Meme kanserinde erken tanı, tedavinin başarıya ulaşmasını önemli oranda artırıyor. Bu nedenle dünyada meme kanseri erken tanı ve tarama programları hakkında halkı bilinçlendirmek amacıyla 1-31 Ekim “Meme Kanseri Bilinçlendirme Ayı” olarak belirlendi. Meme kanserinin en kolay taranabilen ve erken teşhisinin hayat kurtaran bir kanser türü olduğunu söyleyen Liv Hospital Meme Cerrahı Doç. Dr. Hasan Karanlık meme kanseriyle ilgili doğru bilinen yanlışları anlattı…
• Memede kitle bulmak meme kanseri olduğunuz anlamına gelir. YANLIŞ
Her 10 kitleden 8'i kanser değildir. Eğer memenizde sürekli bir kitle veya değişiklik hissederseniz bir an önce doktora görünmelisiniz. Çoğu zaman kadınlar korkuları yüzünden düzenli sağlık kontrolü yaptırmazlar. Aylık kendi kendinize kontrollerle, düzenli doktor ziyaretleri ve düzenli mamografi çekimleriyle kendi sağlığınızla ilgilenin.
• Meme kanseri sadece yaşlı kadınları etkiler. YANLIŞ
Yaş ile birlikte meme kanseri riskinin arttığı doğru olmakla birlikte, meme kanseri herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir. Doğumdan 39 yaşına kadar her 231 kadından biri meme kanserine yakalanır; 40-59 yaşları arasında bu olasılık 25'te 1'dir; 60-79 yaş arasında ise 15'te 1'dir. 90 yaşına kadar yaşayacağınız varsayılırsa, hayatınız boyunca meme kanserine yakalanma olasılığınız 9'da 1'dir. Bu da genel yaşam boyu riskinizin %14.3 olduğu anlamına gelir.
• Ailenizde meme kanseri geçmişi yoksa risk yoktur. YANLIŞ
Her kadın az veya çok meme kanseri riski taşır. Meme kanserine yakalanan kadınların %80'inin aile öyküsünde meme kanseri yoktur. Yaş meme kanseri için bilinen en önemli risk faktörlerinden biridir. Ailesinde meme kanseri öyküsü olan kadınlarda risk biraz artabilir, çok artabilir veya değişmeyebilir.
• Deodorant/ ter önleyici kullanmak meme kanserine yol açar. YANLIŞ
Koltukaltı bölgesine uygulanan ter önleyici veya azaltıcılarda bulunan aktif maddelerin meme kanseri riskini arttırdığını gösteren herhangi bir bulgu yoktur.
• Ayda bir yapılan kendi kendine meme muayenesi meme kanseri tanısı için en iyi yöntemdir. YANLIŞ
Yüksek kaliteli mamografi, meme kanserinin mümkün olduğunca erken, tedavi edilebilirliğinin en yüksek olduğu dönemde yakalanması için en güvenilir yöntemdir. Meme kanseri hissedilebilir duruma geldiğinde genellikle mamografide saptanabilecek boyuttan daha büyüktür. Yine de kendi kendinize veya bir uzman tarafından yapılan meme muayenesi çok önemlidir.
• Meme kanseri açısından yüksek risk taşıyorum ve bu konuda yapabileceğim bir şey yok. YANLIŞ
Meme kanseri riski yüksek olan kadınlarda bu riski azaltmanın -ortadan kaldırmak değil- birçok etkili yolu vardır. Bu seçenekler arasında yaşam tarzı değişiklikleri (alkol tüketiminin en aza indirilmesi, sigaranın bırakılması, düzenli egzersiz), ilaçlar; çok yüksek risk taşıyanlarda cerrahi (önleyici mastektomi, bazı kadınlarda önleyici yumurtalık alınması) önerilebilir. Risk düzeyinizle ilgili varsayımlarda bulunmadan önce doktorunuzla veya bir genetik danışmanla görüşünüz.
• Cerrahi, kanserin havayla temas etmesine yol açarak yayılmasına neden olur. YANLIŞ
Sağlığınız yerindeyken memenizde şüpheli bir şey saptanıyor. Cerrahi uygulanıyor ve tanı ortaya çıkıyor: Kanser! Daha sonra yapılan testlerde başka bir yerde de kanser bulunduğunda, ilk olarak ameliyat sırasında kanser hücrelerinin havaya karıştığını ve tüm vücudunuza yayıldığını düşünüyorsunuz. Ancak metastatik meme kanseri (memenin dışına çıkarak diğer vücut bölgelerine yayılan kanser) uzun süre sessiz kalabilir. Cerrahi tedavi kanserin bir yerlere yayılmasına yol açmaz, kanser cerrahiden önce de zaten oradadır.
• Lenf bezleriniz alınırsa, hayatınızın geri kalan kısmında kolunuz şiş kalır. YANLIŞ
Lenf bezi cerrahisi, uzun süren rahatsızlık, hissizlik ve lenfödem adı verilen şişlik gibi rahatsızlık verici yan tesirlere neden olabilir. Genellikle vakaların ancak %5-10'unda bu durum görülür. Tüm koltuk altı diseksiyonu (I ve II düzey lenf bezlerinin alınması) ve cerrahiden sonra lenf bezi bölgesine radyoterapi uygulanması durumunda lenfödem riski %25'e yaklaşabilir. Etkilenen kolun düzgün kullanımı ve bakımı, lenfödem gelişmeden gerekli önlemlerin alınması, ayrıca fizik tedavi lenfödemin tedavisine ve şiddetinin azaltılmasına yardımcı olur.
• Radyoterapi başka meme kanseri oluşma riskini artırır. YANLIŞ
Meme radyoterapisinin amacı aynı memede meme kanserinin yineleme riskini azaltmaktır. Bir memeye radyoterapi uygulanması diğer memede kanser oluşma riskini arttırmaz. Tedavi edici olarak verilen radyasyon sadece meme bölgesine uygulandığından vücudun diğer bölgelerine yayılmamaktadır.