Ön seçimin ana mesajı: Değişim istiyoruz
CHP milletvekili aday listesini belirlemek için İstanbul, Ankara, İzmir dahil 45 seçim bölgesinde hakim denetiminde önseçim yaptı, 11 ilde ise örgüt denetiminde eğilim yoklaması ile adaylar belirlendi. 30 ilde ise adaylar merkez yoklaması ile yani genel merkez tarafından belirlenecek. Önseçim ve eğilim yoklaması yapılan 51 ilde listeler büyük ölçüde şekillenmiş oldu. CHP'de önseçimde üye tercihini değişimden yana kullandı. CHP içinde önseçim sonuçlarına ilişkin yapılan yorum da ‘ çalışan, organize olan kazandı” şeklinde oldu. Genç ve kadın adayları da tercih eden CHP'li üye ‘değişim' mesajı verdi. Deniz Baykal, Önder Sav gibi eski parti büyükleri rağbet görmedi, Şişli eski Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül de listede geride kaldı. Parti içinde bu durum ise üye ‘ parti içi çekişme istemiyor, parti içinde çok başlılığa yol açabilecek' isimlere mesaj verdi şeklinde yorumlandı. İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyükşehirlerde milletvekili aday listesi fermuar yöntemine göre belirlenecek, yani önseçim galiplerinin yanı sıra genel merkez tarafından da kontenjan adaylar sıralamaya konulacak. CHP lideri daha önce üç büyükşehirde birinci sıraların kadın adaylara verileceğini açıklamıştı, bu nedenle üç büyükşehirde önseçimde liste başı olanlar ikinci sıradan aday gösterilecek.
İstanbul'da birinci bölgenin kazananları
İstanbul'da önseçim üç seçim bölgesinde yapıldı. CHP'nin kalesi olarak bilinen Kadıköy'ü de kapsayan birinci bölgede İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal birinci oldu. Tanal'ı Barış Yarkadaş, Gamze İlgezdi, İstanbul Milletvekili Kadir Gökmen Öğüt ve eski İl Başkanı Oğuz Kaan Salıcı izledi. Büyükşehirlerde fermuar yöntemi uygulanacağı için bu bölgedeki sıralamada liste başı kontenjan adayının olacak, ikinci sıra Barış Yarkadaş'ın, üçüncü sıra ise genel merkezin belirleyeceği kontenjan adayının olacak. 2011 seçimlerinde CHP İstanbul'dan 29 millevtekili çıkarmıştı, 11 milletvekili İstanbul birinci bölgeden geldi. İstanbul birinci bölgede kontenjan adaylığına 5 sıra ayrıldı, bu durumda önseçimde ilk 6'ya giren isimler milletvekili seçilebilecek yerlerden aday gösterilmiş olacak.
Önseçimde listeye giren Barış Yarkadaş ve İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal aktif kampanya yürüten isimlerdendi. İstanbul Milletvekili diplomat kökenli Osman Korutürk ile ulusalcı kanatta yer alan Nur Serter ise önseçimi kaybetti.
Aykut Erdoğdu Sarıgül'ü geçti
İstanbul ikinci bölgede CHP'nin genç milletvekilleri arasında yer alan Aykut Erdoğdu önseçimden birinci çıktı. Yolsuzlukla mücadele konusunda yaptığı çalışmalar ve Melih Gökçek ile sosyal medya ve basın aracılığı ile girdiği söz düellosu ile bilinen Erdoğdu kurultayda da listeyi delerek Parti Meclisi'ne seçilmişti. Erdoğdu'yu Balyoz ve Ergenekon davası kapsamında tutuklanan emekli Albay Dursun Çiçek izledi. Yarışın iddialı ismi olarak görülen Şişli eski Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül ise altıncı oldu. Bu bölgede de milletvekili aday listesinde ilk sıra kontenjan adayının olacak, ikinci sıraya ise önseçimin galibi Erdoğdu yerleştirilecek. Liste fermuar yöntemine göre belirleneceği için milletvekili aday listesinde Sarıgül 11'nci sırada yer alacak. CHP 2011 seçimlerinde İstanbul'dan bu bölgeden 9 milletvekili çıkarmıştı, Sarıgül'ün milletvekili olarak Meclis'e girip giremeyeceği CHP'nin alacağı oy oranına bağlı olacak.
İstanbul üçüncü bölgede durum
İstanbul üçüncü bölgedeki sonuçlara göre daha önce Denizli'den milletvekili seçilen İlhan Cihaner birinci çıktı. Bu bölgede de birinci sıra kontenjan adayının olacağı için Cihaner milletvekili aday listesinde ikinci sırada yer alacak. İstanbul üçüncü bölgeden CHP geçen seçimde 9 milletvekili çıkarmıştı, önseçimde ilk dörde giren isimlerin seçilme ihtimali bulunuyor.
Ankara'da Aylin Nazlıaka
Ankara'da önseçim iki bölgede yapıldı, birinci bölgede seçimin galibi Aylin Nazlıaka oldu, Nazlıaka önseçime giren tek Ankara milletvekili idi. Nazlıaka'yı eski Ankara İl Başkanı Necati Yılmaz ve Ali Haydar Hakverdi ile Hikmet Tepe izledi. Seçim bölgesini değiştirerek Ankara'dan önseçime giren Kahramanmaraş Milletvekili Durdu Özbolat seçimi kaybetti. Seçim sonuçları eski Genel Sekreter Önder Sav'ın da örgütte gücünün kalmadığını gösterdi, Sav ve Sav'a yakınlığı ile bilinen Hakkı Süha Okay seçimi kaybetti. Ankara ikinci bölgede de yeni isimler listeye girdi. Ankara birinci ve ikinci bölgede önseçimi kazanan isimlerin ağırlıklı olarak Alevi olduğu belirtildi. Bu da seçimde Alevi adayların ve üyelerin daha organize olduğu ve seçime asıldıkları yorumuna neden oldu. Geçen seçimde CHP Ankara'da birinci bölgeden 6, ikinci bölgeden 4 olmak üzere toplam 10 millevtekili çıkarmıştı. CHP'nin mevcut Ankara milletvekilleri Sencer Ayata, Sinan Aygün, İsmet İnönü'nün torunu Gülsün Bilgehan, Levent Gök, Bülent Kuşoğlu Gökhan Günaydın kontenjan adaylığına başvurdu. CHP Sözcüsü ve Genel Başkan Yardımcısı Haluk Koç da Ankara'dan kontenjan adaylığı bekliyor.
Kılıçdaroğlu ikinci sıra adayı olacak
CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu ikinci bölgeden girdiği önseçimden birinci çıktı. Kılıçdaroğlu'nu İzmir Milletvekili Mustafa Balbay ile Atilla Sertel izledi. Birinci bölgede ise önseçimin galibi İzmir Milletvekili Musa Çam oldu. CHP lideri Kılıçdaroğlu ve Çam önseçimin birincisi olsalar da ilk sıra kontenjan adayına ayrıldığı için ikinci sıraya yerleştirilecekler. CHP 2011 seçimlerinde İzmir birinci bölgeden 6, ikinci bölgeden 7 milletvekili olmak üzere toplam 13 milletvekili çıkarmıştı. Önseçime giren İzmir Milletvekili Musa Moroğlu ise listede gerilerde kaldı. CHP'de aralarında Rıza Türmen ve Güldal Mumcu'nun da yer aldığı 9 İzmir milletvekili ise kontenjan adaylığı için başvurdu.
Baykal ikinci sırada kaldı
Antalya'da önseçimden doktor Niyazi Nefi Kara birinci çıktı, CHP eski Genel Başkanı Deniz Baykal ise ikinci sırada kaldı. Baykal'ı eski Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Akaydın izledi. Antalya'da CHP üçüncü sırayı kontenjan adayına ayırdığı için Kara birinci sıradan Baykal ‘da ikinci sıradan aday gösterilecek. Akaydın ise dördüncü sırada yer alacak. Meclis'e 13 millevtekili gönderen Antalya'dan CHP 5 milletvekili çıkarmıştı. Antalya'daki önseçim sonuçlarına göre Baykal dışındaki dört milletvekili liste dışı kalacak. Baykal'ın ikinci sırada kalması da eski parti büyüklerine verilen mesaj hem de Antalya'daki iç hesaplaşmanın bir sonucu olarak yorumlandı. 30 Mart yerel seçimlerinde Antalya'yı kaybeden CHP'de Akaydın ile eski İl Başkanı Devrim Türk'ün Baykal ile arası açıktı. Akaydın ve Türk önseçim kampanyasında Baykal'ın 30 Mart'ta kendilerine destek vermediğini iddia etti, Baykal ise Antalya'ın Akaydın ve eski il başkanının yüzünden kaybedildiğini söyledi. Önseçim kampanyası Baykal karşıtları eski genel başkanın ‘ Kılıçdaroğlu'nun aleyhine çalıştığı' iddiasını dile getirdi Baykal ise kampanya sırasında bunun doğru olmadığını CHP liderinin kendisine birinci sıra kontenjan adaylığı teklif ettiğini ancak kendisinin bunu kabul etmediğini anlattı. Aydına'da önseçimden birinci çıkan ise Baykal'a yakınlığı ile bilinen Metin Lütfü Baydar oldu.
CHP listelerinde yeni isimler
Bursa, Çanakkale, Trabzon ve Konya'da milletvekili aday listeleri tümden yenilenecek. Manisa'da ise önseçimden Özgür Özel birinci çıktı, Soma'daki maden kazası nedeniyle kamuoyunun yakından tanıdığı isimlerden biri olan Özel yerel seçimlerde Manisa'dan belediye başkanlığına aday gösterilmişti. Özel aynı zamanda CHP kurultayında Erdoğdu ile birlikte listeyi delip PM'ye girmeyi başarmıştı. Manisa milletvekilleri Hasan Ören ve Sakine Öz ise önseçimi kaybetti. Ulusalcı kanatta yer alan Dilek Akagün Yılmaz Uşak'ta önseçimi kaybetti. Nur Serter ve Yılmaz gibi ulusalcılar liste dışı kalırken Bolu Milletvekili Tanju Özcan önseçimde Bolu'dan liste başı çıktı. Özcan CHP kurultayında genel başkanlığa aday olan Muharrem İnce'ye yakınlığı ile biliniyor. İnce'nin seçim bölgesi olan Yalova'da önseçim yapılmadı ancak İnce'nin yeri de garanti. İnce Yalova'dan yeniden aday gösterilecek.
Önseçimi kaybedenler kontenjan adayı olamayacak
Önseçimi kaybedenler veya listede geriye kalanların kontenjan adayı olarak listelerin üst sıralarına konulması ise mümkün değil. CHP tüzüğüne göre adaylık başvurusu yaparken kontenjan veya önseçim tercihi yapılıyor. Bu nedenle önseçimi kaybedenler milletvekili aday listesinin dışında kalacaklar.
Kontenjan adaylarının bekleyişi
CHP'de önseçim heyecanı sona erdi ama liste merakı bitmedi. Kontenjan adaylığına başvuranlar ile ilgili karar ise Parti Meclisi'nde alınacak ve listeler 7 Nisan'da Yüksek Seçim Kurulu'na teslim edilecek. CHP'de yönetiminin çoğu da kontenjan adaylığı bekliyor. Genel Sekreter Gürsel Tekin, Genel Başkan Yardımcıları Murat Özçelik, Enis Berberoğlu, Sezgin Tanrıkulu, Mehmet Bekaroğlu kontenjan adaylığına başvurdu. Genel Başkan Yardımcıları arasından önseçime giren iki isim vardı, Veli Ağbaba Malatya'dan liste başı olmayı garantilerken İstanbul ikinci bölgede önseçime giren Genel Başkan Yardımcısı Ercan Karakaş ise listede sıralamaya giremedi.
Kaynak: Al Jazeera
