Galata Kulesi'nin restorasyonunda 'iç duvarlar tahrip ediliyor', Bakanlık yaptırım uygulayacağını açıkladı

İstanbul Büyükşehir Belediye'sinin mülkiyetinden alınarak Kültür ve Turizm Bakanlığı'na devredilen Galata Kulesi'ndeki restorasyonda, kale içi duvarlarının duvar delme makineleriyle tahrip edildiği görüntülenmesi büyük tepki çekti. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy, yıkılan kısımların sonradan yapılan ve kuleye zarar veren kısımlar olduğunu belirterek, kullanılan yöntem konusunda ilgili firmaya yaptırım uygulanacağını duyurdu.

Galata Kulesi'nde duvarların delindiğine dair görüntüler, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Varlıkları Daire Başkanı Mahir Polat tarafından Twitter hesabından paylaşıldı.

Polat, "İstanbul'un en önemli tarihi eserlerinden Galata Kulesi içerisinde yapılan akıl almaz uygulamaları acilen yetkili kurumların dikkatine sunuyorum. Suç niteliğinde uygulamaların derhal durdurulması ve tespiti için İBB Kültür Varlıkları Dairesi birimleri olay yerine nakledilmiştir" dedi.

Polat daha sonra attığı tweette, tutanak tutmak üzere Galata Kulesi'ne giden İBB ekiplerinin alana alınmadığı belirtti.

https://twitter.com/mhrpolat/status/1293497027461095424?s=20

Polat, "Galata Kulesi'nde görülen yıkımı için tutanak tutmak üzere olay yerine giden İBB KUDEB (Koruma Uygulama ve Denetim Müdürlüğü) teknik personelimiz alana alınmıyor. Restorasyonu yürüten ve denetlemesi gereken yetkili kurumları acilen yıkımı durdurmaya ve ekibimizin tespitini engellememeye çağırıyorum" yazdı.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sözcüsü Murat Ongun da Twitter hesabından yaptığı paylaşımda olayla ilgili olarak suç duyurusunda bulunacaklarını açıkladı.

https://twitter.com/Mrt\_Ongun/status/1293510165170397184?s=20

"**Yaptırım uygulanacak**"

İBB'nin gündeme getirdiği olay sonrası Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan da açıklamalar geldi.

Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy, Galata Kulesi'nin duvarlarının yıkıldığı yönündeki iddiaların asılsız olduğunu belirtti.

Ersoy, "Yıkılan kısımlar sonradan yapılan, Galata Kulesi'ne zarar veren kısımlardır. Restorasyonda kullanılan yöntemler konusunda ise ilgili firmaya gerekli yaptırım uygulanacaktır" dedi.

https://twitter.com/MehmetNuriErsoy/status/1293566892268019712

Ersoy'dan kısa bir süre önce açıklama yapan Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Ahmet Misbah Demircan da, "sıva dökümü" olarak nitelediği olayın kendileri tarafından da uygun görülmediğini belirtti.

Twitter hesabından açıklama yapan Demircan, "Galata Kulesi ile ilgili olarak sosyal medyaya da intikal eden bazı uygulamalar, Bakanlığımızın ilgili birimlerini de rahatsız etmiştir. Kulede büyük oranda bir restorasyon faaliyeti yapılmamakta, daha önce lokanta ve kafeterya olarak kullanılan bölümler ile bu kullanımların gerektirdiği ofis, mutfak gibi yapının orijinal fonksiyonu ile alakası olmayan bölümler ve zamanla izinsiz yapılan bölümler kaldırılmaktadır. Yapının bir bölümünün seyir mekanı bir bölümünün ise müze olarak düzenlenmesi çalışmaları yürütülmektedir" diye yazdı.

https://twitter.com/AhmetMisbah/status/1293541078780567554?s=20

"Galata Kulesi'ne yapılanlar IŞİD'in tarihi eserlere yaptıklarından farksız"

Galata Kulesi'ndeki tahribat görüntülerine sosyal medyada çok sayıda kişi tepki gösterdi. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu Twitter hesabından "Restorasyon kılıfının ardında gizlenen bu ihanetten derhal vazgeçin!" dedi.

https://twitter.com/kilicdarogluk/status/1293538966927486977?s=20

CHP İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu da, Galata Kulesi'ndeki tahribat görüntülerinin sosyal medyada yayınlanmasının ardından kuleye gitti.

Kaftancıoğlu, "Galata Kulesi'ne yapılanları izleyince IŞİD'in tarihi eserlere yaptığından daha farklı bir şey yapılmadığını gördüm" dedi.

Kaftancıoğlu, kulenin içine girmek istediklerini ama izin verilmediğini söyledi ve "Kentin dokusuna sahip çıkmak için elimizden geleni yapacağız" diye konuştu.

Kültür ve sanat alanında tanınmış isimler de görüntülere tepki gösterdi.

https://twitter.com/vedatmilor/status/914159592506093568?s=20

https://twitter.com/LeventUzumcu/status/1293509633248833536?s=20

Mülkiyeti neden Kültür ve Turizm Bakanlığı'na verildi?

Kulenin mülkiyeti, 150 yıldan uzun bir süredir İstanbul Belediyesi'ne aitti. Ancak Vakıflar Genel Müdürlüğü 2019 yılında işlem başlattı ve İBB'nin kayyumla yönetildiği döneme denk gelen 13 Mayıs 2019 tarihinde kule de İBB uhdesinden çıkartılarak, Kule-i Zemin Vakfı adına tescil edildi.

Ekrem İmamoğlu ikinci kez İBB Başkanı seçildikten sonra bu işleme karşı hukuki süreç başlatılmıştı.

Ancak hukuki süreç devam ederken geçtiğimiz aylarda kulenin mülkiyeti yeniden Kültür ve Turizm Bakanlığı'na verildi.

Bakan Ersoy, Şubat ayında yaptığı açıklamada "Galata Kulesi de mülkiyeti bakanlığımıza bağlı olan Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne ait olan bir bina. Biz herhangi bir yanlış anlaşılmaya mahal vermemesi için özellikle İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin vakıflarla olan sözleşme bitim tarihi 31 Aralık 2019 tarihine kadar bekledik ve aylar önce kendilerine bir bildirimde bulunduk, işletmesinin devralınmasıyla ilgili. Ocak ayında tekrar bir bildirimde bulunduk. Sürpriz bir bildirim, durup dururken çıkmış bir şey değil" diye konuşmuştu.

İBB Başkanı İmamoğlu belediye mülkiyetinde bulunan Galata Kulesi'nin Kültür ve Turizm Bakanlığı'na devir kararıyla ilgili olarak Mayıs ayında Ersoy'a mektup yazmış ve "İBB'nin tahliye edilmesi kararı İstanbul'a büyük zarar verecek" demişti.

İmamoğlu, Galata Kulesinin 1855 yılından bu yana belediyenin tüzel kişiliğinin mülkü olduğuna işaret ederek, 2008 yılında çıkan Vakıflar Kanunu'na dayanarak 2019 yılında Kule'nin mülkiyetinin Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne devredilmesine ilişkin davanın sürdüğünü hatırlatmıştı.

Galata Kulesi'nin tarihi

Kule ilk olarak Bizans İmparatorluğu döneminde M.S. 500'lü yılların başında Fener Kulesi olarak inşa edildi.

1200'lü yıllarda Haçlı Seferleri sırasında büyük ölçüde tahrip edilen kule, daha sonra 1348'de Cenevizliler tarafından İsa Kulesi adıyla, yığma taşlar kullanılarak yeniden yapıldı. Kule bu dönemde İstanbul'un en yüksek binasıydı.

Osmanlı İmparatorluğu'nun İstanbul'u fethetmesi ardından, 1500'lü yıllarda depremden zarar gören kule, mimar Murad bin Hayreddin tarafından onarıldı.

Kule 1717'den itibaren kule yangın gözleme kulesi olarak kullanıldı.

III. Selim (1761-1808) döneminde çıkan bir yangında kulenin büyük bölümü yandıktan sonra onarılan kule 1831 yılında başka bir yangında yine hasar gördü ve onarıldı.

1965'te başlanıp 1967'de bitirilen son onarımla da kulenin bugünkü görünümü sağlandı.

• Ayasofya'da hangi mozaikler var, bu eserlerin tarihi önemi ne?
• Ayasofya neden önemli ve tartışma yaratıyor?