dönüşmüştür. Bu sorunların çözümü için, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı nın derhal harekete geçmesi gerekmektedir denildi.
Bakanlık tarafından SSK prim ödemelerinin düzenli olarak kontrol edilmesi ve ana firmanın, zincirleme sorumluluk çerçevesinde düzenli denetlenmesi gerektiği belirtilen raporda, Taşeron işçilerinin sosyal sigorta ile ilgili yükümlülükleri tam yerine getirilmeden, hakediş ödemeleri yapılmamalıdır önerisi getirildi. (ANKA)
