BİZE ULAŞIN
İngiliz gazeteleri bugünkü sayılarında da, Türkiye'nin önceki gün bir Rus savaş uçaığını düşürmesi ile ilgili haberlere ve analizlere geniş yer ayırmış.
Basın özetimiz için seçtiğimiz ilk yazı, Times gazetesinden. Times'ın başyazısının başlığı, "Uçurumun eşiğinde".
Gazete son gelişmelerin Soğuk Savaş'ın sona ermesinden bu yana NATO ile Rusya'yı ilk kez karşı karşıya getirebileceğini, iki tarafın da birbirleri yerine IŞİD'le savaşmayı öğrenmesi gerektiğini belirtiyor.
Times'a göre krizin merkezinde "Rusya ile müşterisi diktatör Beşar Esad arasındaki zehirli ilişki" var. Başyazıdan bazı satırlar şöyle:
"Rusya lideri, IŞİD'e karşı savaşıyor numarası yaparken, esasında Esad rejiminin muhaliflerini bombalıyor. Temel kaygısı, IŞİD yenildiğinde, örgütün boşluğunu diğer muhalif grupların doldurması ve bu grupların Esad'ın güçlü olduğu bölgeye saldırmaları. Rusya, Türkmen Tugayı'nı bombalıyor çünkü onu Esad'ı devirmekte kararlı olan Türkiye'nin kuklası olarak görüyor. Oysa Türkmenler hiçbir zaman Esad güçleri için ciddi bir tehdit oluşturmadı. Siyasi bir tavır için eziliyorlar."
'Rusya, uçuşa yasak bölgeyi önlemek istiyor'Times, Rusya'nın Türk hava sahasını ihlal ederek esasında NATO'nun hava savuna sistemlerini sınadığı görüşünde.
Gazete bu noktada Moskova'nın IŞİD'e yönelik hava saldırıları için NATO ile ortak bir komuta merkezi oluşturulması önerisine de şüpheyle yaklaşıyor, "Rusya'nın temel hedefi Esad'ı iktidarda tutmak" diyor.
Başyazı şu satırlarla noktalanıyor:
"Moskova, savaş uçağının Salı günü düşürülmesinin ardından Lazkiye dışındaki üssüne karadan havaya atılan yeni füzeler göndereceğini açıkladı. Bu cihatçıları yenilgiye uğratma yolunda atılmış bir adım değil. Zira IŞİD'in, düşürülecek uçağı yok. Moskova daha ziyade Türklerin uçuşa yasak bölge rüyasının hayata geçmesini önlemek istiyor. Suriye'nin geleceğinde etkili olmaya yönelik bir girişim bu.
"...NATO ile Rusya arasında benzer krizlerin çıkmasını önleme yolunda ne kadar çaba harcanırsa harcansın, bunlar Sayın Putin'in zarar verici hedeflerine ulaşma çabasını önlemeyecektir."
'Rusya, NATO'ya da mesaj veriyor'**Daily Telegraph** gazetesi de iç sayfalarındaki haberde, Rusya'nın Lazkiye açıklarına bir kruvazör gönderme ve yine Lazkiye'deki üssünde S-400 füzeleri konuşlandırma kararına değiniyor.
Gazete yaklaşık 400 kilometre menzili bu füzelerin, Türkiye-Suriye sınırında uçan her tür düşman uçağını düşürebilecek kapasitede olduğuna dikkat çekiyor.
Daily Telegraph, Rusya'nın bu kararı ile NATO'ya da mesaj verdiğini belirtiyor.
"Suriye'deki küçük bir tesis, NATO'nun güneydoğu kanadından önemli bir Rus üssüne dönüştü" diyor gazete.
'S-400'ler kolayca Türk hedeflerini vurabilir'**Independent** gazetesi de S-400 füzelerinin, Rusya'nın en modern hava savunma sistemi olduğunu ve Türkiye sınırından sadece yaklaşık 50 kilometre uzakta konuşlandırılacağını belirtiyor.
Gazetenin dikkat çektiği bir diğer nokta da bu füzelerin Türk hedeflerini vurabilecek kapasiteye sahip olmadı.
Independent'a konuşan savunma alanındaki yayınlarıyla tanınan IHS Jane's Weekly dergisinin Avrupa editörü Nick de Larringa da, Rusya'nın son adımı ile hava savunma kapasitesini önemli oranda artırdığını söylemiş ve eklemiş:
"Ruslar, gerilim büyürse Suriye'de kendilerini koruyabilecekleri mesajını vermeye çalışıyor."
'IŞİD'e karşı büyük koalisyon fikri çok iyimser'Financial Times gazetesi ise Türkiye ile Rusya arasında Suriye'nin kuzeyinde aracılar üzerinden bir savaş yürütüldüğünü ve bu mücadelenin ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerinin IŞİD'e yönelik hava saldırılarını da tehdit ettiğini belirtiyor.
Gazetenin yazarlarından David Gardner'a göre, mevcut koşullarda "IŞİD'e karşı büyük bir koalisyon oluşturmaktan bahsetmek, fazlasıyla iyimser bir senaryo".
"Küresel ve bölgesel güçlerin sonunda beraber hareket edip bir yöne doğru ilerilediklerini düşünenler olabilir. Ama bu doğru değil" demiş Gardner.
'Havlayan köpek ısırmaz' Guardian gazetesinin iç sayfalarındaki Shaun Walker imzalı analizin başlığı ise "Moskova öfkeli ama havlayan köpek ısırmaz".
Gazetenin Moskova muhabiri Shaun Walker, Kore Savaşı'ndan bu yana ilk kez NATO üyesi bir ülkenin, bir Rus savaş uçağını düşürdüğünü vurguluyor.
Walker analizine ise Rusya'nın resmi haber ajansı Sputnik'in Türkiye'yi, "NATO'nun hasta adamı" olarak nitelendirmesini ve "Erdoğan'ın çılgınlığı 3. Dünya Savaşı'na neden olabilir" uyarısında bulunmasını hatırlatarak başlıyor.
Ancak Walker'a göre bu söyleme karşın Rusya'nın satır aralarında Türkiye'ye verdiği mesaj, krizin kontrol dışına çıkmasına izin vermeyeceği.
Walker'ın yazısından bazı satırlar şöyle:
"Moskova'dan dün yapılan açıklamalardan biri, Rusya'nın önümüzdeki haftadan itibaren Türkiye'den beyaz et alımını yasaklaması oldu. Bunun kavgacı bir tavra işaret ettiğini söylemek zor...
"Rusya Türkiye'ye çok öfkeli olsa da, Moskova'nın durumun daha da kötüleşmesini istemediği açık. Diplomatik ilişkilerin kesilmesi masadaki bir seçenek değil"
Guardian'ın Moskova muhabiri Shaun Walker bu noktada Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in, Türkiye'nin Rus savaş uçağını düşürmesinin ardından yaptığı, "Bu olayın Türkiye-Rusya ilişkileri açısından çok ciddi sonuçları olacak" açıklamasını hatırlatıyor. Şu ana kadar söylemin, eylemin önünde geçtiğini vurguluyor.
Walker yine de bazı Rus milletvekillerinin dün "Ermeni soykırımı" iddialarının inkarını suç sayan bir yasa tasarısını Parlamento'ya sunmalarının tesadüf olamayacağını da belirtiyor.
Guardian muhabirine göre Rusya, bazı Türklerin IŞİD'e üstü kapalı da olsa destek verdiklerine yönelik iddiaları kanıtlamak için çaba harcayarak, Türkiye'yi zor durumda bırakmaya çalışabilir.
Shaun Walker analizini şu satırlarla noktalıyor:
"Rus tur şirketlerinin Türkiye'ye paket tur satmalarının yasaklanması ise Türkiye üzerinde etkili olacak somut bir önleme benziyor. Zira yılda 4 milyon Rus turist Türkiye'yi ziyaret ediyor ve paket turların yasaklanmasının Türkiye'de turizm sektörünü son derece olumsuz etkileyecektir."
