(ÖZEL)
1- SOSYAL MEDYA UZMANINDAN "DOĞAL AFETLERDE SOSYAL MEDYA KULLANIMI" UYARILARI

Ali ABLAY - Feridun AÇIKGÖZ / İSTANBUL, (DHA) İstanbul'da meydana gelen 5.8 büyüklüğündeki depremin ardından sosyal medya hesaplarından gerçek dışı bilgi ve ses kaydı paylaşılmasına ilişkin Sosyal Medya Uzmanı ve Marmara Üniversitesi Öğretim üyesi Doç. Dr. Ali Murat Kırık DHA'ya değerlendirmelerde bulundu. Doç. Dr. Kırık, "Sosyal medyada belli bir güruh algı yönetimi düzenleyerek vatandaşın panik havasından faydalanıp tabiri caizse bir sosyal medya terörü oluşturmaya çalışıyor." dedi.
Doç. Dr. Kırık, "Özellikle burada vatandaşlarımızın dikkat etmesi gereken nokta teyit etmedikleri, gerçekliğini bilmedikleri hiçbir görüntüyü paylaşmamaları ve göndermemeleri. Gönderdikleri içerikler bir anda bir algı oluşturuyor ve kötü niyetli olan insanların ekmeğine bal sürüyor. Burada dikkat etmemiz gereken nokta öncelikle devletin resmi kurum ve kuruluşlarından bu bilgilerin mutlak süratle teyit edilmesi ve teyit edilen her içeriğin paylaşılması büyük önem arz ediyor." diye konuştu.

"SES KAYITLARINI CİDDİYE ALIP SOKAKLARDA YATANLARI GÖRDÜK"
Doç. Dr. Ali Murat Kırık, "Çoğumuzun Whatsapp grupları var yani biz iletişimi bilgiyi oradan alabiliyoruz. Deprem de bizim biraz korkularımıza hitap ediyor, bilinç altımıza doğrudan etki ettiği için insanları korkutan her şey aslında bilinç altına doğrudan etki eder. Dolayısıyla sosyal medyada böyle bir haber gördüğünde insanlar dikkat ederseniz hemen sokaklara fırlamaya başladılar hatta gerçekten oradaki ses kayıtlarını ciddiye alıp sokaklarda yatanları da gördük. Hatta bundan sonra da bu tarz ses kayıtları çıkacak ki İstanbul Valiliği bununla ilgili resmi bir açıklama yayınladı. Bununla ilgili bir soruşturma başlatıldığını ifade etti. 2 ses kaydının daha yoğun bir şekilde yayılmasının temel sebebi özellikle Whatsapp gruplarıdır" şeklinde konuştu.

"SOSYAL MEDYADA PAYLAŞILAN HER İÇERİK DOMİNO ETKİSİYLE HIZLI BİR ŞEKİLDE YAYILIYOR"
Sosyal medyadaki her bilginin teyide muhtaç olduğunu da belirten Doç. Dr. Kırık, şöyle konuştu: "İletişim şebekelerinin çökmesinden sonra, özellikle veri aktarımı devam etti ve insanlar sosyal medyadan bilgileri almaya başladılar. Sosyal medyada paylaşılan her içerik domino etkisiyle bir anda hızlı bir şekilde yayılabiliyor, özellikle viral etki diye tabir ettiğimiz sosyal medyada, Whatsapp gruplarında ve diğer sosyal paylaşım ağlarında herhangi bir içerik hemen insanlar tarafından ilk ben paylaşayım denilerek gönderiliyor. Özellikle burada vatandaşlarımızın dikkat etmesi gereken nokta teyit etmedikleri, gerçekliğini bilmedikleri hiç bir görüntüyü paylaşmamaları ve göndermemeleri. Gönderdikleri içerikler bir anda bir algı oluşturuyor ve kötü niyetli olan insanların ekmeğine bal sürüyor. Burada dikkat etmemiz gereken nokta öncelikle devletin resmi kurum ve kuruluşlarından bu bilgilerin mutlak süratle teyit edilmesi ve teyit edilen her içeriğin paylaşılması büyük önem arz ediyor."

"SOSYAL MEDYADA BELLİ BİR GÜRUH ALGI YÖNETİMİ YAPIYOR"
Doç. Dr. Kırık, şöyle devam etti: "Bizim için öncelik dijital okur yazarlığındadır. Öncelikli olarak tabii ki devlet kurumlarından gerekli açıklamalar beklensin ama öncelik bizdedir. Bizim doğru birer dijital okur yazar olmamız medyadaki metinlerin ve içeriklerin hangi amaçla paylaşıldığını doğru öğrenebilmek için karşılıklı teyit yoluna gitmemiz gerekiyor. Öğrendiğimiz herhangi bir bilgiyi devlet kurumu ve yayın organlarından karşılaştırmalı ve gerçekten doğruluğunu öğrendikten sonra paylaşmalı. Örneğin, 'Köprünün halatlarında kopmalar meydana geldi', 'Kamu kurumlarında çatlaklar meydana geldi' diye sosyal medyada yalan haber geziniyor. Burada şunu yapmamız gerekiyor; Teyit edilmeli ve görsel olarak karşılaştıklarında bu görselin doğruluğunu teyit etmek için arama motorlarının görsel seçeneğini kullanarak, gördükleri görselleri arama motorunun görseller sekmesinden aratacaklar. En yakın görseller orada sıralanıyor, çekilen fotoğrafın eski ya da yeni tarih olarak net şekilde görebilirler. Görseller montajlı bile olsa arama motorunda karşılarına mutlaka orijinal hali de çıkacaktır. Sosyal medyada belli bir güruh algı yönetimi düzenleyerek vatandaşın panik havasından faydalanıp tabiri caizse bir sosyal medya terörü oluşturmaya çalışıyor. Çünkü artık sosyal medya aracılığıyla herkes bir yurttaş gazeteci durumuna geldi. Yurttaş gazeteciliği noktasında bize düşen görev teyit edilmemiş ya da gerçekten özellikle bu tarz terör eylemlerini, doğal afetlerin olduğu dönemlerde daha sükunetli daha sakin bir şekilde davranmalı var olan panik havasını oldukça tetiklemeden vatandaşlara bilinci aşılayacak türden paylaşımlar yapmak son derece önem arz ediyor."

"SOSYAL MEDYADAKİ SES KAYITLARINA VE FOTOĞRAFLARA O GÜN İNANMADIM" Sosyal medyayı kullanan bazı İstanbulular da, bu tür bildirimleri inandırıcı bulmadıklarını söylediler. "Biz de her şeyi sosyal medyadan takip ediyoruz" diyen Serkan Koğanaslan "Her şey anlık geliyor bildirimler. Genel olarak da haber ajanslarını takip ederek hareket ediyoruz. Sosyal medyadaki ses kayıtlarına ve fotoğraflara o gün inanmadım" dedi.

"İNANDIRICI BULMADIM"
Sosyal medyayı aktif olarak kullanan Sümeyye Turkaya ise "Whatsappta bazı arkadaş gruplarım var o ses kayıtlarını ben de dinledim, o haberleri ben de gördüm, inandırıcı bulmadım. Daha önce de bu tip haberler yapıldı başka konularla ilgili. Daha sonradan yalan haber olduğu ortaya çıktı. İnternetten baktım, araştırdım doğru mu diye ama zaten mantıklı düşünen biri bu haberlere inanmaz diye düşünüyorum" ifadelerini kullandı. Furkan Yürek ise, "Ses kayıtlarını dinledim ve şunu düşündüm, depremden sonra bunları söylüyorlar bunları depremden sonra biliyorlardı da depremden önce neden söylemediler" diyerek ses kayıtlarına inanmadığını belirtti.

Görüntü dökümü
-----------------------------
-Doç.Dr. Ali Murat Kırık röp
-Fotoğrafları gösterdiği detay
-Serkan Koğanaslan (Sokak röp )
-Sğmeyye Turkaya (Sokak röp )
-Furkan Yürek (Sokak röp )
-Genel ve detaylar

===================
2- AVCILAR'DA 3 BLOKTAN OLUŞAN 30 DAİRELİ BİNA MÜHÜRLENDİ

İhsan DÖRTKARDEŞ/İSTANBUL, (DHA)- SİLİVRİ açıklarında meydana gelen depremin ardından Avcılar'da 30 daire ve aralarında dershane ve sürücü kursunun da bulunduğu 15 işyerinin bulunduğu 3 bloktan oluşan bina dün mühürlendi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'ndan görevliler kolon demirlerinde korozyon ve betonunda deniz kabuğu bulunan binada inceleme yaparken, yapının kullanılamayacak durumda olduğunu, yapılacak performans testi sonucuna göre güçlendirilme yapılması veya yıkılmasının gerekeceğini bildirdi.

Avcılar Belediyesi Koordinasyon Merkezi'nde oluşturulan masaya yapılan başvurular üzerine oluşturulan 18 ekipten biri Merkez Mahallesi'ndeki 3 bloktan oluşan Öncel Apartmanı'nda inceleme yaptı. Belediye Başkan Yardımcısı Bülent Doğan ve imar müdürlüğü görevlileri mühendislerle birlikte yaptıkları inceleme sonunda 1999 depreminde risk oluşturduğu görülen ve güçlendirme çalışması yapılan Öncel Apartmanı'nın birbirine bitişik, yanında çocuk parkı bulunan 8, 10 ve 12 daireli 3 bloktan oluşan binanın bodrumundaki kolon ve kirişlerdeki demirlerde korozyon ve çürüme bulunduğu belirlendi. Avcılar Belediyesi zabıta ekipleri bunun üzerine aralarında dershanenin de yer aldığı çok sayıda işyeri bulunan bodrum ile birlikte 9 katlı binanın tahliye edilmesine karar verdi. A, B, ve C bloklarında oturan toplam 30 daireye akşam saatlerine kadar evlerini tahliye etmeleri istendi. Binadaki iki dairede oturan öğrenciler eşyalarını bavullara doldururken yanlarında taşıdıkları çadırı sahilde uygun bir yere kurarak burada barınmaya çalışacaklarını söyledi. Binadaki diğer aileler ise geçici olarak yakınlarının evlerinde kalacaklarını, yapılacak teknik testlerden sonra bina ile ilgili sonuca nereye gideceklerine karar vereceklerini söyledi.

Aralarında dershanenin de bulunduğu işyeri sahiplerine gece geç saatlere kadar işyerlerinde faaliyet gösterme izni verildi. Zabıta ekipleri gece 15 işyerlerinin kapısına şerit çekerek buraları da kullanıma geçici olarak kapattı.

BAKANLIK GÖREVLİLERİ İNCELEME YAPTI
Silivri açıklarında 26 Eylül'de meydana gelen 5,8 büyüklüğündeki depremin ardından, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın talimatı ile 34 ayrı ilden görevlendirilen uzmanlar İstanbul'un tüm ilçelerinde riskli veya hasarlı görüldüğü için mühürlenen veya mühürü daha sonra sökülen yapılarda incelemelerini sürdürüyor. Adapazarı'dan görevlendirilen, Silivri'den sonra Avcılar'a gelen ekipler bina sakinlerinin başvurusu üzerine riskli görülerek mühürlenen veya mühürlendikten sonra yeniden oturulmasına izin verilen yapılanda inceleme başlattı.

DÜN GECE MÜHÜRLENDİ
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı görevlileri tahliye edilen ve dün gece tümüyle mühürlenen 3 bloktan oluşan Öncel Apartmanı'nın bodrum katında inceleme yaptı. Binanın bodrum katındaki kolonlarda önemli miktarda korozyon tespit edilirken, burada kullanılan betonda deniz kabukları da görüldü. Ayrıca bazı kolonların içinin de erime sonucu boşaldığı ifade edildi, Görevliler binanın durumunu soran bina sakinlerine, "Mevcut haliyle bu yapı can güvenliğini tehdit ediyor. Mutlaka performans testi yapılması gerek. Buradan çıkacak sonuca göre gerekli yerlere güçlendirilme yapılması veya yıkılması gerekecek" diye bilgi verdi.

Görüntü Dökümü:
-------------------
Bina sakinlerine evlerini tahliye etmeleri için tebligat yapılırken
Bina sakinleri evlerini boşaltırken
Bavullarını taşıyanlar
Bina sakinleri ile röportajlar
Öğrencilerle röportaj
Bina mühürlenirken
Bakanlıktan gelen görevliler binanın bodrum katındaki kolonları incelerken
Paslı demirleri açığa çıkan binadaki deniz kumu ile yapılan kolonda inceleme

29.09.2019 - 10.06 - Haber Kodu : 190929011

==================

3- (Geniş haber) FATİH'TE 4 KATLI BİNADA YANGIN; MAHSUR KALANLAR İTFAİYE MERDİVENİYLE KURTARILDI

Cemil ÖZDEMİR-Murat SOLAK/İSTANBUL (DHA) FATİH'te 4 katlı bir binanın bodrum katında yangın çıktı. Yangını kısa sürede söndürülürken, üst katlarda mahsur kalanlar itfaiyenin merdiven aracıyla kurtarıldı.
Yangın, Molla Gürani Mahallesi Sadi Çeşmesi Sokak'ta 4 katlı bir binanın bodrum katında henüz bilinmeyen bir nedenle meydana geldi. Binadan dumanların çıktığını gören çevredekiler durumu itfaiye ve sağlık ekiplerine bildirdi. Olay yerine kısa sürede itfaiye ve sağlık ekibi sevk edildi. İtfaiye ekipleri yoğun dumanların çıktığı binada üst katlarda mahsur kalanları merdiven aracıyla tahliye etti. Dumandan etkilenen 4 kişi ambulansta tedavi edildi.
Yangın itfaiye ekiplerinin yarım saat süren çalışmasıyla söndürüldü. Yangının çıkış nedeniyle ilgili inceleme sürüyor.

Görüntü Dökümü:
-------------------
-Tahliye edilenlerden görüntü
-Sağlık ekipleri
-Dumandan etkilenenlerin ambulansa götürülmesi
-Binadan görüntü
-Genel ve detaylar
29.09.2019 - 09.53 - Haber Kodu : 190929009
29.09.2019 - 10.14 - Haber Kodu : 190929014

====================

4- (ÖZEL) D-100'DEKİ 'TEK TEKER' MAGANDASI KAMERADA

*Yaklaşık 7 kilometre tehlike saçtı.

Çağatay KENARLI İSTANBUL, (DHA)
Cevizlibağ'dan motosikletle Şirinevler'e kadar yaklaşık 7 kilometre boyunca bazen makas atarak bazen de tek teker üzerinde giderek trafiği tehlikeye sokan sürücü kameraya yansıdı. Motosiklet sürücüsünün yeni bir motosiklet lastiğini beline takarak taşıması da dikkat çekti.
Son günlerde trafikte yaşanan magandalara bir yenisi daha eklendi. Yapılan tüm uyarılara, haberlere, para cezaları ve uygulamalara rağmen İstanbul'da bazı kişiler trafik terörü estirmeye devam ediyor. D-100 Karayolu Cevizlibağ mevkiinde dün saat 11.30 sıralarında motosikletli bir kişi, bazen makas atarak bazen de tek tekerlek üzerinde Şirinevler'e kadar gitti. Yaklaşık 7 kilometre boyunca trafiği tehlikeye sokan magandanın beline taktığı yeni motosiklet tekerleği de dikkat çekti. Sürücü Şirinevler sapağından girerek gözden kayboldu.

Görüntü Dökümü
--------------
-Trafik magandasının ilerlemesi
-Tehlikeli yolculuğun görüntüsü
-Makaslar atması
-Genel ve detay görüntüler

29.09.2019 - 10.54 - Haber Kodu : 190929022

======================

5- D-100'DE KAMYON LASTİĞİ PANİĞİ

Haber-Kamera: İstanbul DHA
D-100 Karayolu Halıcıoğlu mevkiinde bir kamyondan fırlayan tekerlek paniğe neden oldu. Tekerleğin yolda tehlikeli biçimde hızla ilerlediğini gören vatandaşlar o anları cep telefonu kamerasıyla görüntüledi. Lastik bir süre yolun ortasında ilerledikten sonra bariyerlere çarpıp hızı kesildi. Olay sırasında şans eseri bir kaza yaşanmazken o anları yolda ilerleyen otomobildeki bir vatandaş cep telefonu kamerasıyla görüntüledi.

Görüntü dökümü:
--------------
(CEP TELEFONU KAMERASI)
-Lastiğin yolda hızla ilerlemesi
-Lastiğin bariyere paralel ilerlemesi
-Görüntüyü çekenlerin konuşması
-Genel ve detaylar

29.09.2019 - 10.54 - Haber Kodu : 190929022

6- KADIKÖY, 3 AY BOYUNCA FESTİVAL HAVASI YAŞADI

Haber: İstanbul / DHA
Kadıköy Belediyesi'nin düzenlediği, geniş yelpazedeki sanat etkinliklerinin ve farklı disiplinlerin bir araya gelmesiyle Kadıköy'e yeni bir soluk getiren KADFEST Uluslararası Kadıköy Festivali, dün gerçekleşen konserle son buldu. Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı, vatandaşların katılımından dolayı çok memnun olduklarını dile getirerek, gelecek yıl festivalin yine dolu dolu geçeceğini söyledi.

"3 AY SÜREN FESTİVALİN SON GÜNÜ DÜN GERÇEKLEŞTİ"
Kadıköy Belediyesi'nin Temmuz ayında başlattığı 'Yıldızlar Altında Sinema', Ağustos ayında 'Çizgi ve Sahaf Günleri' ile Eylül ayında ise 'Caz Günleri' adı altında düzenlediği 3 ay süren festivalin son günü dün gerçekleşti. Festivalin son gününe Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı da katıldı. TRT Hafif Müzik ve Caz Orkestrası ile Kerem Görsev'in nefis müzik ziyafetine yoğun ilgi oldu.

"BİZİM YAPTIĞIMIZ SADECE SANATLA SANATÇIYLA KADIKÖYLÜ VATANDAŞIMIZI BULUŞTURMAK"
Festivalde vatandaşlarla bir araya gelen Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı, Kadıköylülerin sanatına sahip çıktığını ifade ederek, "Bizim yaptığımız sadece sanatla sanatçıyla Kadıköylü vatandaşımızı buluşturmak. Kadıköy Uluslararası Festivali'nin son konserini izledik. Charlie Chaplin'in sinema filmiyle başladık ve Kerem Görsev ile TRT Hafif Müzik ve Caz Orkestrası'nın konseri ile festivalimiz sona eriyor. Katılımcı sayısı tahminimizin ötesinde. Bu etkinlikleri düzenlerken bu kadar kalabalık olacağını tahmin etmemiştik. Her geçen gün bu sayı artarak fazlalaştı" dedi.
Başkan Odabaşı, önümüzdeki yıl festivalin çok farklı bir yerde ve daha büyük platformlarda yapılacağını da sözlerine ekledi.

"VATANDAŞLAR FESTİVALDEN MEMNUN"
Eylül ayı programını Caz olarak belirleyen Kadıköy Belediyesi'nin bu festivalinden ise ilçe halkının oldukça memnun olduğu gözlendi. Festivali çok güzel bulduğunu söyleyen Özlem Demir, "Çok keyifli böyle konserler izlemek. Evimize de yakın. Çok başarılı ve güzel bulduk" dedi. Ortamın harika olduğunu söyleyen Saner Demir, "Başkanı destekliyoruz festival konusunda. Bizim için çok harika bir şey bu açık havada olması. Her kesimden insanın kaynaştığı bir ortam. Tam da şu anda ihtiyacımız olan bir şey bu" ifadelerini kullandı. Kadıköy Belediyesi'nin Temmuz ayında başlattığı "Yıldızlar Altında Sinema" Ağustos ayında ise "Çizgi ve Sahaf Günleri" ile devam eden program Eylül ayında ise "Caz Günleri" ile ilçe halkına müzik ve sanat anlamında dolu dolu bir festival ortamı sundu.

Görüntü Dökümü:
-----------------------
-Katılanlardan görüntü
-Odabaşı'nın konuşması
-Röportajlardan görüntü
-Konserden görüntü
-Genel ve detaylar

====================
7- DEPREM SONRASI KAMP ÇADIRLARI SATIŞI ARTTI (TEKRAR)

Haber-Kamera: Serdal ALTINTEPE - Alper KORKMAZ / İSTANBUL,(DHA)- İSTANBUL'da meydana gelen 5.8 büyüklüğündeki depremin ardından kamp çadırı satışları arttı
İstanbul'da önceki gün Silivri açıklarında meydana gelen 5.8 büyüklüğündeki depremin ardından binlerce kişi yaşadıkları korku nedeniyle evlerine giremedi. Gün boyu devam eden artçı depremlerle korkularını daha da artan vatandaşlar geceyi geçirmek için park ve bahçelere akın etti. Açık alanlarda sabahlayan bazı vatandaşlar evlerinden aldıkları battaniye, yorgan ve yastıkları kullanırken bazı vatandaşlar da kamp çadırı kurdu.

BAZI MAĞAZALARDA STOK TÜKENDİ
Depremin ardından kamp malzemeleri satan mağazalar yoğun bir mesai yaşadı. Genellikle Mayıs-Ağustos ayları arasında hareketli olan kamp çadırı piyasası 5.8 büyüklüğündeki depremin ardından arttı.
Avcılar'da kamp malzemeleri satan bir mağazada yöneticilik yapan Salih Dinkayoğlu da iki gündür kamp çadırı satışlarında hareketlilik yaşandığı söyledi. Çadır fiyatlarının 50 TL ile 1500 TL arasında değiştiğini ifade eden Dinkayoğlu, "Ciddi bir çadır talebi oluştu. İlk gün yansıması biraz azdı ertesi gün çok yoğun bir şekilde çalıştık. 15 kar artan bir oranda çadır satışımız oldu. Minimumda 3 ya da 4 kişilik çadır talep ediliyor. Çadır dışında uyku tulumu ve mat talep edenler de oldu." dedi.
Oğluyla birlikte çadır almaya gelen bir vatandaş da eve girmeye korktuğu için çadır aldığını söyledi. Deprem günü çok korktuklarını belirten vatandaş, "Çok kötü şeyler oldu. Ben ve oğlu çok korktuk. Çadır almaya karar verdik çünkü gerçekten geceyi dışarıda geçirmeyi düşünüyorum. Evde durulacak gibi değil. Deprem olduğu gün geceyi Esenyurt'ta çadırda geçirdik." dedi.

Görüntü dökümü
----------------
Parklarda kurulan çadırlar
Mağazada satışı yapılan çadırlar
Mağaza müdürü röportaj
Çadır alan vatandaş röportaj