Uzaydaki Türk isimlerini biliyor musunuz?

Çanakkale (AA)- Güneş sistemindeki gök cisimlerinin ve üzerlerindeki yapıların adlandırılmalarında Türk isimleri de yaygın olarak kullanılıyor.

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Prof.Dr. Mehmet Emin Özel, Uluslararası Astronomi Birliğinin (IAU) belirli yıllarda gerçekleştirdiği genel kurul çalışmalarında, "isimlendirme alt komisyonu" sayılabilecek çalışma gruplarından gelen önerilerin görüşülüp, kabul edildikten sonra bu isimlerin resmiyet kazandığını söyledi.

İsimlendirmeleri kolaylaştırmak için uyulması gereken bazı genel kuralların olmasıyla birlikte, tarihi birikimin de önemli olduğuna işaret eden Prof.Dr. Özel, isimlendirmelerde politik ya da askeri isimlerin kullanılmadığını, ismin tek kelime ve kolayca okunabilirliğinin önem taşıdığını, 16 harften fazla olmaması gerektiğini
kaydetti. Prof. Özel, gezegen gibi sayıca az ve önemli gök cisimlerinin isimlendirilmesinde Roma mitolojisinin ön planda olduğunu, gezegenlerle ilgili daha ayrıntıda isimlendirmelerin genelde söz konusu gezegenin eski Yunan (Grek) ve Roma mitolojisindeki konumuna bakıldığını söyledi.

Mitolojideki Aşk Tanrıçasının adını taşıyan "Venüs" gezegenindeki yapıların yeryüzünde her ulustan tanınmış kadınlara atfedildiğinin kabul edildiğini anlatan Prof.Dr. Özel, bu kapsamda "Venüs" gezegeni üzerindeki kraterlerden ikisine tanınmış Türk kadın yazarlardan Halide Edip Adıvar ile 15. yüzyılda yaşamış şair Mihri Hatun'un adının verildiğini bildirdi. "Merkür" gezegenine ait ayrıntılı görüntünün yalnızca Amerikan uzay aracı Mariner-10 tarafından 1974-1975 yıllarında yapılan ziyaretlerde
elde edildiğini anımsatan Prof.Dr. Özel, bu uzay aracının yolculuğu sonunda ortaya çıkan krater ve yapılara tanınmış sanatkarların adlarının verildiğini, bu kapsamda Merkür'ün büyükçe kraterlerinden birine Mimar Sinan'ın adının atfedildiğini söyledi.

Prof.Dr. Özel, Mars gezegenindeki bir dizi küçük kraterlere yeryüzündeki bazı bölgelerin adının verildiğini, Hellespontos (Çanakkale Boğazı) Dağları, Tarsus Vadisi ve Arda Vadisi'nin bu gezegende yer aldığını bildirdi. Gök taşı isimler listesinde de Türkiye'den verilen 2 ad bulunduğunu belirten Özel, 1948 yılında Ankara Üniversitesi Astronomi Bölümünde öğretim üyesi olarak çalışan Alman Gök bilimci Prof. Reinmuth tarafından bulunan asteroide 'Ankara' adı verildi. 2003 yılında IAU'da görevli
Muazzez Kumrucu Lohmiller tarafından bulunan bir asteroide ise 'Dumlupınar' gemisinin adı kondu" dedi.