BİZE ULAŞIN
Sigorta primi, sigortanın işlemeye devam etmesi amacı ile ödenmesi şart olan bir rakamdır. Çalışanların maaş ödemeleri sırasında sigorta primleri de ödenir. Prim ödemeleri kesildiği zaman sigorta da kesilmiş olur. Ödemelerin tutarları ve dilimleri değişiklik gösterir. 4A ya da 4B kapsamında sigortalı olanların prim oranları farklıdır. İşverenlerin ya da kendi işinin sahibi olan kişilerin önde gelen giderlerinden bir ide sigorta primleri ödemeleridir. Çalışanlar için işveren tarafından çalışanın brüt maaşı üzerinden hesaplanarak ödenen sigorta primlerinin taban puanları 2023 yılı için belirlenmiş ve devlet tarafından bildirilmiştir. Buna göre taban tutar 3.577 TL iken en yüksek rakam asgari ücretin yaklaşık olarak yedi katıdır.
Sigorta primleri oranları ve miktarları her yıl değişiklik gösterir. Ancak hesaplamak için kullanılan yöntem aynıdır. Primler, çalışan kişilerin brüt maaşları ve ek ödemelerine göre hesaplanır. Brüt miktar ile belirlenen prim oranları çarpılarak ödenecek sigorta primi rakamına ulaşılır. İndirimsiz olarak hesaplanan sigorta primleri aylık maaşın brüt halinin % 37,5’i kadardır. Buna göre oranlar ortalama olarak şu şekildedir:
SGK prim tablosuna göre özel sektörde günlük olarak taban kazanç sınırı ve tavan kazanç sınırı bulunur. Prim tablosunda sigorta kolları, işveren payı, sigortalı payı bulunur. Bu payların oranlarına göre otuz günlük sigorta primi hesaplanır. Tablodaki oranlar 4A, 4B ya da 4C çalışanlara göre farklılık gösterir. Özel sektörde günlük taban sınırı 119,25 TL iken tavan sınır 894,35 TL'dir. Aylık taban kazanç 3.577 TL iken tavan sınır 26.831 TL'dir. İsteğe bağlı sigortalılar için de özel sektör rakamları geçerlidir. Asgari ücretle çalışan kişinin 30 günlük prim ücreti 956,47 TL'dir. Bir işte çalışmayan ancak GSS ödeyenler ise aylık 107,33 TL öder.
| Sigorta Kolları | Sigortalı Payı (%) | İşveren Payı (%) | Toplam (%) |
|---|---|---|---|
| Kısa vadeli sigorta kolları primi | 0 | 2 | 2 |
| Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi | 9 | 11 | 20 |
| Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi (Fiili hizmet zammı uygulanan işyerleri için) | 9 | 12 - 14 | 21 - 23 |
| Genel sağlık sigortası primi | 5 | 7,5 | 12,5 |
| Toplam | 14 | 20,5 - 23,5 | 34,5 - 37,5 |
| Sigorta Kolları | Toplam (%) |
|---|---|
| Genel sağlık sigortası primi | 2 |
| Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi | 20 |
| Genel sağlık sigortası primi | 12,5 |
| Toplam | 34,5 |
| Sigorta Kolları | Toplam (%) |
|---|---|
| Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi | 20 |
| Genel sağlık sigortası primi | 12 |
| Toplam | 32 |
Sigortalılık durumunun zorunluluğu part time çalışan yarı zamanlı elemanlar için de geçerlidir. Bu tür yarı zamanlı çalışanların, işveren tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna Kısmi istihdam ya da puantaj kodları ile bildirilmesi gerekir. Çalışanların sözleşmeleri aylık ücret üzerinden yapılmış olursa 30 günlük sigortalı bildirimi yapılmalıdır ve ödenecek olan ücret brüt asgari tutardan daha düşük tutulamaz.
Yarı zamanlı çalışan kişilerin SGK prim hesaplaması çalışanın bir aylık süre içindeki toplam çalışma saati üzerinden yapılır. Toplam çalışma saati 7,5’e bölünür. Bunun nedeni 7,5 günlük yasal çalışma süresi olmasıdır. Örnek olarak bir ay içinde 90 saat çalışan bir yarım zamanlı (part time) çalışanın prim ödeme miktarını bulabilmek için şu formül uygulanır: 90 / 7,5 = 12
1 ay içinde 15 gün boyunca çalışma durumu olan yarım zamanlı çalışanlar, geri kalan 15 gün için isteklerine bağlı olarak sigorta primi ödeyebilirler. Bu sayede çalışma süreleri 30 güne tamamlanmış olur. Ancak %35,70 TL’nin yaklaşık % 32’si kadar prim tutarının 15 gün içinde ödenmesi gerekir. Part time çalışanların sigorta primi ödemelerinin nasıl ve ne koşullarda yapılması gerektiği bilgisi Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nde yer alan 101. maddesindeki 3. ve 4. fıkralarda açıklanmıştır. Buna göre 4857 sayılı İş Kanunu’na istinaden yarı zamanlı çalışanın çalışma süresi hesaplanır. Hesaplamalarda 8 saat ya da 7-5 saat sürenin altında kalan çalışmalar ise 1 gün şeklinde kabul edilir.
