ANKARA (ANKA)- Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (TELKODER), şehiriçi telefon görüşmelerinde Türk Telekom tekelini kaldırarak, alanı rekabete açmayan Telekomünikasyon Kurumu'nu dava etti.
Danıştay'a açılan davada, TELKODER'in şehiriçi telefon hizmetinde özel sektöre lisans verilmesi için yaptığı başvuruyu zımmen reddeden Telekomünikasyon Kurumu'nun bu kararının yürütmeyi durdurma istemli olarak iptali talep edildi. Dava başvurusunda, Türk Telekom görüşme trafiğinde, şehiriçi görüşmelerin toplam içindeki payının yüzde 50 ve yıllık kontör sayısının 38 milyar olduğu bildirildi. Yıllık 4 milyar doları aşkın gelir elde eden Türk Telekom'un bu gelirinin 1.4 milyar dolara karşılık gelen yüzde 36'sının şehiriçi görüşmelerden kaynaklandığı kaydedilen başvuruda, Türk Telekom'un gelirlerinin yüzde 63'ünü, sabit ücret ile şehir içi görüşmelerden elde ettiğine dikkat çekildi.
"LİSANS İSTEDİK, KURUM VERMEDİ"
TELKODER avukatı Gökhan Candoğan tarafından Danıştay 13. Dairesi'nde 18 Temmuz'da açılan davanın dilekçesinde, TELKODER tarafından, 20 Mart 2007 tarihinde Telekomünikasyon Kurumu'na başvurularak, Türk Telekom'un telekomünikasyon hizmetleri alanındaki tekel hakkının yasa hükmü ile sona erdirilmesinin üzerinden üç yılı aşkın bir süre geçmiş olmasına karşın, sektördeki serbestleşmenin tamamlanması için öncelikli ve vazgeçilmez önemde olan "şehir içi telefon hizmeti"nin rekabete açılması yönünde işlem tesis edilmediğinin ifade edildiği belirtildi. Başvuruda, bu konunun davalı idare 2006 çalışma planında "tamamlanacak işler" arasında sayılmasına rağmen hala bir sonuç alınamamış olmasının yerinde olmadığı belirtilerek, gerekli lisans işlemleri ile numara tahsisinin yapılması isteminde bulunulduğu anlatıldı.
60 günlük yasal süre içerisinde, başvuruya bir yanıt verilmediği ifade edilen dava dilekçesinde, dava ile Dernek üyesi UMTH (Uzak Mesafe Telefon Hizmeti) lisansı bulunan şirketlere "şehiriçi telefon hizmeti sunma" hakkının tanınması-lisans verilmesi istemli yasal başvuruyu, yasal süre içerisinde yanıtlamayarak zımnen reddeden Telekomünikasyon Kurumu idari işleminin iptali istendi.
406 sayılı yasanın pek çok hükmü ile, telekomünikasyon hizmet alanında, serbestleşmenin tamamlanarak rekabetin sağlanması ve bu yolla ücretlerin makul seviyelere indirilmesinin hedeflendiği vurgulanan dava dilekçesinde, yasanın Telekomünikasyon Kurumu'na verdiği yükümlülüklerin yanı sıra Kurumun serbestleşmenin tamamlanması için bu kapsamda düzenlemeleri bulunduğuna işaret edildi.
Düzenlemelere karşın, şehiriçi telefon görüşmelerinin rekabete açılmamasının, sektörde tam rekabetin sağlanması amacına ulaşmaya ciddi bir şekilde engel olduğu kaydedilen dava dilekçesinde, "Davacı dernek üyelerinin (UMTH işletmecileri) illerarası/uluslararası görüşme hizmetini verebilmeleri, sektördeki fiili tekel/etkin piyasa gücü konumuna sahip Türk Telekom'la ciddi bir rekabet içinde olabilmelerini sağlamamaktadır" denildi.
TELEKOM ŞEHİRİÇİNDEN 1.4 MİLYAR DOLAR KAZANIYOR
Türk Telekom'un sunduğu hizmetler itibariyle görüşme trafiği ayrıştırması yapılan dava başvurusunda, şehiriçi görüşmelerin toplam içindeki payının yüzde 50 ve 2006 yılına ilişkin kontör sayısının 38 milyar olduğu bildirildi. Cep telefonlarının yüzde 29, şehirlerarası görüşmelerin yüzde 17, uluslararası görüşmelerin yüzde 4 pay aldığının altı çizilen dilekçede, söz konusu trafik çerçevesinde Türk Telekom'un yıllık geliri hesabına da yer verildi. Yıllık 4 milyar doları aşkın gelir elde eden Türk Telekom'un bu gelirinin 1.4 milyar dolara karşılık gelen yüzde 36'sının şehiriçi, yüzde 21'inin cep telefonu arama. Yüzde 13'ünün şehirlerarası, yüzde 3'ünün uluslararası görüşmelerden geldiği, yüzde 27'sinin de sabit ücretten kaynaklandığı belirtildi.
GELİRLERİN YÜZDE 63'Ü ŞEHİRİÇİ VE SABİT ÜCRETTEN
Türk Telekom'un gelirlerinin yüzde 63'ünü, sabit ücret ile şehir içi görüşmelerden elde ettiğine dikkat çekilen dilekçede, "Türk Telekom'un gelirlerinin önemli bir kısmın elde ettiği 'şehiriçi görüşme' alanında tekel konumunu sürdürmesi, sektörün serbestleşmesi sürecinin önündeki en önemli engeldir" denildi. Türk Telekom'un son tarifesinin Danıştay 13. Dairesi tarafından hukuka aykırı bulunarak, yürütmesinin durdurulduğu anımsatılan dilekçede, şu değerlendirmede bulunuldu:
ŞEHİRİÇİ REKABETE AÇIK OLSA TARİFE BÖYLE ÇIKMAZDI
"Anılan tarife ile Türk Telekom, tekel olduğu şehiriçi telefon görüşme ücretlerini yüksek bir oranda arttırırken, rekabetin olduğu şehirlerarası/uluslararası telefon görüşmelerinde yüksek bir indirime gitmek istemiştir. Oysa, sektörde rekabetin tam anlamıyla sağlandığı, şehiriçi telefon hizmetlerinin de tüm işletmecilere açıldığı bir ortamda, Türk Telekom'un böylesi bir tarifeyi gündeme getirebilmesi söz konusu olamayacaktır."
Dilekçede, Telekomünikasyon Kurumu'nun şehiriçi telefon hizmetinin tüm işletmecilere açılması-lisans verme sürecinin başlatılması konusunda gerekli işlemleri yapmaması nedeniyle, sektörde etkin piyasa gücü konumunu elinde bulunduran Türk Telekom'un rekabeti önleyici girişimlerde bulunduğu, telefon hizmetlerinin tüketicinin yararına olacak bir şekilde kaliteli ve düşük bir bedel ile sunulmasını engellediği öne sürülerek şu istemde bulunuldu:
"Bu durum gerek davacı dernek üyesi işletmecilerin gerekse de 20 milyona yakın abonenin aleyhine olduğundan, öncelikle davalı idarenin savunması alınıncaya kadar, akabinde de dava sonuna kadar yürütmenin durdurulmasını talep zorunluluğu doğmuştur. Davacı Dernek üyesi UMTH lisansı bulunan şirketlere 'şehiriçi telefon hizmeti sunma' hakkının tanınması/lisans verilmesi istemli yasal başvuruyu, yasal süre içerisinde yanıtlamayarak zımnen reddeden davalı idare işleminin iptaline, açık hukuka aykırılık ve giderilmesi mümkün olmayan maddi zararlar nedeniyle, öncelikle davalı idarenin savunması alınıncaya kadar, akabinde de, savunma süresi kısaltılarak dava sonuna kadar yürütmenin durdurulmasına dileriz."
TELEKOM 2006 YILI GÖRÜŞME AYRIŞTIRMASI
Tür Kontör sayısı(milyar) Payı(%)
Şehiriçi 38 50
Şehirlerarası 14 17
Uluslararası 3 4
GSM 22 29
TOPLAM 77 100**/
TELEKOM 2006 YILI GELİR AYRIŞTIRMASI
Tür Gelir($) Oran(%)
Şehirlerarası 505.000.000 13
Uluslararası 127.000.000 3
Şehiriçi 1.436.000.000 36
GSM 830.000.000 21
Sabit Ücret 1.120.000.000 27
TOPLAM 4.018.000.000 100**