AHMED YUNUS - Sudan Devlet Başkanı Ömer el-Beşir'in başkanlık süresinde geri sayım başladı. Devlet Başkanlığı'nda ikinci dönemini bitirmek üzere olan Beşir'in anayasaya göre bir daha aday olamaması, anayasa değişikliği tartışmalarını beraberinde getirdi.
Darbeyle yönetime geldiği 1989'dan devlet başkanı seçildiği 2010 yılına kadar geçen süre sayılmadığı takdirde, anayasanın 5'er yıllık iki dönem seçilme hakkı verdiği Beşir'in, 2020 yılında yönetimden çekilmesi gerekiyor. İkinci kez göreve geldiği 2015 yılı seçimleri öncesinde başkanlık görevinden yorulduğunu, 2020 sonrasında yeni adaylara yer açacağını belirten Beşir'e, üçüncü dönem de seçilebilme hakkı vermesi için anayasa değişikliği yönündeki talepler yüksek sesle dile getirilmeye başlandı.
İktidardaki Ulusal Kongre Partisi liderlerinden ve Beşir'in eski basın sekreteri Ubey İzzeddin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, partisinin anayasal düzenleme şeklinde bir karara varmadığını ancak tüm ihtimallerin masada olduğunu söyledi.
Anayasa şimdiki haliyle uygulanmaya devam ederse Beşir'in üçüncü dönem tekrar aday olamayacağını belirten İzzeddin, "Ancak yeni bir anayasa hazırlanırsa, bu sayacı sıfırlamak olur." dedi.
İzzeddin, "Partiler ve ulusal diyaloğa katılan silahlı hareketler, 2019'dan önce yeni bir anayasa hazırlanmasını gerekli görürse Beşir'in yeni anayasaya göre ilk kez aday olma hakkı olur." ifadelerini kullandı.
Sosyal medyada dile getirilen Beşir'in yeniden başkan olması taleplerini de değerlendiren İzzeddin, vatandaşların tercihlerini beyan hakkının bulunduğunu söyledi.
ABD'nin Sudan'a yönelik ekonomik yaptırımları kaldırması ve bu sürecin başarıyla yönetilmesi nedeniyle insanların Beşir konusunda ısrarcı olduğunu kaydeden İzzeddin, "Bazıları, mevcut başkanı değiştirmeden önce Sudan'ı dört bir yandan saran sorunlarla baş edebilecek bir başkan yetiştirmek gerektiğini düşünüyor." diye konuştu.
Siyasi analist ve Beşir'in damadı Muhammed Latif de "Anayasa değişikliği ihtimali mümkün. Çünkü parlamentondaki çoğu sandalye iktidar partisine ait. Bu vekiller de Beşir'e üçüncü dönem hakkı verebilir. Beşir gerçekten yeni dönemde partinin başkan adayı olabilir." ifadelerini kullandı.
- "Yapılacak herhangi bir düzenleme anayasaya aykırı"
"Şimdi Reform Hareketi" Partisi yetkililerinden Usame Tevfik ise "Başkan için anayasa değişikliği boş iş. Hakkında Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) tutuklama kararı var. Beşir'in yerinde olsaydım, bu davalar varken adaylıktan çekilirdim." dedi. Tevfik, UCM'nin davayı Beşir'in "Eski Devlet Başkanı" olmasını engelleyecek şekilde hazırladığını, davaya göre Beşir'in devlet başkanı olarak kalması gerektiğini söyledi.
Hasan Turabi'nin kurduğu Sudan Halk Kongresi Partisi Başkanı Kemal Ömer de geçici anayasaya yapılacak herhangi bir düzenlemenin anayasaya aykırı olduğunu ifade etti.
"Anayasada yapılan düzenlemeler, anayasa Ulusal Kongre Partisi'ninmiş gibi bir izlenim veriyor. Ancak her şey hazır. Çünkü parlamentonun yüzde 90'ından çoğu Beşir'in partisine ait." ifadesini kullanan Ömer, herhangi bir anayasa değişikliğinin, ülkedeki siyasi tıkanıklığı büyüteceğini, siyasi tırmandırmanın önünü açacağını söyledi.