İSTANBUL (AA) - İstanbul'da yolcu minibüsü şoförlerinden "kahyalık" adı altında zorla para topladıkları iddiasıyla haklarında dava açılan 10'u tutuklu 18 kişinin yargılanmasına başlandı.
Anadolu 14. Ağır Ceza Mahkemesindeki duruşmaya, 10 tutuklu ile 3 tutuksuz sanık ve avukatları katıldı. Duruşmada, müştekiler ile mağdurlar da hazır bulundu.
Kimlik tespitinin ardından savunmasını yapan tutuksuz sanık Abdülkadir Öden, "Benim görevim Pendik merkez minibüs durağında yönlendirme yapmaktır. Çalışmış olduğum dönemde hiç kimseden para almadım." dedi.
Tutuklu sanık Velat Açıkgöz de 1983'ten bu yana aynı yerde minibüsçülük yaptığını anlatarak, şunları söyledi:
"2012'de Pendik Birleşik Minibüsçüler Derneği'ni kurduk. Pendik'te toplam 236 minibüs var. Her durak için ayrı ayrı dernek var. Bu dernekler 11 tane. Pendik Minibüsçüler Derneği'nde 36 araç var. Bu araçlardan üçte biri benim. Ben minibüsçüler derneğinin başkanlığını yaptım. Yaklaşık 1 yıldır yapmıyorum. Görev yaptığım dönemde minibüs şoförlerinin kıyafetlerinin düzgün olması yönünde onlara uyarılarda bulundum. 5 sene önce araçlara GPRS taktırdım. Sanal duraklar kurduk. Bu sistemi kurmadan önce duraklarda kahyalar çalışmaktaydı. Kahyalar ile şoförler arasında sorunlar olurdu. Ben bu sistemi kaldırdım. Suçlamaları kabul etmiyorum."
Tutuklu sanık Sefer Belivermiş de minibüs şoförü olarak Pendik-Yakacık hattında çalıştığını belirterek, "Ben sadece şoförüm, minibüsüm de yoktur. Günlük yevmiyemi alıp kalan miktarı araç sahibine vermekteyim. Duraklarda eskiden kahyalar vardı. Uzun süredir kahyalık sistemi yok." diye konuştu.
Tutuklu sanık Veysel Coşar da Pendik Şifa Mahallesi hattında 4 minibüsünün bulunduğunu ifade ederek, "Velat Açıkgöz çocukluk arkadaşımdır. Kendisinin 30'a yakın aracı vardır. Bu araçlarla benim ilgilenmemi söylemişti. Ben bu araçlardan hasılatı toplamaktayım. Gözaltına alındığımda üzerimde ele geçen 11 bin 905 lira sorumlu olduğum araçların hasılat bedelidir. Başka araçlardan para alındığına yönelik iddialar doğru değildir." şeklinde konuştu.
Duruşmada beyanı alınan 2 müşteki ile 13 mağdur ise kendilerinden duraklarda herhangi bir para talep edilmediğini gerekçe göstererek, şikayetçi olmadıklarını söyledi.
Mahkeme heyeti, üzerilerine atılı suçun vasıf ve niteliği, dosyadaki mevcut delil durumu ve sanıkların tutuklukta geçirdiği süreleri dikkate alarak 10 tutuklu sanığın tahliyesine karar verdi.
Bu sanıklar hakkında, yurt dışına çıkmama ve ikametlerine en yakın polis merkezine imza atma şartından oluşan adli kontrol tedbirlerinin uygulanmasına karar veren heyet, eksikliklerin giderilmesi amacıyla duruşmayı erteledi.
- İddianameden
Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığınca hazırlanan iddianamede, Pendik Bahçelievler Mahallesi Begonya Sokak'taki Kadıköy-Pendik minibüs hattının son durağında şüpheli Velat Açıkgöz liderliğinde yapılanan örgüt tarafından, gayriresmi olarak minibüs duraklarında faaliyet gösteren ticari plakalı minibüsçülerden "kahyalık" ismi altında zorla ücret alındığı anlatılıyor.
Sanıkların kendilerine karşı çıkanları baskı ve tehditle para vermeye mecbur bıraktıkları, zaman zaman darbettikleri belirtilen iddianamede, minibüs şoförlerinin de bu nedenle sanıklardan şikayetçi olamadıkları kaydediliyor.
İddianamede, sanıkların Pendik-Kadıköy hattı ile Kurfalı, Tuzla, Kaynarca, Velibaba, Aydos, Kavakpınar, Esenyalı hatlarında çalışan toplam 800 civarında minibüsten zorla para topladıkları, minibüs şoförlerine durakta sıra vermeyerek çalışamaz ve müşteri alamaz hale getirdikleri, tehdit ve cebir kullanmak suretiyle kahyalık adı altında araç başı günlük para alarak yağma yaptıkları vurgulanıyor.
-Haksız kazanç Açıkgöz ailesinde toplandı
Örgütün kurucusu ve lideri olduğu belirtilen sanık Velat Açıkgöz'ün para toplanması talimatını verdiği, örgüt üyelerinin görevlerini ve iş bölümünü yaptığı, hangi durakta kimin para toplayacağını planladığı, para vermek istemeyen minibüs şoförlerine uygulanacak cezaları ve yaptırımları belirlediği anlatılan iddianamede, paranın haksız çıkar olarak Açıkgöz ailesinde toplandığı anlatılıyor.
İddianamede, minibüs hattında bulunan araç sayısının çokluğu, toplanan paraların her ne kadar 2, 5, 10 lira gibi cüzi miktarlarda olsa da her minibüsten sabah akşam seferi, gidiş dönüş durak parası da olmak kaydıyla toplanan paraların gün içerisinde binlerce lirayı bulması nedeniyle kahyalığın ve durak görevlisi olmanın bir rant meselesi haline geldiği belirtiliyor.
Sanık Velat Açıkgöz'ün örgüt lideri, Eray, Serdal ve Abdullah Açıkgöz'ün örgüt yöneticisi, diğer 15 şüphelinin de örgüt üyesi olduğu ifade edilen iddianamede 18 sanığın, "birden fazla kişi tarafından birlikte suç örgütüne yarar sağlamak maksadıyla yağma", "suç işlemek amacıyla örgüt kurma ve kurulan örgüte üye olma" ve "6136 sayılı yasaya muhalefet" suçlarından 21 yıldan 39 yıla kadar değişen oranlarda hapisle cezalandırılması isteniyor.