Times: "Türkiye doğru olanı yaptı"

LONDRA (İHA) - İngiliz basınında bugün, Papa 16. Benedict'in yarın başlayacak Türkiye ziyareti ve öncesinde hedef olduğu protestolar öne çıktı.

BBC'nin Türkçe internet sitesi "http://www.bbc.co.uk/turkish/" adresinde yer alan basın özetlerine göre, pazar günü Saadet Partisi öncülüğünde İstanbul'da düzenlenen 20 bin kişinin katıldığı protesto gösterisine ilişkin fotoğraflar, Papa'nın ziyaretinin gergin geçeceği yorumlarıyla birlikte sunuldu. Konuyu başyazısında değerlendiren Independent gazetesi, "Sembolizm ve tehlikelerle yüklü ziyaret" başlığı altında şu görüşlere yer verdi: "Papa 16. Benedict'in Türkiye'yi ziyaret etmekle ne kadar cesur bir adım attığını kimse inkar edemez. Hele de Müslüman dünyası ile Batı arasında gerilimin iyiden iyiye arttığı, birçok Türk'ün Papa ve genel olarak Avrupa'ya, en hafif tabiriyle kızgın olduğu bir dönemde. Ziyaret boyunca bütün dünyanın cevabını arayacağı soru şu olacak; 'Papa, Türkiye'nin Batı ile giderek artan anlaşmazlıklardan doğan öfkesini yatıştırmaya mı çalışacak, yoksa bunu daha da körüklemeyi mi seçecek?"

Independent bu soruya bir karşılık vermiyor. Bunun yerine, hem Papa'ya hem de Türkiye'ye şu önerilerde bulunuyor: "Bu, semboller ile yüklü bir ziyaret olacak. Papa'nın da ev sahiplerinin de, doğu ile batı arasında medeniyetler çatışmasının kaçınılmaz olduğu şeklindeki yaygın görüşün kuvvetlenmesini sağlayacak en ufak bir harekette bulunmaması hayati önemde. Türklerin ılımlı çoğunluğu şunu iyi anlamalı, Papa'nın kışkırtması olarak gördükleri bu durum karşısında büyüklük göstermeleri, kendilerine duyulan büyük güveni daha da artıracaktır. Papa ise ev sahiplerini, ülkedeki hıristiyanların taleplerini içeren listeyi sunmak için değil, dostluk amacıyla Türkiye'yi ziyaret ettiğine ikna etmelidir."

Independent gibi Times gazetesi de Papa 16. Benedict'in Türkiye ziyaretini başyazısında değerlendirdi. Bu ziyarette iki tarafın da diplomatik becerilerinin bir sınavdan geçeceğini anlatan gazete haberine şöyle devam etti: "Papa'nın görünürdeki amacı, hıristiyanlar için önemli dini mekanları ziyaret etmek ve Ekümenik Rum Ortodoks Patriği Bartolomeos ile görüşerek dünyadaki bir milyar Katolik ile 250 milyon Ortodoks Hıristiyan'ı yakınlaştırmanın yollarını aramak. Ancak asıl amacı, Vatikan ile İslam alemi arasında zedelenmiş ilişkileri tamir etmek ki bu, Papa'nın sözlerinden çok bunlara yönelik aşırı tepkinin sonucu."

Papa'nın islam'a ilişkin yorumları

Times, bunu başarmanın pek de kolay olmayacağını belirtiyor. Times, Papa'nın İslam dini ile ilgili sözlerini ve karşılaştığı tepkileri de şu satırlarla yorumladı:

"Tepkinin büyük bölümü, Müslümanları batıya karşı kışkırtma arayışında olan İslamcılardan geldi. İslam dünyasında büyüyen paranoya ve Batı dünyasının Ortadoğu'daki politikaları ile ilgili öfkeyi kullandılar. Papa ise doğru olanı yaptı ve polemiğe girmedi. Bunun yerine üzüntüsünü ve İslam'a duyduğu saygıyı dile getirdi. Türkiye'de doğru olanı yaptı ve ziyaretin iptal edilmesine yönelik çağrılara kulak asmadı. Ancak 16. Benedict'in Papa olmadan önce söylediği, dini ve kültürü nedeniyle Türkiye'nin Avrupa Birliği (AB) üyeliğine karşı çıkan sözleri, Türkiye'nin durumunu daha tartışmalı hale getirdi. Papa bu konuda haksız. En azından, bu iki kültürün bir arada yaşayamayacağı tezine inanmadığını dile getirmelidir."

Times'a göre, Papa 16. Benedict'in Türkiye ziyaretinin en tartışmalı bölümlerinden biri de Fener Rum Patriği Bartholomeos ile görüşmesi olacak. Gazete gerekçelerini şöyle sıraladı: "Türkiye laik bir devlet olsa da, 500 yıl boyunca Halife'ye ev sahipliği yapmış bir ülke. Ayrıca hem komşularında hem de sınırları içinde yeniden canlanan İslam'ın baskısını üzerinde hissetmektedir. Bu durum, Papa'nın Bartholomeos ile görüşmesini bir hayli tartışmalı hale getiriyor. Ekümenik Patrik, Ortodoks kiliseleri içinde 'eşitler arasında birinci' sayılır. Ancak Türkiye'deki konumu hassas, çok dikkatli olmasını gerektiren bir konumdur. Bu ülkedeki hıristiyanların sayısı birkaç bin ile sınırlı ve giderek daha fazla rahatsız ediliyorlar. Bin yıllık ayrılığın ardından, Ortodoks kilisesi ile yeniden yakınlaşma bu açıdan bir hayli zor olacaktır."

Daily Telegraph, Papa 16. Benedict'in Türkiye ziyareti öncesi dün İstanbul'da yapılan protesto gösterisinden bir fotoğrafa ilk sayfasında yer verdi. Gazetenin köşe yazarlarından Janet Daley ise bu ziyaret vesilesiyle Batı ile İslam arasındaki gerilimin kökenlerini irdeledi. "Papa yarın Türkiye'ye gittiğinde, Türklerin 1683'te Viyana'da aldığı yenilgi İslam'ın Avrupa'yı fethine nokta koyduğundan bu yana, İslam ile Batı arasındaki en alevli çatışmayı simgeliyor olacak. Almanya'da yaptığı bir konuşmada, İslam'ın aklı dışladığı, Hıristiyanlığın ise aklı inancın merkezine yerleştirdiği yolundaki sözleri bir tartışma başlatma amacı taşıyordu. Ayrıca hiçbir Batılı hükümetin kendine sormaya cesaret edemediği bir soruyu ortaya atıyordu; 'Özgürlükçü bir demokrasi, özgürlükçü olmayan bir dini azınlık ile nasıl baş edebilir?"

Daily Telegraph köşe yazarı Janet Daley bu sorunun cevabını bulabilmek için çatışmanın kökeninde neyin bulunduğunu saptamak gerektiğini savunuyor. Bu sürecin İngiltere'deki yönetici sınıfın bazı kavramları yeniden gözden geçirmesini gerektirecek travmatik bir süreç olduğunu anlatan Janet Daley, sözlerine şöyle devam ediyor: "İlk olarak bir kenara bırakılması gereken, İslami terörizmin pragmatik, siyasi açıdan mantıklı yöntemlerle anlaşılabileceği varsayımıdır. Yani müzakere, ödün ve politika değişikliği gibi yöntemler. Bu düşünce biçiminin en kabul gören türü, Orta Doğu politikamızda değişikliğe gidilmesi durumunda, İslamcı terörü körükleyen unsurlardan en önemlisinin bertaraf edileceği varsayımıdır. Ancak İslamcı teröristlerin istediği, İsrail Filistin sorununa yaklaşımımızın değişmesi değildir. Onların saklamaya gerek duymadıkları asıl istekleri, hilafetin geri dönmesi, kokuşmuş Batı değerlerinin yok edilmesi ve Müslümanların yaşadığı tüm ülkelerde Şeriat'ın geçerli kılınmasıdır."