Keneden bulaşan ölümcül 2 yeni hastalık

Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Veteriner Fakültesi'nin yaptığı araştırmada kenelerden insanlara bulaşan 2, hayvanlara bulaşan da bir ölümcül hastalık belirlendi.

OMÜ Veteriner Fakültesi Parazitoloji Bölümü'nün Samsun, Kastamonu, Sinop, Amasya, Tokat ve Ordu illerinde hayvanlara zarar veren ve ölümlerine neden olan kene kaynaklı hastalıkların durumunun tespit edilmesi ve çözüm önerileri üretme amacıyla bir yıldır yürütülen araştırmada, KKKA hastalığı dışında 3 hastalık daha keşfedildi. Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) olarak bilinen hastalığın yanı sıra bilim adamları, zehirli kenelerden insanlara bulaşabilen 2 tür hastalık daha tespit etti. Babezioz (sığırlarda kan işeme, koyunlarda ağrıma ve sıtma) ve anaplazmoz (yüksek ateş) adı verilen hastalıklar, dalak operasyonu geçiren, kanser hastaları, HIV virüsü taşıyanlar ile ekosistemi zayıf olan insanlarda ölüm tehlikesi oluşturuyor. Kenelerden hayvanlara bulaşan hastalıklar üzerine yapılan araştırmada belirlenen hastalıkların sağlıklı insanlara olumsuz etkisi bulunmuyor.

Hastalık özellikle yüksek neme sahip sahil bölgelerinde yaygın olarak görülüyor. Babezoioz, anaplasmoz ve talveiyoz adı verilen hastalıklara neden olan kene türlerinin Karadeniz'de görülmesi üzerine araştırmaların derinleştirilmesinin ardından, hayvanlarda ölümlere neden olan hastalıklardan babezoioz'un babesiadivergens ile babesiamicroti türleri ile anaplasmoz hastalığının insanlara da bulaşabildiği ortaya çıktı.

Hastalık hakkında bilgi veren OMÜ Veteriner Fakültesi Parazitoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mustafa Açıcı, bu durumun sağlıklı insanlar açısından korkulacak bir tarafının olmadığını kaydetti. Sığırlarda yüksek ateş ve sıtma, koyunlarda ise ağrıma ve kan işemeye sebep olan babezioz hastalığının bazı türlerinin insanlara bulaştığını dile getiren Açıcı, anaplazmoz hastalığının ise bakteriyel hastalıklara neden olduğunu, sahil kentlerinde yaşayan insanların çok dikkatli olmaları gerektiğini kaydetti.

İnsanlara geçen türlerin özellikle ekosistemi zayıf vatandaşlarda etkili olduğuna dikkat çeken Açıcı, "Bölgedeki kene popülasyonunun dağılımına ilişkin yaptığımız araştırmada oldukça gelişmiş spektrumlar gördük. Şu ana kadarki çalışmamızda boğfilüz, ikredüssünüz ve hylomma türü zehirli keneler tespit ettik. Bunlar hayvanların haricinde insanlara da hastalık bulaştırıyor. Bu hastalıklar, sağlam ve sağlıklı insanlar için tehlike arz etmiyor. Ancak ekosistemi zayıf olanlarda, dalak operasyonu geçirip dalağı alınanlarda, lösemi ve HIV virüsü taşıyan hastalarda hastalık yapıp ölümcül olabiliyor" dedi.

Kene popülasyonunda geçen yıla oranla önemli oranda artış gördüklerini dile getiren Açıcı, kene artışında doğa dengesindeki bozulmanın, domuz ve tavşan gibi hayvanların popülasyonun artmasının, kırsal alandan kentlere göçle birlikte yaban hayatının değişmesinin etkili olduğuna dikkat çekti. Samsun, Sinop ve Ordu gibi sahil kentlerinde yaşayan insanların çok dikkatli olması gerektiğini vurgulayan Açıcı, "Şu an bireysel önlemler almak gerek. Yaptığımız tespitler sonucunda kene kaynaklı bu hastalıklara karşı mücadelede veteriner hekimler aracılığı ile hangi zamanlarda mücadele yapmanın ve ne zaman ilaçlamanın faydalı olacağı ortaya çıkacak. Bu zamana kadar insanlar, tedbiri elden bırakmamalı" diye konuştu.

Açıcı, veteriner hekim gözetiminden uzak, gelişigüzel yapılan çevre ilaçlamasının kenelere hiçbir zararının olmadığını da sözlerine ekledi.