Rahim Ağzı Yarası (Servikal Erozyon): Nedenleri, Belirtileri, Tedavisi

Genital hastalıklar halk arasında konuşulması ayıplanan hastalıklardır. Bu da yanlış kulaktan dolma bilgilerle uygulanan tedavi yöntemlerini ve sonrasında travmatik sonuçları doğurur. Ancak beden sağlığının bütününü korumak adına bu hastalıklar da en az bir grip kadar normal bir şekilde konuşulmalı ve çekinilmemelidir. Bu hastalıklardan biri de rahim ağzı yarasıdır. Rahim ağzında oluşan, servikal erozyon olarak da adlandırılan bu hastalığı pek çok kadın yaşar.

Rahim Ağzı Yarası Nedenleri Nelerdir?

Rahim ağzı yarası; jinekolojik hastalıkların arasında en sık görülenlerdendir. Servikal kelimesinin bu hastalıkla bağdaştırılma sebebi, rahim ağzında oluşan yaraların iltihaplı bir şekilde görülmesidir. Rahim yaralarında, rahmin oluşumunu sağlayan epitel hücreleri zarar görür. Burada oluşan lezyonlar bir süre sonra dışarı doğru daha geniş alanlara yayılır. Bu iltihaplı yaralar yayıldıkça renkte koyulaşma, neredeyse kanlanma görülebilir. Her yaş grubunda bulunan kadınlarda rahim ağzı yaralarına rastlanabilir.

1. Bel soğukluğu

Bir bakterinin neden olduğu rahim ağzı yarası genelde cinsel bir hastalık olarak bilinir ancak bu yanlış bir bilgidir. Sadece cinsel yollarla bulaşabilir ve oluşum sebebi genelde idrar yollarında ya da üreme organlarında bakterilerin oluşturduğu iltihaplı hastalıklardır. Kadın erkek fark etmeksizin görülen bel soğukluğu cinsel yollarla bulaşan hastalıklar arasında en yaygın olanıdır. Önlem alınmazsa rahim ağzı yaralarına sebebiyet verir.

Bel Soğukluğu Hakkında Daha Detaylı Bilgi İçin: Bel Soğukluğu Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

2. HIV

Cinsel yollarla bulaşabilen ve bağışıklık sistemini hedef alan hastalıklardan biri de AIDS'tir. AIDS'e neden olan HIV, zaman içerisinde vücutta çeşitli yaraların oluşmasına neden olarak hızlı bir şekilde bağışıklık sistemini koruyan her türlü dokuya karşı savaş açar. Bu durumdan genital bölgeler de oldukça olumsuz etkilenir, kadınlarda rahim yaraları ortaya çıkar.

3. Doğum kontrol hapı

Korunma yollarından biri de kadınların sıklıkla tercih ettiği doğum kontrol haplarıdır. Düzenli olarak alınması gerekir. Aksi halde hormon dengesi ciddi bir şekilde bozulur ve işlevini yerine getiremez. Hormon dengesinin bozulması çeşitli bakterilerin üremesine yol açarak hassasiyet oluşturur. Bu hassasiyet sonucunda da rahim ağzı yaraları meydana gelebilir.

4. Cinsel ilişki

Herhangi bir travmatik cinsel ilişki sonrasında psikolojik olarak rahim ağzı yaralarının oluşması mümkün. Özellikle cinsel ilişki korkusu olan ya da buna bağlı olarak gelişen bazı genital sağlık problemleri olan kişilerin rahminde yaralar oluşabilir. Bunun haricinde sıkça cinsel ilişkiye girilmesi sonucu tahriş olmanın verdiği bir lezyon beraberinde rahim ağzı yaralarını oluşturabilir.

5. Prezervatif

Doğum kontrol yöntemleri arasında yer alan erkeklerin en çok tercih ettiği korunma yollarından biri de prezervatif kullanımıdır. Prezervatif kullanımı her ne kadar sağlıklı bir yöntem olsa da, kimi zaman genital bölgede yaraların oluşumuna neden olabilir. Çünkü bazı prezervatif çeşitlerinin üzerinde bulunan kimyasal kalıntılar, cinsel bölgenin hassasiyet durumunu tetikleyebilir. Özellikle bunu ilk seferinde fark etmemek daha ağrılı yaraların hissedilmesine neden olur.

6. Tampon

Regl döneminde ped kullanmak yerine tampon kullanımı da yaygındır. Tampon ufak bir silindir şeklinde ped formundadır. Ancak daha sonra rahimden gelen kanla birlikte şişer ve ilk halinden daha büyük bir hale gelir. Bazı tamponların yapım malzemesinden dolayı oluşan reaksiyonlar meydana gelebilir. Bundan da ilk olarak rahim ağzı etkilenir. Rahim ağzında oluşan yaralara sebebiyet veren tamponların düzenli olarak değiştirilmemesi de buna neden olabilir.

7. Doğum yırtıkları

Normal doğumda ıkınmanın sonucu çatlaklar meydana gelir. Bu çatlaklar genelde doğum sonrasında dikilir. Rahim kısa süre sonra da kendine gelir. Fakat bazen gözden kaçan yırtıklara müdahale edilmemesi de söz konusu olabilir. Bu da daha geniş açıklıklar anlamına gelir ve bakterilerin daha hızlı bir şekilde rahim ağzına doğru nüfuz etmesine neden olur. Bu da kısa sürede bakterilerin hızlı bir şekilde yol almasına neden olarak, yaraları meydana getirir.

8. Kayganlaştırıcı kremler

Cinsel ilişki esnasında kullanılan bazı ürünler genital bölgelerde tahrişe, daha sonrasında da hassasiyete neden olabilir. Bu hassasiyet de yaralara sebep olur. Bu ürünlerden biri de cinsel ilişkinin kolaylaşmasına yardımcı olan kayganlaştırıcı krem ya da jellerdir. Bunlar sadece rahimde oluşan yaralara değil, aynı zamanda cinsel birliktelik yaşayacak olan iki kişinin de genital bölgesindeki deriye zarar verebilir.

9. Vajinal enfeksiyonlar

Bir hastalık belirtisi olarak karşımıza çıkabilen bu yaralar bazen de başka bir hastalığın habercisi olabilir. Vajinada meydana gelen bir iltihaplanmanın sonucunda yaralara rastlamak mümkündür. Vajinada oluşan mantarlar iltihaplı yaralara neden olabilir. Daha hızlı bir şekilde yayıldığı için kısa sürede yaraları gözle görebilmek mümkündür.

Rahim Ağzı Yarası Belirtileri Nelerdir?

1. Vajinal akıntı

İltihaplı bir yara olmasından dolayı sarımtırak ve kıvamlı bir akıntıyla karşılaşılması normaldir. Genelde vajinal akıntılar yumurtlama dönemlerinde daha çok ve kıvamlı olur ancak bu akıntıyla yaraların neden olduğu akıntı farklıdır. Zaten genelde renginden ve kokusundan da anlaşılır. Normal yumurtlama döneminde meydana gelen akıntı kokusuz olurken iltihabın neden olduğu akıntılar genelde kötü kokuludur.

2. İlişki sonrasında lekeler

Cinsel ilişkide meydana gelen bir tahriş söz konusu ise, cinsel ilişki sırasında acı hissedilmesi ve sonrasında da lekeye benzeyen kanamalar görülmesi normaldir. Derinin tahriş olmasından kaynaklanan bu durum, sonrasında yerini yaralara bırakır. Özellikle prezervatifin üzerinde bulunan kimyasallara maruz kalan lekeler daha geniş alanlara yayılır.

3. Adet dışı kanamalar

Rahimde yara kanama yapar mı? Rahim dokusunu oluşturan epitel hücreler bir süre sonra hassasiyet sonucunda ödeme maruz kalır ve bu şekilde şişer. Bu da hücrelerin daha çabuk ölmesine yardım eder ve sonrasında da bazı travmaları oluşturur. Bunlardan biri de adet dışı kanamalardır. Rahim ağzı yarası eğer geniş alanlara yayılmışsa kanamalar da bununla beraber artar. Özellikle duştan sonra daha çok görülür ancak koşarken bile bu kanamalara maruz kalınması söz konusudur. Uzun süre alınmayan önlem sonucunda kanamalara daha çok maruz kalınabilir. Adet kanamalarından farklı olarak görülen kanamalar, genelde vajinanın içinde ağrılı bir şekilde olur ve bu şekilde ayırt edilmesi kolaylaşır. Zaten görülen kızarıklıklarla birlikte çok net olarak bu iki kanama ayırt edilebilir.

4. Bel ağrısı

Ciddi bir iltihaplanmayla karşı karşıya kalındığında rahim ağzı yaralarına bağlı olarak ağrılar hissedilir. Özellikle genital bölgeden başlayarak kuyruk sokumuna kadar hissedilen ağrılar kimi zaman dayanılmaz olabilir. İltihaplanmanın neden olduğu bu ağrılar yanmalıdır. Bu süre içinde mutlaka müdahale edilmesi gerekir. Aksi halde hücrelerin ciddi bir hasar görmesi söz konusudur.

5. İdrarda yanma

İdrar yolunda oluşan bazı enfeksiyonlar rahim ağzına kadar ilerleyerek devam eder. Ve bu şekilde daha çok etki alanına sahip olur. İdrar yolunda meydana gelen herhangi bir sorun sonucunda hissedilen ilk ciddi belirti idrar yaparken yaşanan yanmadır. İdrara çıkmak bir süre sonra işkence haline gelebilir. Bu yanma enfeksiyonun neden olduğu bir yanmadır. Bu yüzden mesanenin de işlevini bozar.

6. İdrarı tutamama

İdrar meydana gelen yanmalar bir süre sonra mesaneyi de olumsuz etkileyerek mesaneyi oluşturan kasların ve hücrelerin zarar görmesine neden olur. Bu da bir süre sonra idrar kaçırmaya sebebiyet verebilir. Bu durum kasların zarar gördüğü anlamına gelir.

7. Kısırlık

Önlem alınmayan, uzman bir doktora danışmayıp gerekli tedavi uygulanmayan uzun süreli rahim ağzı yaralarının vücudu kalıcı hasarlar bırakması mümkündür. Çeşitli sebeplerden dolayı çocuk sahibi olma işlevlerinin kaybı olan kısırlığa yakalanan kadınların %10'u genelde rahim ağzı yaralarına maruz kalmıştır. Çünkü genital bölgede gelişen yaralar bir süre sonra kalıcı zedelenmeye neden olur ve spermin rahime geçmesine engel olur. Sonucunda kısırlık oluşur.

Kısırlık İle Alakalı Daha Detaylı Bilgiler İçin: Kısırlık Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi

Rahimde Yara Nasıl Anlaşılır?

Rahimde ağzı yarası genelde kötü bir koku alınmasıyla anlaşılır. Ardından akıntılar daha koyu kıvamda devam eder. Bir süre sonra da özellikle cinsel ilişki sonrasında ve duşlarda görülen kanamalarla birlikte rahim ağzı yaralarından şüphe edilir. Rahim ağzı yarası belirtilerinden bir tanesini ya da birkaçını aynı anda yaşayanların en kısa süre içerisinde doktora danışmalar gerekir.

Rahim Ağzı Yarası Tedavisi Nasıl Yapılır?

1. Koterizasyon

Bir diğer adıyla yakma olarak anılan koterizasyon, genelde git gide yayılan yara hücrelerinin yanmasına denir. Bir kalem şeklinde bulunan prop, yaymış olduğu elektrikle beraber yara hücrelerinin ölmesine neden olur. Çoğu zaman ağrısız bir işlem olarak bilinir ve bu işlem yaklaşık 10 dakika kadar sürer. Anestezi gerektirmediği için genelde ilk önce çekimser olarak yaklaşılan bir tedavi yöntemidir. Rahim ağzı yarası, yakılması ve sonrası oldukça dikkat edilmesi gerekilen adımlar gerektirir. Genelde 10 gün kadar sarımtırak bir akıntıyla karşılaşılabilir. Bu drurum yenilenme sürecini işaret eder. Epitel hücrelerin kendini yenilerken bir önceki ölü deriyi atma işlemi sırasında bu akıntı görülür. Ancak bu tedavi yöntemi genelde doğum yapmış olan kadınlara uygulanabilir, aksi halde rahim daralmalarını oluşturma yan etkisine sahip olduğu için herhangi bir doğum problemi yaşanmasına neden olabilir.

2. Dondurma

Genelde doğum yapmamış olan kadınlara uygulanan tedavi çeşitlerinden biridir. Doğum yapmamış olan kadınların rahim ağzı daralmalarına maruz kalmaması adına rahim ağzı yarası yakma işleminden sonra bu tedavi geliştirilmiştir. Genelde yine özel bir tabancayla uygulanan bu işlem sırasında, özel bir gaz -40 ile -60 derece arasında yaralara nüfuz ettirilir. Bu da bu yara hücrelerinin yaşamasına engel olan bir ortam koşuludur. Bu işlem yakma işlemine göre daha az sürer ve ağrısız bir şekilde uygulanır. Yakma işlemindeki sarımtırak ve kirli akıntının aksine 10 gün boyunca temiz bir akıntı oluşur. Bu akıntı ölü derilerin yüzeyden koparılmasıdır. Ancak bir yakma işlemi olmadığı için daha temizdir. Düzenli olarak muayeneye giderek oluşacak olası yaraların önlemi alınmalıdır.

3. Loop operasyonu

Diğer cerrahi operasyonlardan biraz daha farklı gelişir. Rahim ağzı yarası, yakma ve donma işlemine cevap vermediyse genelde bu tedaviye başvurulur. Operasyonda ince çubuklarla yaraların baş kısmından girilir ve derinlemesine bir temizleme işlemi yapılır. Bu temizleme işlemi sırasında genelde kanamalar olmaz. Ve sonrasında dikiş de gerektirmediği için iyileşme süresi hızlıdır. Aynı zamanda rahim ağzı yarasından alınan örneklerdeki hücreler yakma ya da dondurma işlemiyle birlikte ölmediği için daha net patoloji sonuçları elde edilir. Ve bu iki tedaviye neden yanıt vermediği net bir şekilde sonuçlanır. Daha az ısı kullanıldığı için deride oluşan tahriş miktarı da azalır. Düzenli olarak kontrol gerektiren tedavi çeşitlerinden biridir.

Rahim Ağzı Yaralarına Karşı Alınacak Önlemler

• Yaraların oluşmasına müsaade etmemek en güzel tedavi çeşidi olur. Genital bir hastalık olduğu için şüpheli görülen kişilerle ilişki yaşamamaya özen gösterilmeli ya da korunma yöntemlerinden birkaçı tercih edilmelidir.
• Olası enfeksiyon içeren tuvaletlerden, umumi tuvaletlerden olabildiğince kaçınılmalıdır. Çünkü idrar yolunda gelişen enfeksiyon devamında rahim ağzına kadar ilerleyebilir.
• Hiçbir şekilde, kimyasal bir ürün vajinal bölgesinde kullanılmamalıdır. Duş alırken ya da cinsel ilişki esnasında, bu durum sıkça yapılan yanlış davranışlar arasında yer alır. Duş alırken vajina bölgesi için ayrıca satılan ürünlerin alınmasına özen gösterilmelidir.
• HPV aşısı yaptırarak rahim ağzı yaralarına önlem alınabilir.

Rahim Ağzında Yara Varken İlişkiye Girilir Mi?

Rahim ağzı yarası genelde ağrılı bir yaradır. Aynı zamanda zaman zaman akıntıya da neden olduğu için gün içinde daha rahatsız ve huzursuz hissedilmesi muhtemeldir. Fakat rahim ağzı yarası kimi zaman da pek dikkat edilecek boyutlarda olmayabilir. Bu da herhangi bir cinsel ilişki yaşadıktan sonra partnere bulaştığında fark edilen bir durumdur. Bu yüzden rahim ağzı yarası varken olabildiğince cinsel ilişkiye girilmemeye dikkat edilmelidir. Korunma yöntemleri uygulanmış olsa bile, bu ilişki sırasında kanamalar daha da tetiklenerek kişiyi mağdur bırakabilir. Özellikle tedavilerden sonra daha çok dikkat edilmesi gerekir.

Yakma işleminin ardından ilk 1 ay, en azından deri kendini yenileyene kadar cinsel ilişkiye girilmemesi daha sağlıklı olur. Yapılan muayeneler sonucunda rahim ağzı yarasının geçtiğinden emin olduktan sonra tekrar cinsel ilişkiye girilebilir.

Aynı durum dondurma işleminde de geçerlidir.

Fakat loop operasyonunda tahriş daha az olduğu için iyileşme süresi kısadır. Bu operasyonu geçirdikten sonra ilk 1 hafta daha özenli davranılması gerekir. Fakat olası bir rahim ağzı yarası oluşmaması adına alınacak önlemler için mutlaka uzman bir doktora danışmak faydalı olur.