"Kore tarihi gözümüzün önünde gerçekleşiyor"

AHMET FURKAN MERCAN - Kuzey Kore lideri Kim Jong-un ve Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in’in iki ülke sınırındaki, Birleşmiş Milletler’in (BM) kontrol ettiği Panmunjom’da yer alan “Barış Evinde” bir araya geldiği zirve sürerken Kore siyaseti uzmanları birleşik bir Kore ihtimalini değerlendirdi.

Zirveye ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan İstanbul Üniversitesi Kore Dili ve Edebiyatı Öğretim Görevlisi So Yong Yang, ''65 yıldır süren bu problemin çözülmesini herkes bekliyor.'' dedi.

Kuzey’in daha aktif bir şekilde zirveye yaklaştığını bildiren Yang, Panmunjom’daki zirveye komşu ülkelerin de destek verdiğini aktardı.

Yang, önceki Güney Kore liderlerinin Kuzey’e giderek görüşmeler yaptıklarını söyleyerek şunları paylaştı:

''Fakat bu sefer iki başkan, Panmunjom’da görüştüler. Özellikle Kuzey Kore’nin aktif ve anlayışlı bir yaklaşımı var. Bu problemin çözülmesini herkes bekliyor. Daha önce hayal bile edilemezken, Kore tarihi gözümüzün önünde gerçekleşiyor.''

Zirvede, Kim’in ''Bu yolun bu kadar kısa olduğunu daha önce düşünmemiştim.'' ifadesini kullandığını aktaran Yang, çocukluk döneminden beri ''Koreler birleşmelidir'' şarkılarıyla büyüdüğünü belirtti.

Ayrılmış ailelerin buluşturulduğu programları göz yaşlarıyla takip ettiğini ifade eden Yang, şöyle konuştu:

''Umarım iki ülke nükleer problemi çözerek dünyada barış, uyum, ve sevinç simgesini temsil ederler. Dünyaya barış ve huzur gelir.”

- ''İlk defa bir Kuzeyli güneye geçti''

Ankara Üniversitesi Kore Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ertan Gökmen, ''Görüşme, Kore tarihi açısından dönüm noktası, ilk defa bir Kuzeyli Güney’e geçti.'' dedi.

Gökmen, “Moon, 38. paralele kadar gelerek Kim'i ‘Hoşgeldiniz’ diyerek karşıladı. İkili, elele Güney topraklarına geçti. Görüşme, Kore tarihi açısından dönüm noktası, ilk defa bir Kuzeyli, Güney’e geçti.'' ifadesini kullandı.

İkilinin sıcak mesajlar verdiğini kaydeden Gökmen, barış ve yarımadanın nükleer silahlardan arındırılması anlaşmalarının resmi görüşmelerin sonraki sürecinde gündeme geleceğini belirterek bu iki konunun çözümünün “çok yakın” olduğunu öne sürdü.

Ülkelerin kamuoyunda liderlerin görüşmesine sıcak bakıldığını bildiren Gökmen, şu değerlendirmelerde bulundu:

''Dikkat çekici bir konu, bu buluşma Güney Kore halkından büyük destek almakta. Güney’de kamuoyu bu son gelişmeye çok sıcak baktığı için gündemdeki barış anlaşmasının yakın zamanda imzalanacağına inanıyorum.''

Görüşmelerde Güneyli liderin, Kuzey’i ziyaret etme isteğini işaret ederek Kim’e ''Baekdu dağına gelmek istiyorum.'' dediğini aktaran Gökmen, Kuzeyli lider Kim’in ise, Moon’a "Ben de sizi makamınızda ziyaret etmek isterim.” şeklinde cevap verdiğini aktardı.

Liderlerin bu mesajlarının iki Kore arasındaki tren ve karayolu bağlantısının kurulacağının ilk sinyalleri olduğunu ifade eden Gökmen şu ifadeleri kullandı:

''Bu sembolik adımların görüşmelerin ilk dakikalarından itibaren atılması yarımadada ilerleyen günlerde görüşmelerin daha da hızlanacağının ve olumlu gelişmelerin olacağının göstergesidir. Sonuç olarak, tahminlerin çok ötesinde olumlu başlayan ilk buluşma orta vadede sembolik, uzun vadede ise kalıcı ve yapıcı çözümleri beraberinde getirecektir.''

- Tren seferi başlayabilir

İki ülke arasında yapılan tren yolu hakkında da bilgi veren Gökmen, tren ulaşımının gerçekleşmesinin yakın zamanda olabileceğini söyledi.

Hattın güney tarafının tamamlandığını anımsatan Gökmen, şunları paylaştı:

''Kuzey de tren hattıyla alakalı sorumluluğunu yerine getirmelidir. Güney’den Kuzey'e giden tren yolu hattının güneydeki son durağı olan ‘Dorasan’ istasyonu sanki her an sefer yapılacakmış gibi aktif. Personeli her an görev başında. Bu istasyondan kuzeye trenle giriş yapılması da sembolik anlam taşıyor.''

- ''Birleşmeyi üçüncü ülkeler sabote edebilir''

Ankara Üniversitesi Asya-Pasifik Araştırmaları Merkezi Müdürü Prof. Dr. Ali Merthan Dündar ise, iki ülkenin birleşme olasılığı hakkında değerlendirmede bulunarak ''Birleşme yolundaki faaliyetlerin üçüncü ülkeler tarafından sabote edilebileceği göz önünde bulundurulmalıdır.'' dedi.

Bölünmüş bir Kore'nin, ABD’nin Doğu Asya’da asker konuşlandırılmasının ''mazereti'' olduğunu belirten Prof. Dündar, bu bağlamda Kuzey ve Güney Kore’nin atacağı birleşme adımlarının önem arzettiğini söyledi.

Dündar, Birleşik bir Kore’nin, ABD’nin ''konuşlandırma' mazeretini ortadan kaldıracağını, ancak Kuzey’in nükleer silahlarının ''ele geçirilme'' şansının doğacağını ileri sürerek şunları kaydetti:

''Kuzey Kore'nin bir başka deyişle bölünmüş Kore'nin varlığı, ABD'nin Doğu Asya'da asker konuşlandırılmasının mazeretlerinden biridir. İki Kore’nin birleşme yolunda atacağı adımlar önemlidir. Zira birleşme sağlanır ise, ABD'nin mazeretlerinden biri ortadan kalkmış olur. Ancak Kuzey Kore'nin nükleer gücünün birleşme neticesinde ABD'nin kontrolüne geçme durumu göz önüne alındığında bu durum, başta Çin olmak üzere Rusya ve hatta Japonya'yı da tedirgin edecektir. Birleşme yolundaki faaliyetlerin üçüncü ülkeler tarafından sabote edilebileceği göz önünde bulundurulmalıdır.''