BİZE ULAŞIN
Çalışanlara ödenen ücretlerin nasıl muhasebeleştirildiği yaygın olarak araştırılır. Bu kapsamda ele alınması gereken konulardan biri de yıllık izin ücretinin bordroda nasıl gösterildiğidir. Ayrıca yıllık izin ücretinin bordroda hangi kısma eklenebildiği açıklandıktan sonra bu tutarın nasıl hesaplandığına da değinilmelidir. Böylelikle bir yıllık izin ücreti hesaplaması örneği üzerinden bu işlemde yer alması gereken değerlerin temel özelliklerine dikkat çekilebilir.
Senelik dinlenme hakkını kullanacak olan çalışanların bu konuda iş verenlerine bilgi vermeleri gerekir. Yıllık ücretli izin hakkının kullanılabilmesi amacıyla belge düzenlenmesi önem arz eder. Bu durumda gerek dinlenme hakkının süresinin belirlenmesi gerek ise iş sözleşmesi feshedildiği zaman sürenin ücrete dönüştürülmesi amacıyla belge düzenlenir. Yıllık izin ücreti muhasebe kaydının tutulması da bu bakımdan mühimdir.
Özellikle kullanılmayan yıllık izin ücreti bordroya yansıtılacağı zaman nasıl bir kayıt tutulduğu sıklıkla araştırılır. Bu bağlamda yıllık izin ücreti ödeme bordrosu örneği incelendiği zaman senelik dinlenme hakkına denk gelen ücretin nasıl gösterildiği öğrenilebilir. Ücret bordrosu örnekleri dikkate alındığı takdirde bu belgelerde yer alan detaylar aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Bir çalışanın iş sözleşmesi herhangi bir nedenden ötürü feshedildiği zaman kullanmadığı yıllık izin süresine denk gelen ücreti talep etmesi mümkündür. Ancak kullanılmayan senelik izin süresine denk gelen ücretin nasıl hesaplandığı ve ne zaman temin edilebildiği sıklıkla araştırılır. İş sözleşmesi feshedilen bir çalışanın yıllık izin ücretini kaç gün sonra alabildiği açıklanmalıdır.
İlgili kanun maddesinde de belirtildiği üzere iş sözleşmesi feshedilen bir çalışanın senelik izin ücreti iş akdi sonlandırıldığı gibi muaccel olur. Bu açıklamanın anlaşılır kılınması için örnek olay incelemesinin yapılması mümkündür: 10 Şubat 2023 tarihinde iş akdi sona eren bir çalışanın yıllık izin ücretinin 11 Şubat 2023 itibariyle muaccel olduğu söylenebilir. Çünkü sunulan örnekte de belirtildiği üzere yıllık izin ücreti direkt olarak ödenir.
İş sözleşmesi feshedilen bir çalışan için kullanılmayan senelik izin ücretinin kaç TL olarak hesaplanacağını öğrenmek önem arz eder. Bu nedenle yıllık izin ücreti hesaplama işlemi açıklanmadan önce ilgili hesaplamanın hangi değerlere bağlı olarak yapıldığı belirtilmelidir. Dolayısıyla "Yıllık izin net ücretten mi hesaplanır?" gibi sıklıkla sorgulanan sorulara yanıt sunulması önemlidir.
Yıllık izin ücreti hesaplaması yapılırken iş sözleşmesi feshedilen personelin son brüt maaşı dikkate alınır. Bu brüt maaşın günlük tutarı belirlendikten sonra kullanılmayan yıllık izin süresi ile çarpılır. Yani yıllık izin ücreti hesaplamasında net değil, brüt yani halk arasındaki adıyla çıplak maaşın dikkate alındığı hatırlatılmalıdır.
Senelik dinlenme hakkını kullanmayan bir kişinin iş akdi sona erdikten sonra bu süreye denk gelen ücreti almaya hak kazandığı bilinir. Bu doğrultuda yıllık izin ücreti hesaplamasında ön plana çıkan değerlerin sıralanmasında fayda vardır. Söz edilen değerler sıralanmadan önce ise pek çok kişinin aklına takılan birkaç detaya değinilmelidir. İlk olarak yıllık izin ücreti hesaplamasında brüt yani çıplak maaşın günlük tutarının belirlendiği hatırlatılmalıdır.
Bununla birlikte "Yıllık izin ücretinden hangi kesintiler yapılır?" sorusuna yanıt olan değerlerin de bu hesaplamada önemli yer tuttuğu belirtilmelidir. Çünkü senelik izin ücretinin net olarak hesaplanabilmesi amacıyla gelir ve damga vergisi ile SGK payı kesintilerinin yapılması gerekir. Bu değerlerin her birinin yer aldığı örnek senelik izin ücreti hesaplaması ise şu şekildedir:
