ABD Bagram cezaevini Afganlara devretti

Amerikan ordusu, 3.000 Taliban militanının ve terörizmle suçlanan tutukluların bulunduğu tartışmalı Bagram cezaevini Afgan yetkililere devretti.

Devir, NATO askerlerinin 2014 sonunda Afganistan'dan çekilmeden önce bütün Afgan cezaevlerinin kontrolünün yerel yetkililere devredilmesini öngören plan uyarınca gerçekleşti.

Bagram cezevi tutuklulara yönelik bir dizi kötü muamele iddialarına konu olmuştu.

Afganistan Devlet Başkanı Hamit Karzai, yetki devrini memnuniyetle karşıladığını ifade etti; ancak devir konusunda ABD ile anlaşmazlıklar devam ediyor.

Amerika, Bagram'daki bazı tutuklular üzerinde denetimi elinde tutmakta ısrar ediyor.

"Afganistan'ın Guantanamo'su"

Bölgedeki muhabirler, devir törenine Amerikan ve NATO subaylarının katılımının düşük olduğunu bildirdi.

Savunma Bakanı vekili Enayatullah Nazari AFP haber ajansına yaptığı açıklamada "Afgan tutukluların sorumluluğunun Afganlara devredilmesini simgeleyen bu görkemli törenin bir parçası olmaktan mutluluk duyduğunu" belirtti.

Resmi olarak Parwan Islahevi adını alan Bagram cezaevi başkent Kabil'in 40 kilometre kuzeyinde yer alıyor.

Daha önce Afganistan'daki en büyük NATO üssü olan Bagram'da bulunan cezaevi, 2010'da bölgenin birkaç kilometre dışına inşa edilmişti.

3 binden fazla tutuklunun bulunduğu cezaevinde, Mart ayında imzalanan devir kapsamında olmayan 50 tane de yabancı tutuklu var.

BBC'nin Kabil muhabiri Jonathan Beale, ABD ordusunun, "muharebe alanında yakalanan" militanları kendi denetimi altında tutma hakkı bulunduğunu belirterek cezaevinin bir bölümünün idaresini devretmek istemediğini bildiriyor.

Beale, ABD'nin bazı önemli tutukluları Afganların serbest bırakması kaygısı taşıdığını belirtiyor.

ABD'nin tutumuna öfkelenen Devlet Başkanı Karzai ise kontrolün tümüyle Afganların elinde olmasının bir egemenlik sorunu olduğunu ifade ediyor.

BBC muhabiri, tutuklulara yapılan kötü muamele ve süresiz gözaltılar nedeniyle Bagram'ın "Afganistan'ın Guantanamo'su" adıyla anıldığını vurguluyor.

Kötü muamele iddiaları

BBC'nin Nisan 2010'da yaptığı bir araştırma Bagram'da tutuklulara yönelik kötü muamele iddialarını ortaya çıkarmıştı.

ABD ordusu gizli bir cezaevi işletildiği iddialarını yalanlamıştı.

Ocak 2012'de Afgan yetkililerin yaptığı bir soruşturma da ABD ordusunu tutuklulara kötü muamele etmekle suçlamıştı.

Soruşturmayı yürütenler, tutukluların işkenceye uğrama, delile dayanmayan alıkoyma ve onur kırıcı üst aramalara tabi tutulma gibi şikayetlerde bulunduğunu bildirmişti.

Şubat ayında ise Amerikan askerleri Bagram'da Kuran yakma olayını gerçekleştirmiş, bunun üzerine günlerce süren protestolara ve Amerikan askerlerini hedef alan öldürme olaylarına tanık olunmuştu.