Obezitenin etkisi yıllarla katlanıyor

Michelle Roberts

BBC Sağlık Muhabiri

Aşırı kilo sorunu konusunda çözüm aramayanlar, obezite nedeniyle sağlıklarına yönelen riskleri ikiye, hatta üçe katlayabiliyor.

Bilimadamlarına göre obezitenin yarattığı riskler açısından, kişinin ne kadar süredir aşırı kilolu olduğu belirleyici nitelikte.

Uzmanlar tüm kriterler gözetilmediği için, obezitenin olumsuz etkilerinin ölçülmesinde yetersiz kalındığını savunuyor.

Şu ana dek, obezite sadece alınan kilo miktarı ve vücut-kitle endeksi gibi verilerle değerlendiriliyor; süresi gözetilmiyordu.

Genel tanıma göre vücut kitle endeksi 30'un üzerindeki kişiler obez kabul ediliyor.

Ancak Avustralya'da yapılan yeni bir araştırmaya göre, kişinin obez olarak geçirdiği her on yıl, ölüm riskini ikiye katlıyor.

Bulgularını Uluslararası Epidemiyoloji Dergisi'nde açıklayan uzmanlar, bu konudaki ölçütler arasına 'obezite yılı'nın da eklenmesi gerektiğini söylüyor.

Buna göre, sigara içenlere kaç yıldır içtiğinin sorulması gibi, obezitenin de süresiyle ilgili bilgi toplanması gerekiyor.

Sorun büyüyor

Pek çok gelişmiş ülke için obezite sağlık sistemleri üzerinde ciddi bir yük yaratıyor.

İngiltere'de yetişkinlerin dörtte biri, çocukların onda biri obez.

Hükümete göre bu eğilimler sürerse, 10-15 yıl içinde halkın dörtte üçü aşırı kilo ile ilgili olumsuzluklar yaşamaya başlayacak.

Avustralya'daki Monash Üniversitesi'nden Dr Asnavi Abdullah ve ekibi, söz konusu araştırmalarında ABD'de beş bini aşkın kişiyi onlarca yıl boyunca izleyen bir çalışmanın verilerine başvurdu. Framingham kohort çalışması kapsamında katılımcılar onlarca yıl boyunca iki yılda bir sağlık muayenelerinden geçirildi.

Uzmanlar, bu verilere dayanarak obez olunan her iki yıl için ölüm riskinin yüzde 7 daha yükseldiğini belirledi.

15 - 25 yaşları arasında obez olan bir kişinin ölüm riski, ömür boyu kilosu sağlıklı düzeylerde kalanlara göre iki kat daha fazla oluyor.

Süre bunun üzerine çıkarsa, ölüm riski üçe katlanıyor.

Hem tüm nedenlere bağlı ölümlerde hem de kalp-damar hastalıkları ve kanser kaynaklı ölümlerde rakamların katlandığını vurgulayan uzmanlar, bu nedenle önümüzdeki yıllarda obeziteye bağlı ölümlerde büyük artış yaşanacağını kaydediyor.

Obezite yaşının giderek küçülmesi de, bugünün çocuklarının önceki nesillere göre ortalama ömür beklentisinin düşeceği anlamına geliyor.

Dr. Abdullah, günümüzde obezite görülmeye başlanan ortalama yaşın geçmişe göre on yıl küçüldüğüne dikkat çekiyor.

Bulgular obezitenin ne derece ciddi bir sorun olduğunun farkına varmayanları ikaz etmekte etkili olabilir.

İngiltere Ulusal Obezite Forumu'ndan Tam Fry'a göre doktorların "Kilo vermezseniz 75 yerine 65'inizde öleceksiniz" demesi, pek çok kişinin tehlikeyi daha iyi kavramasını sağlayabilir.