Saç dökülmesinin nedenleri

Saç dökülmeleri ; kansızlık, beslenme bozuklukları, vitamin ve mineral eksiklikleri, ağır hastalıklar, hormonal düzensizlikler (tiroid,östrojen, testosteron) ve bazı ilaç kullanımlarından sonra görülebilir , fakat çoğu saç dökülmesi vakası bir nedene bağlanamaz.

Ailesel yatkınlık (genetik) en sık görülen sebep olmakla beraber ; stres, mantar enfeksiyonları ve kalitesiz bakım ürünlerinin kullanılması dökülmeyi etkileyerek arttırabilmektedir.

Saç dökülme alanları erkeklerde başın ön, üst ve tepe kısmında görülür ve değişik genişlikte olabilir. Çoğu kişide ileri yaşlara kadar başın her iki yanında ve ensede dökülmeyen alanlar kalır.

Kadınlarda ise yaygın seyrelme tarzında dökülmeye daha sık rastlanır bölgesel dökülme daha nadir olarak görülür.

Saç dökülmesi genellikle otuzlu yaşlara doğru başlar ve elli yaşın üstünde erkek nüfusunun hemen hemen yarısında görülür. Günümüzde saç dökülme problemi özellikle genetik yatkınlığı olan kişilerde 20 li yaşların başında sıkça görülmektedir. Başlama yaşı ne kadar erken olursa dökülme o kadar fazla ve geniş alanda olur.

Androjenetik Alopesi (Erkek Tipi Saç Dökülmesi )

Androjenetik saç dökülmesi tüm dünyada erkek ve kadınlarda en sık görülen saç dökülmesi tipidir. Androjenik saç dökülmesi, erkek tipi saç dökülmesi olarak da adlandırılır. Saç dökülmesinin temel sebebi erkeklik hormonlarının (androjenler) genetik olarak hassas saç kökleri üzerindeki olumsuz etkileridir. Başın ön , orta ve tepe kısmındaki saçlar androjenlere duyarlıdır ve bu sebepten dolayı belirtilen bölgelerde dökülme olayı gerçekleşir. İki kulak arası ense bölümündeki saç kökleri ise androjenlerin etkilerine dirençli oldukları için bu bölgede dökülme gözlenmez. Bu sebeple saç ekimi işleminde saç kökleri bu bölgeden alınır ve nakledilen saç kökleri dökülmez.

"Erkek tipi saç dökülmesi" olarak adlandırılsa da, androjenetik saç dökülmesinden kadınları da etkileyebilir ve aynı zamanda kadınlarda da en sık görülen saç dökülmesi tiplerindendir.

Hastaların çoğunda kan androjen seviyeleri normaldir. Kanda androjen yüksekliği belirlenmiş ise, androjen üreten tümör yönünden araştırmak gereklidir. Kadınlarda androjen üreten organlar yumurtalıklar ve böbreküstü bezlerdir. Polikistik over sendromu gibi hiperandrojeneminin diğer belirtilerinin görüldüğü tablolarda androgenetik alopesi sık görülür. Kısacası androgenetik alopesi bulunan kadınlarda hormonal bozukluklar veya androjen üreten tümörler açısından tetkik etmek önemlidir.

Telojen Effluvium

Kıl döngüsündeki karışıklık ve telogen dönemdeki kıl oranındaki artışa bağlı gelişen ve tüm saçlı deriyi kapsayan saç kaybıdır. Herhangi bir yaşta olabilir. Kadınlarda daha sık rastlanır. Bu tip saç dökülmesi, bazı stres olaylarını takiben meydana gelir. Ani ve şiddetli stres dökülen saçların sayısında artışa neden olmaktadır. Saç dökülmesine neden olan stresin kaynağı doğum yapmak, hamileliği sona erdirmek, doğum kontrol hapları kullanmaya başlamak veya son vermek, menopoz öncesi dönem, diyet ilaçları, bazı duygusal sorunlar vs. olabilir. Bu olaylar saçın dinlenme evresinde geçirdiği süreyi kısaltır ve bu evreyi takiben çok sayıda saç dökülür. Genellikle geri dönüşüm mümkündür.

Trikotillomani

Kişinin psikolojik problemlerine bağlı olarak, saçlarını çekerek kendi kendine oluşturduğu sınırlı saç kaybıdır. Kadınlarda daha sık görülür. Sıklıkla alın bölgesinde yerel kıl kaybı alanları şeklinde karşımıza çıkar. Düzensiz şekilli bu alanlarda henüz çekilebilecek kadar uzamamış yeni kıllar görülür. Altta yatan psikolojik sebep ortadan kaldırılmadan , saç ekimi işlemi önerilmez.

Alopesi Areata

Saç kıran olarak da bilinen alopesia areata en çok genç ve orta yaşlı erişkinlerde görülür. Çoğu hasta kendiliğinden iyileşir ve özel bir tedavi gerektirmez. Bu hastalığın nedeni tam olarak bilinmese de, hastanın kıl folikülünün iç veya dış uyarılara karşı duyarlı olması, psikolojik stres , tiroid hastalıkları gibi hormonal problemler , deri hastalıkları bu tip saç dökülmesinin olasılığını artıran etkenlerdir.

Hastalığın seyri önceden belirlenemez. Kıllar genellikle daha açık renkte tekrar büyürler. Hastaların yarısından daha azında tekrar büyüme gerçekleşir ve beş yıl süreyle tekrar oluşmaz. Hastalığın seyrini ve geleceğini kötü etkileyen faktörler arasında; hastalığın erken yaşta başlaması, hastalığın yaygınlığı, uzun süredir devam etmesi yer alır. Sakal, kaş, kirpik gibi kıllı alanlarda da bu tip dökülmeye sık rastlanır. Bu hastalarda saç ekimi işlemi uygulanabilmektedir.

Anajen Effluvium

Anajen Effluvium radyasyona veya bazı kimyasal maddelere maruz kalan kişilerde meydana gelen ani saç dökülmesidir. Bu tip saç dökülmesi en çok kanser hastalarına uygulanan kemoterapi veya radyoterapilerden sonra görülmektedir. Bu vakalarda saç kökleri dinlenme evrelerini atlar ve maruziyeti takiben 1-3 hafta içinde ani saç dökülmesi meydana gelir.

Kemoterapinin neden olduğu saç dökülmeleri çoğunlukla geri dönüşümlüdür, radyoterapinin neden olduğu saç dökülmelerinde geri dönüşüm çok nadirdir.

Sorularınız ve görüşleriniz için: erkutozdamar@mynet.com