VİYANA (İHA) - Petrol İhraç Eden Ülkeler Organizasyonu (OPEC) üyesi 11 ülkenin enerji bakanları Viyana'da toplanıyor.
Toplantıya katılan simalar arsında OPEC Başkanı Kuveyt'li Şeyh Ahmad Fahd al-Sabah ve Suudi Arabistan Petrol Bakanı Ali al-Nuaimi ön plana çıkıyor. Toplantının ana gündem maddesini örgütün resmi üretim miktarını arttırmak oluşturacak. Anlistler ve resmi yetkililerin kendileri ise aslında petrol fiyatlarında yaşanan hızlı yükselişlerin ardında başka nedenler olduğuna inanıyor.
Suudi Arabistan Prensi Sultan bin Abdul Aziz geçen hafta petrol fiyatlarının yükselişini engellemek için ülkesinin üzerine düşeni yapacağını söylemişti. OPEC sözcüsü Abdulrahman al-Kheraigi ise Kuveyt'li Şeyh Ahmad Fahd al-Sabah'ın da benzer bir öneri getirerek toplantıda resmi üretim kotasını 500 bin varil arttırmayı teklif edeceğini ifade etmişti. Kuveytli Şeyh Ahmet Eylül ayı başında yaptığı bir açıklamada OPEC'in halen günde 30.4 milyon varil üretim yaptığını ve bu miktarın stratejik ve ticari rezervler oluşturmak için piyasanın ihtiyaç duyduğu miktarın üzerinde olduğunu söylemişti.
Pazartesi ve Salı günleri çalışmalarını sürdürecek olan OPEC bakanlarının resmi üretim kotasını günlük 28.5 milyon varil seviyesine yükseltmeleri bekleniyor. Fakat analistlere göre bu hareket sembolik bir jestten öteye gitmiyor. Öncelikle OPEC üyeleri zaten fiilen resmi kotları olan günlük 28 milyon varilden daha yüksek üretim yapıyorlar ve bir çok üye ülke mevcut seviyesinin tam kapasite olduğuna inanıyor.
İkincil olarak genelde temel faktör olarak gösterilmesine rağmen uzmanlar yüksek petrol fiyatlarının arkasında ki asıl nedenin piyasaya sunulan ham petrol miktarı değil mevcut rafinaj kapasitesi olduğunu düşünüyor. Bu durum Katrina Tayfun'u ABD'nin en büyük rafinaj alanlarından olan Körfez bölgesini vurduğunda daha iyi anlaşıldı.
Societe Generale analisti Deborah White yaptığı yorumda, piyasa OPEC'in sunacağı yeni ham petrolü alabilecek durumda olmadığını söyledi. White, "Herkes Suudi Arabistan'ın zaten tam kapasite üretim yaptığını düşünüyor. Piyasa yeni üretimi satın alamaz. OPEC toplantısında asıl problemin rafinaj kapasitesi olduğu ortaya çıkaacak" dedi.
Global Insight analisti Simon Wardell ise stratejik rezervler devreye alındığında fiyatların neden yüksek olduğunun daha net görüldüğünü düşünüyor ve "Fiyatları düşürmek için ABD stratejik rezervlerinden 30 milyon varil piyasaya sürüldüğünde sadece 11 milyon varil satılabildi, 19 milyon varil için alıcı çıkmadı" diyor.
Son dönemde fiyatlarda görülen soğumaya rağmen OPEC ard arda beşinci kez 2005 yılı için ham petrol talep tahminini ABD ve Çin'de gözlemlenen ekonomik yavaşlamayı gerekçe göstererek düşürdü.
Petrol fiyatları şimdiden Ağustos ayında New York piyasasında görülen varil başına 70.85 dolarlık rekor düzeye oranla yumuşamış görünüyor. New York'ta fiyatlar 63 dolara kadar düşerken, Londra piyasasında Kuzey Denizi Brent Petrolü'nün varil fiyatı 62.21 dolar seviyesine kadar geriledi.