Kızılay kan ağlıyor
İSTANBUL (İHA) -Kızılay Genel Başkanı Dr. Ertan Gönen, gerekli desteğin verilmemesi durumunda Kızılay'ın 2002 yılı bütçesinde tahmin edilen gelirlerde yaklaşık 30 trilyon liralık bir azalma olacağını kaydetti.
Kızılay'ın son dönemde yaşadığı sıkıntıları milletvekillerine yazdığı mektupta dile getiren Kızılay Genel Başkanı Dr. Ertan Gönen, sıkıntıların aşılması konusunda yetkililerin girişimde bulunduğunu ancak somut sonuç alamadıklarını belirtti.
Konuyla ilgili İHA'nın sorularını cevaplandıran Ertan Gönen, "134. kuruluş yılını kutlayan Kızılay, ülkemizin en eski bir sivil toplum kuruluşudur. Türkiye'de kan ve kan ürünleri ile ilgili esaslar 2857 sayılı kanun ile düzenlenmektedir. Bu kanun çerçevesinde kan hizmeti vermeye çalışan Kızılay, her yıl kan hizmetleri görevini gider fazlası ile kapatmaktadır. Kan fiyatları ise Maliye Bakanlığı tarafından tespit edilmektedir. Bugüne kadar bu kanun gereğince Kızılay'a kaynak aktarılması gerekirken bu konuda hiçbir gelişme olmamıştır" dedi.
Kızılay'ın "Türkiye Kızılay Derneği'nin sorunları ve faaliyetlerinin araştırılarak gelir kaynaklarının daha etkin kullanılması için alınması gereken tedbirlerin belirlenmesi" amacıyla Anayası'nın 98, içtüzüğün 104 ve 105. maddeleri uyarınca Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergeleri ile kurulan Meclis Araştırma Komisyonu tarafından üç ay boyunca çok yönlü bir araştırma ve inceleme sürecine tabi tutulduğunu hatırlatan Gönen, TBMM Komisyon çalışmaları sonucu 15 bin 715 sayfalık, eki 305 sayfa tutarında rapor hazırladığını ve 20 Haziran 2000 tarihinde TBMM Genel Kurulu'nda bu raporu açıkladığını, raporda kamuoyunda Kızılay'dan beklentilerin, Kızılay'ın yasalarla belirlenen görev ve sorumluluklarının çok üstünde olduğunun belirtildiğini, komisyon üyelerinin de konuşmalarında ve raporlarında Kızılay'ın statüsünü bir kenara iterek, yaşanılan afetin bütün sorumluluğunu bu kuruma yükleme lüksü bulunmadığını vurguladığını dile getirdi.
Kızılay'ın, Marmara ve Bolu-Düzce depremlerinde kaynaklarının hemen hemen tamamını kaybetmesine rağmen, stok seviyelerini büyük bir özveri ve kendi özkaynakları ile 200.000 kişiye cevap verecek duruma getirdiğini ifade eden Ertan Gönen, "Kızılay, Afyon Depremi'nde 20.000 çadır, battaniye, katalitik sobadan oluşan yardım malzemesi ile sıcak yemek dağıtımı yapmış, ilkyardım çalışmalarına katılmış ve bunları kendi öz kaynaklarından karşılamıştır. Bu yardım operasyonu için yaklaşık 15 trilyon liralık harcamada bulunmuştur. Burada yapılan çalışmalar karşılığında Kızılay büyük bir gelir kaybına uğramış ve devletimiz tarafından Kızılay'a herhangi bir yardım yapılmamıştır. Büyük bir kaynak sıkıntısı ile karşı karşıya gelmiştir. Ayrıca kurban derilerinin satışlarından da Kızılay'a ayrılan pay çıkarılan kanunla yüzde 15'ten yüzde 4'e düşürülmüştür" diye konuştu..
Kızılay'ın bugün itibariyle gelir kaynaklarının eridiğini söyleyen Ertan Gönen, "Para bağışı ülkenin ekonomik durumuna göre çok azaldı. At yarışı küsürat farkı cüzi miktardadır. Ek vergi geliri kaldırıldı. Gençlik ve şefkat pulu azaltıldı. Ek vergi geliri kaldırıldı. Kurban derisi, fitre, zekat payı yüzde 4'e düşürüldü.Gayrimenkul bağışında azalma var, kira gelirleri enflasyon oranlarında artırılıyor, faiz gelirleri ise faiz oranlarının düşüşünden dolayı düşüyor. Şubelerde kaynak sıkıntısı yaşanmakta. Afyon'da maden sodası üretimi ve satışı artırılmaya çalışılıyor. Özel Tüketim Vergisi Kanunu'nun yürürlüğe girmesi ile ek vergi yürürlükten kalkacağından artık ek vergi geliri olmayacak ve Kızılay 15 trilyon liralık bir gelir kaybına uğrayacaktır. Yine yüzde 60 ek verginin kalkması ile röntgen filmi satışlarında da önemli ölçüde gelir kaybı olacaktır. Bu suretle Kızılay'ın 2002 yılı bütçesinde tahmin edilen gelirlerde yaklaşık 30 trilyon liralık bir azalma olacaktır.
Kızılay'ın ek vergi gelirlerinden aldığı payın kaldırılması ve buna bağlı olarak röntgen film satışı alanında ticari faaliyetlerinin çok kısıtlanması nedeniyle büyük gelir kaybı olacağı için Kızılay, Türkiye için hayati öneme sahip bir hizmeti yerine getiren kan merkezlerini kapatma durumuyla karşı karşıya kalabileceği gibi, afetlere müdahale çalışmalarında da yeterli olmayacaktır" şeklinde konuştu.
Gönen, bu bilgileri kağıda döktüğünü ve parlamenterlere gönderdiğini belirterek, "Ümidimiz sorunlara bir an önce çözüm bulunmasıdır. Bu çerçevede bazı vekillerden destek sözü aldık" dedi.
