Malatya'da çöpler elektriğe dönüşüyor

Taha AYHAN/ MALATYA, (DHA)- MALATYA'da Büyükşehir Belediyesi tarafından kurulan 'Entegre Çevre Tesisi'nde saatte 2,2 megavat elektrik üretiliyor. Tesis bünyesindeki 'Çöpgaz Elektrik Santrali'nin de tamamlanmasıyla atıklarla, 250 bin hanenin elektrik ihtiyacına denk gelen 10 ila 12 megavat arasında enerji üretilmesi planlanıyor.

Malatya Büyükşehir Belediyesi tarafından Orduzu Karamildan mevkiinde 25 milyon dolar maliyetli 'Yap, işlet, devret' modeliyle 'Entegre Çevre Tesisi' projesi başlatıldı. 2017 Kasım ayında açılan tesiste, Türkiye'de ilk kez uygulanan biyogaz ile yakma ve gazifikasyon sistemleri bir arada kullanılıyor. Tesiste şu anda 60 bin hanenin elektrik ihtiyacına karşılık gelen saatte 2,2 megavat enerji üretilirken, proje kapsamında yapım aşamasında olan 'Çöpgaz Elektrik Santrali'nin de kısa süre sonra devreye gireceği belirtildi. Projenin tamamlanmasıyla birlikte, 10 ile 12 megavat arasında enerji üretilmesi planlanıyor.

Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Çakır, katı atıklarla enerji elde edilirken, çöplerin de ortadan kaldırıldığını söyledi. Çakır, 'Çevre Entegre Tesisi'nin Türkiye'de örnek bir tesis olacağını belirterek, "Burada katı atıkların çevreye vermiş olduğu zarar sade çevre olarak değil yeraltı sularına, hava kirliliğine özellikle metan gazının karbondioksitten 21 kat çevreye zararlı bir gaz. Bunların enerjiye dönüşmesi, geri dönüşümün öncellikle sağlanması bunlar çok önemli. Katı atıkların tamamen çevreye vermiş olduğu zararı ortadan kaldırarak düzenli bir şekilde bertaraf edilmesi. Katı atıkların bakıldığı zaman yüzde 70'i gibi sadece yüzde 30'u düzenli olarak depo sahasına gidiyor. Diğerleri de ön ayrıştırmayla enerjide elde edilerek tamamen ortadan kaldırılmış oluyor" dedi.

Tesisi farklı kılan birçok özelliğinin olduğunu ifade eden Çakır, "Bunu bir entegre tesisi olması önemli. Şu anda biz günlük 550- 600 ton civarında Malatya'dan gelen çöplerimiz var, katı atıklarımız var. Elde edeceğimiz enerji miktarı, 10 megavatın üzerinde. 10-12 megavat bir enerji elde edeceğiz. Bu Türkiye ortalamasında çöpten enerji edilmesinin 10 kat daha fazla bir enerji elde ediyoruz ki bu buranın farkındalığını ortaya çıkarıyor" şeklinde konuştu.

3 FARKLI TEKNOLOJİYLE ELEKTRİK ELDE EDİLİYOR

Atıkların 4 farklı işlemden geçirilerek 3 farklı teknolojiyle elektriğe dönüştürüldüğünü Çakır, şöyle konuştu:

"Burada ön ayrıştırma çok önemli çünkü geri dönüşümün hızlandırılması ham madde kullanılması anlamına da bakıldığı zaman büyük bir katkı sağlıyor. Bunda ön ayrıştırma var. Gazifikasyon sistemimiz var. Yakma ünitesine gidiyor öne ayrıştırmadan sonra belli bir bölüm. Çöpler gruplandırıldığı için özellikle evsel atıklar, hal atıkları gibi, sebze atıkları gibi atıklarında biyogaz tesisine gitmesi ve oradaki fermantasyonla yüksek miktarda enerji elde edilmesi amaçlanıyor. Gasifikasyondan, yakma sisteminden 4 megavat, deponi gazdan 4 megavat, biyogaz sisteminden de 2 megavatlık bir enerji elde edilecek. Şu anda tesisimizde gazifikasyon tesisimiz hizmete girdi. Denemeleri yapıldı. Enerji üretmeye başladı. Deponi gazı daha önceki katı atık sahamızdayız. Burası vahşi bir sahaydı ve buradan şu anda 2,2- 2,3 megavatlık enerji elde ediyoruz. 2'nci yapmış olduğumuz yeni düzenli depolama sahamızda buraya 10 kilometre doğu tarafında. Buradan çıkan diğer en son kalan yüzde 30'luk atıkta oraya gidecek ve orada deponi gazdan yani metan gazından enerji elde edilmiş olacak."

YURT DIŞINDAN GELİP İNCELEYENLER VAR, BELEDİYELER ÖRNEK ALIYOR

Başkan Çakır, çeşitli belediyeden ilgililerin projeyi incelediğini belirterek, "Burayla ilgili bilgi alıyorlar, inceliyorlar. Yurt dışından gelip gezenler var. Burayı inceleyenler var. İnşallah 2 ay içerisinde tamamen şu anda çevre düzenleme çalışmaları bir yandan devam ediyor. Şu an gelip inceleyen belediyelerimizde buna benzer çalışmalara başlayanlar var. 12,2 megavat elektriğin karşılığı anlaşılması adına söylüyorum. 60 bin hanenin aydınlatma ihtiyacını karşılayacak bir kapasitesi var" dedi.