"Tehlikeli atıklar kansere yol açıyor"
ANKARA (İHA) - Çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe, Türkiye'de 2004 yılında ortaya çıkan atık miktarının 1.2 milyon ton ve bu atıkların uzun vadede insanlar üzerinde kanser gibi hastalıklara sebep olduğunu, ancak buna rağmen bazı sanayiciler tarafından tehlikeli atıkların alıcı ortamlara doğrudan verilebildiğini söyledi.
Bakan Pepe, AK Parti Balıkesir Milletvekili Turhan Çömez'in, "Zehirli atıkların berterafına ve çevreye etkilerine" ilişkin yazılı soru önergesini cevaplandırdı. Pepe, Türkiye'de ortaya çıkan tehlikeli atık miktarının 2004 yılı TÜİK verilerine göre 1.2 milyon ton olduğunu belirterek, Türkiye'de oluşan tehlikeli atıkların bir kısmı geri kazanım tesislerine ve bir kısmı da İzmit'te kurulu bulunan İzmit Atık ve Artıkları Yakma ve Değerlendirme A.Ş (İZAYDAŞ) gönderildiğini hatırlattı.
İZAYDAŞ'ın bir adet tehlikeli ve tıbbi atık yakma tesisi ve bir adet düzenli depolama tesisine sahip olduğunu ve yakma kapasitesinin yıllık 35 bin ton, düzenli depolama tesisinin ise 790 bin metreküp kapasite olduğunu kaydeden Pepe, şöyle devam etti:
"Tehlikeli atık geri kazanım ve berteraf tesisleri Bakanlığımızdan lisans almakla yükümlüdür. Lisans alan tek bertaraf tesisi İZAYDAŞ olmakla birlikte lisans almış geri kazanım tesisleri mevcuttur. Lisans alan geri kazanım ve bertaraf tesisleri ise belli periyotlarda çalışanlarına ilişkin verileri Bakanlığımıza göndermektedir. Ayrıca, tehlikeli atık üreten tesisler her yıl atık beyan formuna güncelleyerek Bakanlığımıza göndermek zorundadır."
Bakan Pepe, Türkiye'de oluşan tehlikeli atıkların bir kısmı geri kazanım tesislerine, bir kısmı da İZAYDAŞ'a gönderilerek berteraf edildiğini, ayrıca lisans almış geri kazanım tesislerinin de sayısının 59 olduğunu hatırlatarak, bu tesislerde genellikle enerji üretimi için başlıca yakıt olarak veya başka şekillerde kullanma, metal ve metal bileşiklerinin ıslahı, geri dönüşümü, solvent ıslahı, solvent olarak kullanılmayan organik maddelerin ıslahı, kullanılmış yağın yeniden rafine edilmesi veya diğer tekrar kullanımları gibi metotları uygulanarak tehlikeli atıkların geri kazanımı ve geri dönüşümünün yapıldığını ifade etti.
Çevre Kanunu ve buna bağlı çıkarların tüm yönetmeliklerde atıkların alıcı ortama bırakılmalarının yasak olduğunun belirtilmesine rağmen bazı sanayiciler tarafından tehlikeli atıkların alıcı ortamda doğrudan verildiğini vurgulayan Pepe, tehlikeli atıkların toksik olmaları nedeniyle insan sağlığı üzerinde olumsuz etkiler bıraktığını ve bu atıkların akut etkileri nedeniyle uzun vadede kanser gibi hastalıklara sebep olabildiğini kaydetti.
Pepe, çevreye ilişkin bir çok konuda olduğu gibi usulsüz olarak doğaya bırakılan atıklara ilişkin hususları da içeren 5491 sayılı Çevre Kanunu'nda Değişiklik yapılmasına Dair Kanun'un 26 Nisan 2006 tarihinde TBMM'de kabul edildiğini hatırlatarak, "Söz konusu kanunun 14. maddesinde idari nitelikteki cezalar yer almaktadır. Ayrıca bu maddede öngörülen ceza miktarlarını on katına kadar artırmaya Bakanlar Kurulu yetkili olup, idari yaptırım kararlarını verme yetkisi Bakanlığımıza aittir. Ayrıca, Kanun'da adli nitelikte cezalar da yer almakta olup, Kanun'da yer alan hükümlere aykırı hareket edenler 6 aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacaktır" dedi.
