BİZE ULAŞIN
Farklı nedenlerle gelişebilen mide bulantısı bazen basit yöntemlerle evde tedavi edilirken bazen bir sağlık kuruluşuna başvurmayı gerektirir. Çeşitli hastalıkların habercisi olabilecek bulantılara zamanında müdahale edebilmek için ek belirtileri takip etmek önemlidir. Kısa süreli bulantılar ise basit evde çözüm yöntemleriyle geçirilebilir. Sosyal yaşamı olumsuz anlamda etkileyebilen mide bulantısı pek çok farklı nedene bağlı olarak gelişebilir. Yaygın görülen nedenler arasında; gıda zehirlenmesi, aşırı alkol ya da nikotin tüketimi, kafeinli içecekler, ilaç zehirlenmesi, mide ülseri, gastrit, apandisit, araç tutması, migren, stres, hamilelik ve gıda intoleransı bulunur. Basit sebeplere bağlı olarak gelişen bulantıları bitkisel çözümler ile tedavi etmek mümkün olurken halsizlik, bilinç kaybı, kusma ve baş dönmesi gibi bazı belirtilerin eşlik ettiği rahatsızlıklar için bir hekime başvurulur.
Bazen kişisel çabayla bazen de bitkilerden yardım alarak mide bulantısı şikayeti giderilebilir. Bu tarz yöntemler bulantının farklı bir hastalığın habercisi olabilecek ek belirtilerle birlikte gelişmediği durumlarda işe yarar. Bu sebeple basit bir bulantı şikayeti yaşıyorsanız doğru müdahaleyi yaparak rahatsızlığınızı kısa sürede iyileştirebilirsiniz. İşte uygulanabilecek çözümler:
Mide bulantısı evde basit çözümlerle kontrol altına alınabilir. Mide bulantısı için evde çözüm önerileri söz konusu olduğunda ilk araştırılan doğal bitkisel yöntemler olur. Mide bulantısına ne iyi gelir?
Özellikle sindirim sistemi bozukluklarında oldukça faydalı olan zencefil, bulantıyı geçirmek konusunda da etkili olabilir. Zencefil tüketmek için ise taze zencefil demlenir ve kaynar suyun içerisine atılır. Bu şekilde demlendikten sonra yavaş yavaş tüketilir. Sindirim ile ilgili şikayetlerde toz zencefil de tercih edilebilir.
Mide bulantısı şikayetini girmek için çaylardan da yararlanılır. Etkili olduğu düşünülen çaylar arasında rezene çayı ile papatya çayı bulunur. Çay hazırlandıktan sonra bal ile tatlandırılabilir. Sonrasında çok sıcak bir hale değilken yavaş yavaş ve küçük yudumlarla tüketilir.
Eski zamanlardan beri mide bulantısı yaşayan kişilere tedavi amacıyla nane ve limon yapılır. Bu geleneksel yöntem halen geçerliliğini korur. Özellikle nane ve limonun kabuğu ile beraber hazırlanan bir çay yapılır ve yavaş yavaş tüketilir. Buna karşılık kimi durumlarda güçlü aroma bulantıyı şiddetlendirebileceği için dikkat etmek gerekir ve nane ile limonun oranını da yeterli miktarda tutmaya özen gösterilir. Nane istemeyenler ise yalnızca su içine limon sıkarak da limonunun sindirime olan olumlu etkisinden yararlanabilir. Ancak asidik bir yapıya sahip olan limonunun fazla tüketiminin zarar verebileceği unutulmamalıdır.
Regl dönemlerinde de bazı kadınlar mide bulantısı şikayeti yaşayabilir. Özellikle reglden kaynaklanan bulantılarda tarçın bir hayli etkili olabilir.
Bulantıyı bastırmak adına yaygın olarak tercih edilen bir diğer yöntem ise patatestir. Aşırıya kaçmadan, yeterli miktarda haşlanmış patates tüketmek bulantının hafiflemesine yardımcı olabilir.
Hasta çorbası olarak da geçebilen tavuk suyu çorbası pek çok rahatsızlıkta olduğu gibi bulantı şikayetinde de ilk başvurulabilecek yöntemler arasında bulunur. Az yağlı ve sindirimi kolay olduğu için bulantı şikayeti sırasında mideyi rahatlatması adına tüketilebilir.
Bulantıların en sık görüldüğü durumlardan bir tanesi elbette hamileliktir. Bu süreçte bulantı şikayetini gidermek kadar bulantıya neden olabilecek ihtimalleri ortadan kaldırmak da önemlidir. Özellikle mide bulandırabilecek kokulardan ve yiyeceklerden uzak durmak gerekir. Bebeğin yeteri kadar beslenemediği konusunda endişe duymak da mideyi olumsuz anlamda etkileyebilir. Bunun yanı sıra fazla koku yayan çiçeklerin, eşyaların ve deterjanların da balkon gibi daha izole ve havadar alanlara konulmasının önemi büyüktür.
Sabah bulantıları için ise yataktan kalkmadan hemen önce tuzlu kraker gibi besinler tüketilebilir. Bunun yanı sıra içine limon sıkılmış olan ıhlamur ve papatya çayı da bulantıları azaltma konusunda etkili olabilir. Kekik çayının da bulantılara iyi geldiği bilinir. Ancak 12 haftadan önce tüketilmesi risk taşıyabildiği için tüketileceği döneme dikkat etmek ve tüketmeden önce mutlaka doktora danışmak gerekir. Taze zencefil ile hazırlanan çaylar mide bulantısına iyi gelmekle birlikte her hamile zencefil tüketmek istemeyebilir. Bu nedenle çay içmek yerine zencefili koklamak da bir nebze işe yarayabilir.
Mide bulantısı yolculuk sırasında da bazı kişilerde yaşanabilir. Araç içindeki aracı kullanan kişi bu durumdan etkilenmese bile araçtaki diğer kişiler etkilenebilir. Özellikle telefonla ilgilenme, kitap veya gazete okuma gibi durumlarda başın açısı nedeniyle bulantı tetiklenebilir. Benzer şekilde aracın gidişi ve araçtaki oturma şekli ile de bulantı artabilir.
Bu rahatsızlık verici durumu önlemek adına uzun yol öncesinde bulantıya yönelik ilaçlar, doktor kontrolünde alınabilir. Kısa süreli yolculuklarda ise mümkün mertebe başı aşağıya eğmemek önem taşır. Kitap okunacaksa ya da telefonla ilgilenilecekse de kitap veya telefonun göz hizasına getirilmesi problemi kolayca çözebilir.
Bunların yanı sıra otobüste tekerlek üstündeki koltuklarda seyahat etmemek, metro ya da trende ters koltukta yolculuk etmemek ve deniz tutması durumlarında ufuk çizgisine odaklanarak geminin orta bölümünde yer almak bulantı şikayetini giderebilir.
İçki sonrası mide bulantısı da sık karşılaşılan bir durumdur. Hafif bulantı hallerinde temiz havaya çıkarak nefes alıp vermek alkol nedeniyle yaşanan bulantılarda işe yarayabilir. Alkol sonrası mide bulantısı ağırlıklı olarak kandaki alkol seviyesinin düşmesi ile beraber meydana gelir. Bu duruma halsizlik, uyku hali, susuzluk, yorgunluk, baş ağrısı ve kalp atışında hızlanma eşlik edebilir. Özellikle bulantı susuzluk nedeniyle meydana geldiğinde içki tüketiminin ardından mutlaka sıvı tüketimine özen göstermek gerekir. Suya ek olarak taze sıkılmış meyve suyu da tercih edilebilir. Ancak meyve seçiminde asidi fazla olan meyveleri tercih etmemek daha doğru olur.
Alkol sonrası baharatlı ve yağlı yemeklerden uzak durmak ve bunların yerine hafif yemekleri az miktarda tercih etmek bulantıyı hafifletmeye yardımcı olur. Fazla içki tüketimi yüzünden gerçekleşen bulantılarda en iyi çözümlerden bir tanesi de dinlenmektir. Gün içerisinde belirli aralıklar ile uzanmak, mideyi ve vücudu dinlendirirken alkolün olumsuz etkilerini de azaltabilir.
Çocuklarda mide bulantısı ve buna eşlik eden kusma, idrar yolu enfeksiyonu, bağırsak enfeksiyonu ve boğaz enfeksiyonu gibi çeşitli rahatsızlıkların habercisi olabilir. Kusma ile zararlı maddeler vücuttan atılabilir. Bunun yanı sıra küçük çocuklarda zorlanarak ya da fazlaca kusma yaşandığında ateş de eşlik ediyorsa bağırsak tıkanıklığı belirtisi olabileceği için bir hekime başvurmak gerekebilir. Daha büyük çocuklarda ise sık kusma sebebi bağırsak enfeksiyonları olabilir; bunun yanında ishal, ateş ve bulantı da görülebilir. Nadiren de olsa mide ülseri ve apandisit kusmanın sebebi olabilir.
Çocuklarda kusmanın kısa süreli yaşanması halinde bir doktora başvurmak gerekmeyebilir. Buna karşılık 24 saat içerisinde düzelmediğinde, su kaybı, idrarda azalma, ağız kuruluğu ve çocukta iyi gitmeyen bir durum gözlemlendiğinde mutlaka bir doktora götürmek gerekir. Rahatsızlığı gidermek için ise küçük çocuklarda anne sütü, biraz daha büyük çocuklarda su, sulandırılmış meyve suları, ayran, patates, yoğurt ve ekmek az miktarda ama sık sık verilebilir.
Çok sayıda kişi tarafından sodanın bulantıya iyi gelip gelmediği merak edilir. Bu yöntemin bir şehir efsanesi mi olduğu yoksa gerçekten işe mi yaradığı araştırılır. Özellikle içki sonrası mide bulantısı yaşandığı durumlarda sodanın içerisine konulan limon ve tuz bulantıyı önleme konusunda en sık tercih edilen yöntemlerden birisi olur.
Psikolojik nedenlerle ortaya çıkan mide bulantısı, fiziksel belirtiler ile kendini gösterir. Temel sebebi ise duyguların net bir şekilde ifade edilememesinden kaynaklanabilir. Duygularını ifade edemeyen bireylerde duygular, mide ve bağırsak problemleri ya da ağrılar şeklinde ortaya çıkabilir. Altında ise genellikle psikolojik anlamda gerginliği dışa vurumu yatabilir. Genellikle fiziksel problemler ile kendini gösteren bu durum, sorunun anlaşılmasını zorlaştırabilir.
Psikolojik sebeplere bağlı olarak gerçekleşen bulantılarda kusma, uykusuzluk, ishal, hayattan zevk alamama, toplumdan uzak durma, sıkıntı hissi, hissizlik, okula gidememe ve aile içerisine girememe gibi durumlar da görülebilir. Tanı konulduktan sonra rahatsızlık tedavi edilebilir. Buna karşılık özel bir tedavi protokolü uygulamak da gerekebilir. Bazı durumlarda hekimlerin tedavi amaçlı verdiği ilaçlar, hastanın daha fazla kusmasına ve bulantı yaşamasına da sebep olabilir. Özellikle bir kişinin mide bulantısı şikayeti normalden fazla süredir devam ederse ve tüm kontrollere rağmen şikayetler geçmezse bir psikiyatriste gidilmesinde fayda olabilir.
Basit nedenlere bağlı olarak gelişen bulantılar evde uygulanabilecek bazı doğal yöntemler ile tedavi edilebilirken kimi durumlarda ise vakit kaybetmeden doktora danışmak gerekebilir. Bu durumlar şöyle sıralanabilir:
Kusmaya göğüs ağrısı, şiddetli karın ağrısı, yüksek ateş, şiddetli baş ağrısı, bulanık görme, baş dönmesi ya da bayılma, soğuk, nemli ve soluk cilt, ensede veya boyunda sertlik ve yiyeceklerle sıvıların 12 saat boyunca midede tutulamaması durumlarında acil olarak tıbbi yardım alınması gerekir.
İnsanlar tarafından bu şikayet ortaya çıktğında hangi hastalıkların buna yol açabileceği de sıkça araştırılıyor. Bulantı; mide fıtığı, hepatit, reflü, gergin bağırsak, pankreas hastalıkları, bağırsak zarında tahriş, gergin mide, safra kesesi hastalığı, böbrek hastalığı, regl ve virüs kökenli kabız durumlarında ortaya çıkabilir. Bu nedenle şikayetin şiddetli veya sürekli olması durumlarında hiç vakit kaybetmeden bir hekime başvurmak gerekir. Öte yandan elbette midede bulantı olması ilk olarak akla gebeliği de getirebilir.
Diğer taraftan mide ağrıları nedeniyle de bulantı oluşabilir. Aynı zamanda beyin ile alakalı da bulantı ortaya çıkabilir. Örneğin; menenjit, inme, kafa travması ve beyin tümörü gibi durumlar, omurilik ya da beyin sıvısı ile alakalı rahatsızlıklar da bulantıyı tetikleyebilir. İç kulak enfeksiyonu ve vertigonun da bulantıya yol açabileceği bilinir. Bilindiği üzere sıkıntı ve strese bağlı şekilde, anksiyete nedeniyle ve besin duyarlığından kaynaklı olarak ortaya çıkabilir.
